BEOGRAD - Hristos se rodi!
Božić je širom sveta poznat kao porodični praznik sreće, kojim se obeležava rođenje Isusa Hrista. Njega mnogi vernici u Rusiji, Ukrajini, Siriji, Egiptu, Gruziji, Makedoniji, ali i Etiopiji, koji su prihvatili računanje vremena prema starom, julijanskom kalendaru, u krugu porodice obeležavaju 7. januara nizom svečanih običaja. Iako se oni razlikuju od zemlje do zemlje, svuda je to praznik praštanja i pomirenja.
Rusija veselje uz sočeljnik
Ruski Božić slavi se uz molitvu 39 dana, sve do noći 6. januara, kada pravoslavne crkve počinju sa svečanim liturgijama, dok se 7. januara Božić čestita prijateljima i porodici. Badnjak se tradicionalno naziva sočeljnik, a reč je izvedena od reči sočivo - ritualni obrok koji se priprema za Božić. Reč je o kaši od žitarica s medom i orasima. Običaj je da se na božićnom stolu nađe 12 vrsta jela - u čast 12 apostola. Tokom božićne noći vrata kuća su širom otvorena, pa se i prolaznici pozivaju za svečani sto.
Ukrajina Uz duhove predaka
U Ukrajini je najvažniji deo proslave Božića večera na Badnje veče, koju zovu „sveta večera“. Tada se u kuću unosi pšenica, a ovaj običaj naziva se diduh, što znači dedin duh. On simboliše pretke i želju da godina dobro rodi. Na božićnoj trpezi uvek mora da se nađe kutija - posebna vrsta slatkog pudinga, ali i boršč ili supa od cvekle, kao i vuška i varenika, male knedle sa pečurkama, odnosno sa kupusom i krompirom. Nakon Božića, od 7. do 14. januara, u toj zemlji traju festivalski dani.
Etiopija i monofiziti slave
U Etiopiji je više od polovine populacije monofizitske veroispovesti, koja takođe rođenje Isusa Hrista slavi 7. januara. U toj zemlji ljudi na dan Božića odlaze u crkvu, gde na ulasku dobijaju sveće. Nakon paljenja sveća svi zajedno izlaze i tada cela kongregacija obilazi tri puta oko crkve.
Ponekad se vernici okupljaju na ulicama i veče uoči Božića - 6. januara. Deca trče unaokolo glumeći jagnjad, dok se muškarci oblače u kostime pripadnika sudanske oslobodilačke armije, predstavljajući tako vojnike kralja Heroda. Inače, monofizitstvo je hristološko učenje koje pripoveda da je u Hristu prisutna samo božanska, a ne ljudska priroda.
Ko sve proslavlja
- Ruska pravoslavna crkva
- Srpska pravoslavna crkva
- Sveta Gora
- Jerusalimska patrijaršija
- Koptska pravoslavna crkva
- Etiopska pravoslavna tevahedo crkva