Na mestu gde su nacisti odlagali tela umrlih i ubijenih. Jevreja danas se jede i pije. Glavni krivac je država jer je prostor ostavila zapuštenim, smatraju sagovornici Kurira

BEOGRAD - U zgradi na Starom sajmištu u Beogradu, koja je tokom Drugog svetskog rata služila kao mrtvačnica za hiljade i hiljade mučki ubijenih Jevreja, danas se, umesto spomenika žrtvama, nalazi restoran „So i biber“.

Na tom istom mestu gde Beograđani sada piju i jedu nacisti su pre oko 70 godina odlagali tela umrlih i ubijenih zarobljenika, odakle su ona dalje prenošena preko Save i sahranjivana na Jevrejskom groblju. Vlasnici restorana i prostora najmanje su krivi, smatraju sagovornici Kurira jer je, kažu, država ta koja je dozvolila da Staro sajmište ostane zapušteno, a da se objekti koji bi trebalo da budu spomenici komercijalizuju.

Sačuvati sećanja

- Ceo taj prostor je potpuno neregulisan. Da je htela o tome da misli, država bi odavno nešto preduzela i danas ne bismo imali slučaj da je na mestu mrtvačnice restoran, a da u nekim od objekata koji treba da budu spomenici žrtvama stanuju ljudi. To nije problem ni jevrejske ni srpske ni romske zajednice, to je državni problem i dužnost da se sačuva sećanje. Da se ja pitam, prvo bih problem imovinski rešio u korist države, a onda napravio generalni plan gde će šta da bude. Vlasnici objekata nisu krivi - kaže za Kurir Aleksandar Gaon, član Izvršnog odbora Saveza jevrejskih opština.

Zgrada je sazidana 1938. kao Turski paviljon na Beogradskom sajmištu.

Memorijalni centar

- Apsolutno je nedopustivo da na tom mestu bude restoran. To ne bi smelo da se događa. A u zgradi preko puta tog restorana, koja je u vreme nacisitičke okupacije služila kao bolnica, sada se nalazi teretana. Staro sajmište mora biti privedeno nameni memorijalnog centra. Bio je to najveći nemački logor na jugoistoku, a pripadao je teritoriji NDH. Od kraja marta 1941. do 10. maja 1942. u njemu su na užasan način ubijeni svi jevrejski zatočenici - u kamionu, pokretnoj gasnoj komori. Život je izgubilo 6.320 ljudi - ističe istoričar Milan Koljanin, stručnjak za istoriju 20. veka, na osnovu čijeg istraživanja je utvrđen tačan broj žrtava logora na Starom sajmištu.

Vlasnici i menadžeri restorana nisu bili raspoloženi za razgovor. U telefonskom razgovoru su na pomen teme rekli da je „nesvakidašnja“, a onda su odgovorili da su svi u restoranu veoma zauzeti i da nemaju vremena da se jave. Do zaključenja broja nismo dobili odgovore od Zavoda za zaštitu spomenika niti od Grada Beograda.

Komemoracija
DANAS SEĆANJE NA ŽRTVE HOLOKAUSTA

Povodom obeležavanja Međunarodnog dana sećanja na žrtve Holokausta, u Kulturnom centru Reks danas će biti održana komemoracija. Rezolucijom Generalne skupštine UN, usvojenom 1. novembra 2005, 27. januar proglašen je za Međunarodni dan sećanja na žrtve Holokausta. Tog dana 1945. godine jedinice Crvene armije oslobodile su najveći logor smrti Aušvic.

REAGOVANJA

Matija Bećković akademik
Pitajte ih je l’ to restoran za žive ili za mrtve?

Bora Đorđević muzičar
Odavno postoji taj restoran, ali to mesto svakako zaslužuje svoj spomenik.

Momčilo Pavlović istoričar
Nikakvi sadržaji koji nisu kompatibilni sa sećanjima i negovanjem sećanja i kulture sećanja na žrtve ne treba da budu na stratištima.