ZAGREB, SKOPLJE, PODGORICA - Najradosniji hrišćanski praznik, Božić, po Julijanskom kalendaru danas proslavljaju i pravoslavni vernici u Hrvatskoj, Makedoniji, BiH i Crnoj Gori.
Hrvatska
Badnje veče i Božić u Hrvatskoj obeleženi su paljenjem badnjaka, liturgijama i incidentima. Mitropolit zagrebačko-ljubljanski i cele Italije Jovan Pavlović predvodio je danas na Božić bogosluženje u zagrebačkoj Crkvi Svetog Preobraženja Gospodnjeg.
Nakon svečane arhijerijske liturgije pročitana je božićna porukasrpskog patrijarha Irineja iz koje su izostavljeni delovi koji seodnose na pravoslavne vernike u Hrvatskoj, Kosovu, Makedoniji i Crnoj Gori, prenela je Hina.
U patrijarhovoj poruci istaknuto je da vernike Srpske pravoslavne crkve u nekim slučajevima razdvajaju stotine hiljada milja, ali su uprkos tome danas bliži jedni drugima jer su svi velika svetosavska porodica.
"Jedinstvo našeg roda, jedinstvo naše svetosavske crkve nema niko pravo da ugrožava i dovodi u pitanje", istakao je Irinej, dodavši kako je svetosavska crkva bila i ostala trajni jamac i temelj duhovnog, crkvenog i nacionalnog jedinstva.
Mitropolit Pavlović služio je liturgiju i sinoć kojoj su prisustvovali premijer Zoran Milanović i predsednik Sabora Josip Leko, predstavnik hrvatskog predsednika Ive Josipovića, koji se oporavlja od operacije oka, kao i predsednik Srpskog narodnog veća Milorad Pupovac.
Badnje veče i Božić obeleženi su i u Vukovarsko-sremskoj županiji, a posebno svečano je bilo u vinkovačkom hramu Silaska Svetog Duha na Apostole, u kojem je liturgiju služio episkop lipljanski Jovan, koji je i vikar srpskog patrijarha Irineja.
Inače Božić koji pravoslavci slave po Julijanskom kalendaru obeležio je niz incidenata širom Hrvatske.
Najpre su u Vukovaru juče po ko zna koji put uništene ćirilične ploče na zgradama lokalnih institucija koje je osudio Pupovac, dok se hrvatski državni vrh ovim povodom nije oglasio.
Tokom prošle noći u Splitu je oštećen automobil beogradskih registarskih tabilica na kojem je, pored ostalog, ispisano slovo "U". Vlasnik automobila, inače, rođeni Splićanin je osudio ovaj incident istakavši da Split nije siguran grad i da on svojim prijateljima u Beogradu ne može da kaže da li bi njihovi automobili bili sigurni u tom gradu.
A na prvoslavnom groblju u Čepinu kod Osijeka, oštećena je mrtvačica i nekoliko desetina grobnih mesta. Incident se dogodio uoči Božića, javila je Hina.
Crna Gora
Pravoslavni vernici u Crnoj Gori najradosniji hrišćanski praznik, Božić, proslavljaju svečano, poštujući tradicionalne običaje, ali, kao i nekoliko prethodnih godina, podeljeni na one koji podržavaju Mitropoliju crnogorsko-primorsku Srpske pravoslavne crkve i kanonski nepriznatu Crnogorsku pravoslavnu crkvu (CPC).
Božićne liturgije služene su širom Crne Gore, a centralnu svetu arhijerejsku liturgiju u Sabornom hramu Hristovog vaskresenja u Podgorici, najvećem pravoslavnom hramu u Crnoj Gori, služio je mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije.
Tokom liturgije, kojoj je pored velikog broja vernika SPC, prisustvovao i ambasador Srbije u Podgorici Zoran Bingulac, pročitana je božićna poslanica njegove svetosti partijarha srpskog Irineja, a nakon toga je pričešću pristupio je veliki broj pravoslavnih vernika.
U više crnogorskih gradova, na Badnje veče, naložena su dva badnjaka, jedan u organizaciji Mitropolije crnogorsko-primorske Srpske pravoslavne crkve, dok su drugi naložile pristalice kanonski nepriznate Crnogorske pravoslavne crkve.Odvojene božićne proslave u Crnoj Gori traju od 1994. godine. Poglavar kanonski nepriznate CPC Mihailo rekao je na Badnje veče da bez opstanka te crkve nema ni opstanka Crne Gore. On je pozvao nadležne da reše pitanje statusa CPC-a. Božić se u Crnoj Gori slavi tri dana, a sveštenstvu i vernicima praznik su čestitali predsednici države, skupštine i vlade - Filip Vujanović, Ranko Krivokapić i Milo Đukanović, pozivajući ljude na mir i međusobno poštovanje.
BiH
U crkvama širom Republike Srpske i Federacije, u gradovima u kojima živi pravoslavno stanovništvo, paljenjem Badnjaka, večernjim i jutarnjim liturgijama na kojima je pročitana Božićna poslanica patrijarha srpskog Irineja, obeležen je najradosniji hrišćanski praznik Božić. U Sabornom hramu u Banjaluci liturgiju je služio vladika Jefrem koji je poručio da se i u ovim radosnim praznicinim danima treba sećati "stradanja raspetog i zavetnog Kosova I Metohije, kolelevke narodne duše I najplemenitijih osećanja".Liturgiji su prisustvovali predsednik Republike Srpske Milorad Dodik I premijer Željka Cvijanović.Brojni vernici u Sarajevu su se okupili u dvorištu Stare pravoslavne crkve na Baščaršciji, a liturgiju je služio paroh sarajevski Vanja Jovanović.
Božićne povorke sa badnjacima organizovane su u Prijedoru, Bjeljini, Modriči, Zvorniku, Doboju, Sokocu, Istočnom Sarajevu..U Trebinju je badnjak naložen na Trgu slobode, a prazničnu liturgija služena je u Sabornom hramu.
Makedonija
Rođenje Isusa Hrista proslavljaju danas pravoslavci u Makedoniji, a božićne liturgije služene su u svim pravoslavnim crkvama širom Makedonije, prenela je agencija MIA.Glavna proslava je u crkvi Svetog Klimenta Ohridskog u Skoplju, gde je liturgiju služio arhiepiskop kanonski nepriznate Makedonske pravoslavne crkve ohridski i makedonski Stefan.Arhiepiskop Stefan i ostali članovi Svetog sinoda uputili su božićnu poruku svim sveštenicima i pravoslavnim vernicima, poželevši im mir i Božji blagoslov.