(VIDEO) VELIČANSTVENE KULE: Ovo je 10 najviših oblakodera koje morate videti
Prema Komitetu za visoke zgrade i urbane sredine (CTBUH), ovo su najviši oblakoderi na svetu.
Source: Burj Khalifa video by katkiss on Rumble
1. Burdž Kalifa u Dubaiju, u Ujedinjenim Arapskim Emiratima
Konstrukcija najviše zgrade na svetu počela je 2004. godine, a glavni dizajner je arhitekta Adrian Smit. Mnogi ocenjuju kako svojim izgledom podseća na Illinois, nikad izgrađeni oblakoder visine od čak jedne kopnene milje (cca 1.600 metara) kojeg je osmilio možda najveći arhitekta svih vremena, Frenk Lojd Wrajt 1956, tri godine pre svoje smrti, u 89. godini života.
Prema inicijalnim planovima Burdž Kalifa trebalo je da bude isključivo stambena zgrada, ali kasnije su ti planovi promenjeni pa se sada u njemu nalazi hotel Armani, prvi hotel na svetu čiji je izgled osmislio čuveni italijanski modni dizajner Đorđo Armani. Predviđeno je da u jednom trenutku u oblakoder može stati i do 35.000 ljudi, a sadrži ukupno 58 liftova, od kojih svaki može primiti 12 do 14 ljudi. U nacrtima dizajneri su osmislili liftove na čak tri nivoa, ali se na kraju odlučilo za one na dve. Od prizemlja do 160. sprata vodi ukupno 2.909 stepenica. Nije poznato da li ih je do sada neko uspeo preći. Na Burdž Kalifi takođe se nalazi čak 27 terasa, a kada se čitava kontrukcija posmatra iz vazduha, opaža se tipičan oblik islamske kupole.
Ako ste se možda zapitali kako se na najvišoj zgradi na svetu peru prozori, a ima ih čak 24.348, površine od čak 120.000 kvadratnih metara, instalirani su horizontalni platoi na 40, 73. i 109. spratu. Svaki plato može na sebi da nosi mašinu za pranje prozora tešku čak tonu i po koja se prvo kreće horizontalno, a onda vertikalno, pomoću kablova. Ipak, bitno je istaknuti da su za pranje samog vrha oblakoodera zaduženi hrabri ljudi koji vise na konopcima i čiste. Jačina vetra na visini od 828 metara retko kada je zanemariva.
2. Abraj Al-Bait toranj u Meki, u Saudijskoj Arabiji
Toranj je poznat po tome što nosi čitav niz rekorda. Mada mu je promakao onaj za najvišu zgradu na svetu, u njemu se nalazi najviše pozicioniran hotel na svetu, a takođe je službeno proglašen najvišim tornjem sa satom. Nalazi se svega nekoliko metara salje od Masjid al Harama, najveće džamije u Meki. Kako bi se udovoljilo potrebama mnogobrojih hodočasnika koji dolaze u Meku, a trebalo bi odsesti u hotelu u oblakooderu, konstruisana je velika soba za molitvu u koju može stati čak 10.000 ljudi. Meku godišnje posećuje više miliona hodočasnika islamske veroispovjesti i smatraju je svetim mestom. Oblakoder je visok 601 metar.
3. Taipei 101, u Taipeiju, u Tajvanu
Zgrada je osmišljena kao simbol evolucije tehnologije i azijske tradicije. Njen postmodernistički stil gradnje u sebi sadrži elemente tradicionalnog dizajna tretirane na savremen način. Poseduje je kompanija "Taipei Financial" Center Corporation, a u stanju je da podnese ne samo vrlo snažne tajfune već i potrese - i to ne bilo kakve već one kakvi se, prema analizama seizmologa, mogu pojaviti samo jednom u 2.500 godina. Oblakoder podupire čak 36 stubova, uključujući osam mega-stubova koji sadrže 69 megapaskala betona, a visok je 828 metara. Takođe, svakih 8 spratova stubove povezuje horizontalan potporanj, što zgradu čini istovremeno vrlo fleksibilnom za udare vetra, ali i izuzetno čvrstom.
Broj spratova od 101 nije slučajan. Ovaj broj, naime, označava protok vremena - kada se krenulo sa izgradnjom tornja, počelo je novo stoleće (01.01. = 1-01). Kako broj 100 simbolizuje savršenstvo, 101 označava visoke ideale. Nadalje, nije slučajan ni odabir baš osam megastubova kao ni činjenica da postoje horizontalni potpornji svakih osam spratova. U kulturama koje imaju sedmodnevne nedelje, broj 8 označava obnavljanje toka vremena (7+1). Takođe, broj 7 smatra se srećnim, pa stoga broj 8 predstavlja nešto još bolje od toga. Uopšte gledano, ritmični segmenti koji se simultano ponavljaju širom oblakoodera odgovaraju ritmu azijske pagode.
