(FOTO) Gde je svaki kamen istorija: Ovo je 15 najstarijih gradova Evrope
Sre, 07.10.2015. 13:51h
→ Čet, 01.06.2017. 0:00h
Foto: Profimedia
Neki gradovi zauvek su izgubljeni, neki su pronađeni ali leže izolovani kao nenaseljene ruševine, a neke čovek nikada nije ni napuštao, već je na njihovim temeljima izgradio naselja koja danas poznajemo kao moderne gradove
U vreme kada su nastajali prvi gradovi, još uvek nije postojalo pismo, pa su tragovi koje pronalazimo o njima ili duboko ispod zemlje ili u stihovima velikih drevnih pesnika koji su došli kasnije, rasuti kao putokazi za vešte ruke arheologa dovoljno talentovanih i sposobnih da ih pronađu.
Neki gradovi zauvek su izgubljeni, neki su pronađeni ali leže izolovani kao nenaseljene ruševine, a neke čovek nikada nije ni napuštao, već je na njihovim temeljima izgradio naselja koja danas poznajemo kao moderne gradove sa velikom istorijom.
Foto: Reuters
Panteon u Rimu, Foto: Reuters
15. Glavni grad Jermenije, Jerevan je osnovan 29 godina pre Rima, na strateški važnom i pogodnom mestu duz rute trgovačkih karavana između Azije i Evrope. Grad su tokom dug i burne istorije napadali Asirci, Rimljani, Vizantinci, Persijanci, Arapi, Seldžuci, Mongoli i Sovjetski Savez. Nakon raspada SSSR-a, kulturne institucije u Jermeniji su procvetala, a sa njima se polako razvija i turizam.
Foto: Profimedia
Jerevan, Foto: Profimedia
14. Zadar, Hrvatska - oko 900. pne
Ilirsko pleme Liburni sa Balkanskog poluostrva, osnovalo je grad na mestu današnjeg Zadra još u 9. veku pne. Grad je kroz par stotina godina pao pod vlast Rimskog carstva, da bi se kasnije našao u okviru Vizantije. U 17. i 18. veku za grad su se borili Mleci, Turci i Francuzi.
Foto: Profimedia
Zadar, Foto: Profimedia
13. Mtšketa, Gruzija - oko 1.000. pne
Gruzija je neprekidno naseljena od davnih vremena, a neki smatraju da je Mtšketa naseljena još oko 3.000 pne. Ovaj gradić severno od Tbilisija mesto je sa kojeg je Hrišćanstvo počelo da se širi po Gruziju 317. godine. Istorijski spomenici među kojima su najistaknutiji manastiri nalaze se na UNESKO-voj listi zaštićenih lokaliteta kulturne baštine.
12. Kadiz, Španija - Oko 1.100 pne
Feničani iz Tire u današnjem Libanu, osnovali su Kadiz oko 1.100 godine pne, a njima je bio poznat pod imenom Gadir. Grad je u to vreme bio trgovački centar, a Rimljani koji su ga kasnije zauzeli veoma su cenili njegovu luku. Grad je posle pada Rima bio u senci, da bi se ponovo proslavio kada je Kolumbo iz njega isplovio u potrazi za zapadnim putem za Indiju.
Foto: Profimedia
Kadiz, Foto: Profimedia
11. Mitilena, Lezbos, Grčka - 1.100 pne
Drevni grad bio je glavni centar ostrva Lezbos u Egejskom moru. Ostrvo se pominje još u Homerovim epovima "Ilijada" i "Odiseja, a Mitilena se može pohvaliti i da je bila dom čuvenog filozofa Aristotela, koji je tu proveo dve godine.
Foto: Profimedia
Mitilena, Lezbos, Foto: Profimedia
10. Lisabon, Portugal - 1.200 pne
Iako mnogi tvrde da je Lisabon kontinuirano naseljen od 2.500 godine pne. dokazi o kulturi koja ga je naseljavala u periodu do 1.200. pne vrlo su oskudni. Zasigurno se zna da su se Feničani tu naselili u 12. veku pre Hrista. Grad je padao u ruke Rima, zatim je bio u okviru manjih kraljevina i vojvodstava sve dok nije pao pod vlast Mavara iz Maroka koji su osnovali prvi islamski kalifat u Evropi.
Grad je skoro potpuno uništen 1755. godine u katastrofalnom zemljotresu koji je ubio oko 60.000 ljudi. Ovaj zemljotres opisan je satirično u Volterovom remek delu "Kandid".
Foto: Profimedia
Lisabon, Foto: Profimedia
9. Halkida, Evia, Grčka - 1.300 pne
Homer pominje Halkidu u "Ilijadi" koja je napisana najverovatnije u 8. veku pne i opisuje događaje iz 13.og veka pne. Arheološki dokazi otkrili su da je zaista nastala pre Trojanskog rata, kao jonska kolonija Atine. Halkida je glavni grad ostrva Evia (Euboja) u leži na tesnacu delom na ostrvu, a delom na kopnu. Pva dva dela grada ovezana su sa 3 mosta.
