ANALIZA AMERIČKE RAND KORPORACIJE: Kina ili Iran - čija je vazdušna moć veća pretnja za SAD?
Ofanzivni i defanzivni potencijal Kine i Irana se često posmatraju zajedno u javnim izjavama visokih američkih vojnih zvaničnika i američkim medijima. To često dovodi do pogrešnog tumačenja mogućnosti Teherana - posebno kada se raspravlja o snazi iranskih konvencionalnih balističkih raketa.
Nova operativna analiza analitičara RAND korporacije Džejkoba Hajma, objavljena u magazinu Air & Space Power Journal, nudi uporedni pregled rizika za američke vazduhoplovne baze od kineskih i iranskih konvencionalnih balističkih raketa, sistema naoružanja koji su ključni deo strategije obe zemlje.
Ne iznenađuje što je Hajm zaključio da se vazdušne snage SAD suočavaju sa većom pretnjom Kine u istočnoj Aziji, nego od Irana u jugozapadnoj Aziji. Iranske tvrdnje da je njihova vojska sposobnost da "izbriše sve američke baze" na prostoru jugozapadne Azije on komentarše kao "hvalisanje i blef."
"Preciznost, nosivost i domet balističkih projektila iz iranskog arsenala ne predstavljaju ozbiljnu vazdušnu pretnju američkim snagama, delom i zbog toga što američke snage mogu da deluju iz velikog broja baza van prstena najveće pretnje (npr, više od 500 kilometara od granice Irana), rezimira Hajm.
Iako je Iran - sa preko 1.000 balističkih raketa u svom arsenalu - sila sa najviše balističkih raketa na Bliskom istoku, većina njegovog arsenala se sastoji od varijanti tehnološki zastarele sovjetske Skad rakete, koje ne bi mogle da značajno ugroze američke operacije van radijusa od 500 km. Neki od opasnijih raketa u iranskom inventaru su rakete na čvrsti pogon Fateh-110, balističke rakete srednjeg dometa (BRSD) na tečni pogon BM-25, kao i još uvek nedovoljno razvijene dvostepene BRSD Ašura.
Međutim, Hajm napominje da "vojni planeri vojske SAD i dalje u jugozapadnoj Aziji imaju brojne opcije za raspored snaga van prstena dometa iranksih balističkih raketa, a tu opciju nemaju u istočnoj Aziji".
On naglašava da "ova činjenica ima uticaj za strukturu američkih snaga jer oružje kratkog dometa i dalje može da doprinese velikoj borbenoj moći iz drugih uporišta."
Čak i unutar dometa od 500 kilometara, postoji više načina da se američka vojska suprotstavi iranskim balističkim raketama i nastavi da deluje. Hajmov opšti zaključak je da "Iran i dalje može da izvrši uzvratne napade na veće gradove u regonu, kao kaznu za svaku zemlju koja ga napadne, ali i dalje nema realnu sposobnost da parira vazdušnim operacijama SAD. Iranska pretnja balističkim raketama američkim bazama je preuveličana, i ona će verovatno ostati skromna, u odnosu na opasnosti s kojom se te baze suočavaju u istočnoj Aziji", navodi Hajm.
Kao zaključak, Hajm predlaže da "sredstva namenjena jačanju vazduhoplovnih baza prvo usmere na zapadni Pacifika, gde rast kineske balističke sile izaziva mnogo veću zabrinutost."
(The Diplomat - priredio M.Đorđević)