Predstavljamo događaje o kojima se već decenijama ne govori ili se prećutkuju

Od ukupno 93 generala u vojsci zloglasnog poglavnika NDH Ante Pavelića, njih trinaest bili su Srbi, i to na vrlo odgovornim položajima

Ustaška NDH osnovana je 11. aprila 1941, a u januaru 1942. poglavnik Ante Pavelić izdao je naređenje da se ustanovi Hrvatski državni sabor, čije članove je postavljao lično...

Streljanje

Predsedništvo je imalo pet članova, a jedan od njih bio je Srbin - dr Savo Besarović, predratni advokat, kolega sa studija i lični Pavelićev prijatelj. Sredinom rata Besarović je postao ministar u NDH, a posle rata su ga partizani streljali.
Besarović je bio samo jedan od Srba koji su imali istaknutu ulogu u NDH - recimo da je, od ukupno 93 generala u NDH, bilo 13 Srba, i to na istaknutim položajima. Milan Uzelac od 1912. bio je komandant Ratnog vazduhoplovstva Austrougarske, a posle Prvog svetskog rata prešao je u jugoslovensku vojsku. Otišao je u penziju 1923, ali je 1941. prišao Pavelićevim ustašama i organizovao njihovo ratno vazduhoplovstvo. Posle Drugog svetskog rata proveo je samo dve godine u zatvoru i kao penzioner 1954. umro u Petrinji.
Mihajlo Lukić čin generala dobio je samo osam dana nakon osnivanja NDH. I on je karijeru započeo u austrougarskoj i nastavio u jugoslovenskoj vojsci, gde je kao general predavao na Vojnoj akademiji, a kod ustaša je komandovao divizijom i korpusom. „Zbog velikih zasluga za izgradnju oružanih snaga NDH“ dobio je titulu viteza. U zatvoru je, od deset presuđenih, odležao pet i 1961. umro kao penzioner. Vitez je bio i general NDH Đuro Gruić, Srbin rođen u Sremskoj Mitrovici.
Bio je na dužnosti „glavara glavnog stožera Hrvatskih oružanih snaga“ i osoba od Pavelićevog poverenja, pa ga je čak pratio u posetu Hitleru 1944. Zarobljen je u Austriji i izručen partizanskim vlastima. Vojni sud u Beogradu osudio ga je na smrt.
Na suđenju je izjavio: „Veliki broj Srba pravoslavaca bio je visokopozicioniran u hrvatskoj vojsci, a veliki broj civila, Srba svoju su obavezu prema državi odrađivali na druge načine.“ A Dušan Palčić, takođe oficir austrougarske i kasnije vojske Kraljevine Jugoslavije, za svoj rad promovisan je u čin generala NDH, sa titulom krilnik, što je bio najviši čin u vojsci NDH. Umro je u Zagrebu 1963. kao penzioner.

Logor i zatvori

Đuro Dragičević, austrougarski pa jugoslovenski oficir, od 1941. bio je komandant ustaške artiljerije, a pred kraj rata prešao je u Berlin. Rusi su ga zarobili, pa je dve godine proveo u logorima u Nemačkoj i još sedam u SSSR. Umro je u Austriji. Zvonimir Strimaković i Jovan Iskrić, posle verne službe u vojsci NDH, čin generala dobili su 1944. Iskrić je umro kao penzioner 1961. u Zagrebu, a Strimaković je izdržao svih 20 godina robije u zatvoru Stara Gradiška. Tvrdoglavo je odbijao da se pokaje. Umro je 1974. u Zagrebu u 83. godini.

Pada u oči da su posle rata skoro svi Srbi generali u NDH kod partizanskih vlasti prošli mnogo bolje od ostalih ustaša.

PAVELIĆEV MINISTAR

Ljubomir Pantić, apotekar iz Bijeljine, bio je ministar bez portfelja u ustaškoj vladi. Zahvaljujući protekciji svog rođaka, istaknutog komuniste Rodoljuba Čolakovića, odležao je samo tri i po meseca u zatvoru, a posle slobodno živeo u Beogradu. Čak je dobio i državnu penziju.



Momčilo Petrović