Narodni muzej - 170 godina osnivanja, 110 od prve postavke

Nebojša Mandić/Arhivska Fotografija
Navršava se 170 godina od 10. maja 1844, dana osnivanja Narodnog muzeja u Beogradu ukazom tadašnjeg načelnika Ministarstva prosvete Jovana Sterije Popovića

Muzej ove godine obeležava još jedan jubilej, 110 godina od 1904, kada je otvorena prva muzejska postavka koja je predstavljala sve zbirke.

Zgrada Narodnog muzeja, u kojoj je ta ustanova od sredine prošlog veka, nalazi se u centru Beograda, na glavnom gradskom, Trgu Republike. Podignuta je 1903. godine za Upravu fondova, po projektu arhitekata Andre Stevanovića i Nikole Nestorovića.

Do tada se muzej selio 11 puta. Zgrada muzeja je sada u veoma lošem opštem stanju zbog čega je 2003. godine uklonjena stalna postavka, i sada je u procesu sanacije.

Pre 140 godina, tadasnji ministar (načelnik) prosvete Sterija doneo je ukaz da se osnuje Muzeum serbski, koji je na jednom mestu trebalo da sabere starine i da ih za potomstvo sačuva.

Kada je 1848. pravljen prvi inventar muzeja (Sterija je još bio na istom položaju), registrovano je ukupno 79 rednih brojeva, novci, povelje i diplome, rukopisne i štampane knjige, stari pečati, alatke, posude, statue.

U muzeju se sada nalazi preko 400.000 arheoloških, istorijskih, numizmatičkih predmeta, dela primenjene umetnosti i umetničkih ostvarenja, fond stare i retke knjige, kao i izuzetan arhiv dokumentarne građe.

U sastavu Narodnog muzeja su Vukov i Dositejev muzej, Galerija fresaka, Spomen muzej Nadežde i Rastka Petrovića. U njegovom sastavu su i Muzej Lepenski vir i Arheološki muzej Đerdana u Kladovu.

Periodične izložbe se održavaju u Atrijumu, odnosno prizemlju zgrade. Narodni muzej je u takvim, nepovoljnim, okolnostima organizovao veliku arheološku izložbu "Konstantin Veliki i Milanski edikt 313", prošle godine, potom izložbu "Stefan Nemanja – zaveti i poruke, devet vekova" koja je bila otvorena do proleća godine.

Organizovao je brojne izložbe i na druge teme: srpske skulpture, jugoslovenski umetnici, pojedinačne izložbe slikara Paje Jovanovića, Jovana Bijelića, Vlaha Bukovca...

Godine 1997. prvi put u istoriji ustanove na čelo Narodnog muzeja došla je žena Bojana Borić Brešković, koja je i sadašnji direktor muzeja.