Najčešći zloćudni tumor koji pogađa žensku populaciju širom sveta jeste rak dojke, a odmah za njim je rak grlića materice. Oba oboljenja su veoma opasna, a samo od raka grlića materice u našoj zemlji godišnje umre više od 500 žena. Posebno je razočaravajuća činjenica da se, i pored svih apela da se redovnim pregledima bolest može otkriti i lečiti na vreme, pokazalo da žene i dalje nedovoljno vode računa o sebi.
Dr Ana Mitrović Jovanović, ginekolog u GAK „Narodni front“, rekla je za Dr Kurir da se kod nas pripadnice nežnijeg pola ne javljaju u zadovoljavajućem broju na redovne preglede.
- Postoji grupa onih koje imaju razvijenu svest o neophodnosti redovne posete ginekologu i pregledima poput Papanikolau testa, kolposkopije, ultrazvučnih pregleda i pregleda dojke. Skrining na karcinom grlića mora biti bolje prihvaćen i svi smo dužni da u opštoj populaciji promovišemo potrebu da se žene odazovu skriningu i tako na vreme otkriju premaligne promene na grliću i donjem genitalnog traktu. Upravo je dijagnostika i terapija tih početnih promena suštinski važna u borbi protiv ove maligne bolesti. Godišnje se otkrije oko 1.400 novih slučajeva, a umre oko 500 žena. Ovo je karcinom koji ne bi smeo da bude uzrok smrti toliko velikog dela populacije jer se može otkriti i izlečiti na vreme - istakla je Mitrovićeva i dodala da, ukoliko se promene otkriju na vreme, dovoljna je mala hirurška intervencija kojom se otklanja deo grlića i tako se sprečava dalje širenje bolesti.
- Nažalost, ako se otkrije kad je oboljenje u invazivnom stadijumu, onda je potrebna radikalna operacija kojom se uklanja cela materica s jajnicima, limfnim žlezdama, delom vagine i okolnim tkivom. Nekad nije moguće uraditi operativni zahvat, već se pacijentkinja upućuje za zračnu terapiju. Cilj je izbeći situaciju da se bolest kasno otkrije. U želji da se smanje rizični faktori za nastanak karcinom grlića, savetujem izbegavanje ranog stupanja u seksualne odnose, kao i obavezno korišćenje kondoma, sprečavanje infekcija, unapređenje opšteg i lokalnog imuniteta, prestanak pušenja i što je najvažnije, odlazak na redovne preglede - naglasila je sagovornica Dr Kurira.
Važno je znati da rak grlića materice retko odlikuju očigledni rani simptomi bolesti, tako da je asimptomatski kad je bolest u početnom stadijumu. Kad se jave znaci oboljenja, ono je već u uznapredovalom stadijumu i tad se obično javlja kontaktno krvarenje, odnosno, nakon seksualnog odnosa, nekad i spontano iregularno krvarenje između ciklusa, iscedak neobične boje i neprijatnog mirisa, retko bol u karlici ili bolovi u predelu bešike, a nekad i problemi s uriniranjem ili defekacijom.
Pod kontrolom u Evropi
VELIKI PROBLEM U ZEMLJAMA U RAZVOJU
Rak grlića materice stavljen je pod kontrolu u većem broju zemalja Evrope, dok u zemljama u razvoju preventivnih programa uglavnom nema, a svest žena o značaju redovnih preventivnih pregleda je na veoma niskom nivou. U Srbiji je rak grlića materice po učestalosti drugi vodeći uzrok obolevanja i četvrti uzrok umiranja od raka među ženskom populacijom. Naročito zabrinjava činjenica da je registrovana stopa mortaliteta od te opasne bolesti skoro dvostruko viša od onih koje su zabeležene u razvijenim evropskim zemljama.
Statistika
- najveći broj pacijentkinja s rakom grlića materice starosti je od 40 do 59 godina
- najveći broj žena prvi put se javi ginekologu kad je bolest već uzela maha
- u proteklih deset godina na području Beograda registrovano je oko 4.000 žena obolelih od raka grlića materice
- zbog te bolesti svake godine umre oko 100 žena u našoj zemlji
- radi smanjenja broja obolelih od karcinoma grlića materice na teritoriji Srbije se od 2012. sprovodi program organizovanog skrininga