Iako je bio veoma važan u rimskoj eri, skoro ništa nije ostalo od starog grada.
Foto: Profimedia
Halkida, Evia, Foto: Profimedia
8. Larnaka, Kipar - 1.300 pne
Grad Larnaka leži na ostacima nekadašnjeg grada Kition/Citijum, koji je bio i Feničanska i Grčka kolonija. Kasnije je bio deo Persijskog i Rimskog carstva.
Osim kao važna strateška tačka istočnog Mediterana, grad je poznat i kao rodno mesto i dom filozofa Zenona, osnivača stoičke filozofije.
Foto: Profimedia
Larnaka, Foto: Profimedia
7. Kutaisi, Gruzija - Početkom drugog milenijuma pne
Kutaisi, grad u zapadnoj Gruziji, bio je glavni grad kraljevine Kolhide, vazalne države u okviru Rimskog carstva. Stacionirana u južnoj oblasti Kavkaza, Kuraisi je bio tačka konflikta brojnih gruzijskih, ruskih i turskih vladara. Katedrala Bagrati je zaštitni znak Kutaisija i nalazi se na UNESKO-voj listi svetske baštine.
Foto: Profimedia
Kutaisi, Foto: Profimedia
6. Trikala, Grčka - oko 3.000 pne
Drevni grad Trika osnovan oko 3.000 pne, a njegov dobar deo sačuvan je ispod ulica moderne Trikale. Polažaj na reci doveo je do napretka i prosperiteta grada u doba grčkih polisa. Hram lečilište jedna je od najpoznatijih drevnih ruševina svoje vrste.
Foto: Profimedia
Trikala, Foto: Profimedia
5. Patra, Grčka - 3.500 pne
Iskopavanja su pokazala da je Patra naseljena još od najranijeg perioda Helade, negde sredinom 4. milenijuma pne. Kao i većinu grčkih gradova, ubrzo nakon sloma Rima okupirali su ga Turci, a spaljen je 1779. godine od strane muslimanskih Albanaca. Danas u Patri živi oko 200.000 ljudi.
Foto: Profimedia
Patra, Foto: Profimedia
4. Hanija, Krit, Grčka - 4.000 pne
Arheološki radovi na drevnom gradu Kidoniji pokazali su da je mesto na kojem leži današnja Hanija neprekidno naseljeno od početka četvrtog milenijuma pne. Najstarije ruševine koje su u prepoznatljivom stanju nastale su u Minojskom periodu početkom drugog milenijuma pne.
Homer je napisao u da je Hanija bila jedan od najvažnijih gradova vremena, a veliko kulturološko bogatstvo pronađeno ispod zemlje potvrdilo je Homerove stihove. Grad su uništili Saraceni u 9. veku nove ere, a ponovo su ga izgradili Mleci.
Foto: Profimedia
Hanija, Krit, Foto: Profimedia
3. Plovdiv, Bugarska - 4.000 pne
Za neke ostatkei neolitske naseobine u Plovdivu, eksperti smatraju da možda potiču i iz 6. milenijuma pne. Grad su u antičkom dobu držali, Tračani, Makedonci i Rimljani koji su od njega napravili značajnu urbanu naseobinu. Ruševine iz rimskog doba dobro su očuvana, a amfiteatar Filopopolis predstavlja pravi dragulj arhitekture 2. vela. Drevni stadion primao je oko 30.000 ljudi.
Plovdiv su u 14. veku zauzeli Otomani, a oslobođen je tek 1878. godine.
Foto: Profimedia
Plovdiv, Foto: Profimedia
2. Atina, Grčka - 5.000
Brdo Akropolj naseljeno je već najmanje 7.000 godina. Grčke legende govore da je grad Atina nastao kada je boginja Atena posadila seme masline takmičeći se sa Posejdonom bogom mora. Kako su izniklo drvo videli kao vrednije od vode koju je Posejdon oslobodio iz stene udarcem trozupca, biginja mudrosti dobila je čast da bude zaštitnik grada.
Foto: Reuters
Atina, Foto: Reuters
Kao rodno mesto demokratije i najviših dometa grčke kulture, Atinu su čak i brojni osvajači toliko poštovali da su pljačke i represivne mere nad Atinjanima uvek bile manje surove u odnosu na sudbinu drugih gradova.
Atinjani su pobedili Persijsko carstvo u bici kod Maratona 490. godine pne, nakon čega je nastupilo zlatno doba grada pod vladavinom Periklea. Filzofi, naučnici i umetnici kao što su Sokrat, Hipokrat, Sofokle, Platon i Aristotel živeli su i radili u Atini.
1. Argos, Grčka - 5.000
Argos, koji se nalazi na istočnom Peleponezu, a naseljen je najmanje 7.000 godina. Postao je značajan centar u Mikenskom periodu, a najsnažniji je bio za vreme kralja tiranina Feidona u 7 veku pne. U "Ilijadi" je opisan kao poznat po dobrim konjima, a brojni spomenici iz antičkog doba sačuvani su i danas.