BANJALUKA - Novi Hram vaskrsenja Hristovog u Prebilovcima kod Čapljine u Federaciji Bosne i Hercegovine, u čijoj su kripti sahranjeni ostaci Srba ubijenih u Drugom svetskom ratu, osveštao je danas patrijarh Srpske pravoslavne crkve Irinej.
Patrijarh Irinej je sa 20 vladika i 200 sveštenika ispred crkve dočekao litiju koja je donela ostatke moštiju stradalih prebilovačkih Srba iz Doma kulture u ovom mestu, gde su bile smeštene poslednjih 10 godina, a održana je i sveta arhijerejska liturgija.
Predsednik Republike Srpske Milorad Dodik izjavio je da Prebilovci i prebilovačke žrtve moraju zauzeti mesto u istorijskom pamćenju srpskog naroda koje i zaslužuju, dodavši da je crkva u tom mestu izgrađena "ne da pravi novi razdor, već da podseća na istinu".
Dodik je poručio da su Prebilovci "dokaz da želja za eliminacijom srpskog naroda ne prestaje, što potvrđuje i činjenica da su potomci onih koji su izvršili strašne zločine 1941. godine ponovo 1992. godine 'ubili' kosti koje su u Prebilovcima bile sahranjene posle nekoliko decenija ležanja u jamama".Izaslanik predsednika Srbije Nedeljko Tenjović poručio je da su Srbija i srpski narod uvek za pomirenje, ističući da su predsednik Srbije Tomislav Nikolić i srpski premijer Aleksandar Vučić pružili ruku pomirenja.
"Žao nam je što danas ovde nema hrvatskih i bošnjačkih predstavnika, jer je to način da se vrati pružena ruka i otpočne proces pomirenja", rekao je Tenjović.Prema njegovim rečima, najvažnija poruka današnjeg skupa u Prebilovcima je da se to što se desilo u tom mestu nikada ne ponovi."Ovo je dan sećanja na verske zločine učinjene od strane NDH. Nažalost, nije postojao nijedan rat, a da Srbi ovde nisu stradali kao živi ili kao mrtvi", rekao je Tenjović.
Hram Vaskrsenja Hristovog u Prebilovcima sagrađen je na mestu spomen-kosturnice u koju su 1991. godine sahranjene kosti 4.000 Srba koje su ubile ustaše tokom Drugog svetskog rata i bacile u 13 hercegovačkih jama.U junu 1992. godine hrvatska vojska minirala je spomen-kosturnicu, a po povratku Srba u to mesto, posle 2000. godine, sakupljeni su ostaci kostiju ubijenih.Oni su danas pohranjeni u sedam kovčega i sahranjeni u kripti crkve koja je izgrađena po uzoru na na crkvu Hristovog groba u Jerusalimu, kao simbola Vaskrsenja i života.Srpska pravoslavna crkva kanonizovala je Srbe, čiji su ostaci sakupljeni u Prebilovcima i 6. avgust se obeležava kao Sveti prebilovački novomučenici.
Na zidovima crkve ispisana su imena stradalnika, među kojima i 826 stanovnika Prebilovaca, mestu u kome je u prvim danima avgusta 1941. godine ubijeno 85 odsto stanovnika, mahom žena, dece i staraca.U Prebilovcima se danas okupilo nekoliko hiljada ljudi, a prisutni su bili i predstavnici vlasti RS, srpski predstavnici u zajedničkim institucijama BiH, izaslanik predsednika Srbije, kao i delegacija Vatikana.