Svake večeri, između 18.00 i 22.00, pale se svetla odgovarajuće boje, zavisno o danu u nedelji. Tako je ponedjeljkom oblakoder obasjan crvenom bojom, utorkom narandžastom, sredom žutom, četvrtkom zelenom, petkom plavom, subotom indigo, a nedjeljom ljubičastom bojom. Ovaj spektar boja povezan je sa simboličkim značenjem duge koja povezuje Zemlju s nebom, pa i ljude jedne s drugima. Osim mnogobrojnih simboličkih značaja, "Taipei 101" obiluje inovativnim tehnološko-inženjerskim rešenjima. Između ostalog, u njemu se nalaze najbrži liftovi na svetu. Od 5. do 89. sprata potrebno je svega 37 sekundi. Cena jednog lifta je 2.400.000 američkih dolara.
4. Svetski financijski centar u Šangaju, u Kini
Ovaj arhitektonski uradak delo je kompanije "Kohn Pedersen Fox", a sadrži kancelarijske prostore, konferencijske hale, osmatračnice i robne kuće. Da se ovde ne radi samo o pukom postizanju impresivne visine i o zaista kvalitetnom radu dokazuje činjenica da su ga arhitekti 2008. godine, kada je dovršen, proglasili za najbolje dizajniran oblakooderom. Ono što ga čini posebno upe;atljivim jeste otvor na samom njegovom vrhu. Prema originalnom dizajnu, ovaj otvor trebalo je da bude okrugao, prečnika 46 metara, kako bi se umanjio pritisak vetra i kako bi se udovoljilo kontekstu dizajna, u skladu s kineskom mitologijom koja Zemlju prestavlja u obliku kvadrata, a nebo u obliku kruga. Međutim, mnogi Kinezi počeli su da protestuju kada su saznali za ideju arhitekta, smatrajući je neprihvatljivom zbog toga jer ih je krug suviše podsećao na izlazeće sunce na japanskoj zastavi. Nakon toga je kompanija "Kohn Pedersen Fox" predložila da se pri dnu otvora postavi most kako bi zakamuflirao oblik kruga da bi u na kraju pala odluka o otvoru trapezoidnog oblika. Nekima, ipak, ni to ne odgovara, jer kažu da ih podseća na veliki otvarač za boce. Ipak, prodavači suvenira jesu - naime, upravo otvarači za boce u obliku ovog oblakodera odlično se prodaju.
Ovaj oblakoder, koji je visok je 494,4 metara, takođe obuhvata tri opservatorije za turiste, a cena ulaznice je oko 20 američkih dolara za svaku. S njega se pruža impozantan pogled, a i sam oblakoder izaziva divljenje mnogih stručnjaka. Zbog brojnih nagrada koje su joj dodeljene, ovu zgradu danas smatraju genijalnim primerom savremene arhitekture.
5. Međunarodni trgovački centar u Hong Kongu, u Kini
Visok 484 metara, ovaj višenamenski toranj dizajnirala je arhitektonska kompanija "Kohn Pedersen Fox". U sklopu njega nalazi se, između ostalog, luksuzan hotel "Ritz-Carlton" koji se proteže od 102. do 118. sprata, gde se posebno ističe tzv. predsednički apartman površine 2.800 kvadratnih metara na 117. spratu gde noćenje košta malo manje od 10.000 evra na noć. Primajuća recepcija hotela nalazi se na 9. spratu hotela, a potom se gosti, uz pratnju osoblja, ekspresnim liftovima odvoze do samog hotela.
U sklopu ove zgrade, na njenom 118. spratu nalazi se i najviše postavljen bazen na svetu, a tu su još i mnogobrojni poslovni prostori koji uglavnom pripadaju bankama. Oblakoder je zapravo deo "Union Square" projekta i spada u njegovu sedmu fazu. Njegova visina od 484 metra svakako je impresivna, međutim - planiralo se da oblakoder bude još viši. Od toga se odustalo zbog tadašnje regulacije prema kojoj je bilo zabranjeno konstruisati zgradu višu od obližnjih planina. Stoga se nikada nije ostvario plan izgradnje oblakoodera od 574 metra visine.
6. Petronas tornjevi u Kuala Lumpuru, u Maleziji
Čuvene Petronas tornjeve u glavnom gradu Malezije dizajnirao je argentinski arhitekta Cezar Peli, najčuveniji po diznajniranju tornja "Carnegie Hall" u Njujorku, pa je po zgradi ambasada Sjedinjenih Američkih Država u Tokiju. I oni su nekada - tačnije rečeno, između 1998. i 2004. godine - imali čast nositi naziv najviših zgrada na svetu. U međuvremenu su, kao što vidimo, pali na šestu poziciju, ali i dalje se diče titulom najviših oblakoodera blizanaca. Zbog konfiguracije terena, ovi oblakooderi izgrađeni su na najdubljim temeljima na svetu čija dubina iznosi impresivnih 120 metara. Njihova izgradnja trajala je punih godinu dana, a inženjerski dizajn poveren je Domu Obiasu, inženjeru s Haita.
7. Financijski centar Grinlend u Nanjingu, u Kini
Čini se da su se Kinezi u posljednje vreme ozbiljno prihvatili gradnje oblakodera i da definitivno preuzimaju primat kojeg su nekad neprikosnoveno držali Amerikanci. Ova kula u kineskom gradu Nanjingu dizajnirala je arhitektonska kompanija "Skidmore, Owings i Merril" iz Sjedinjenih Američkih Država, pod vodstvom arhitekte Adriana Smita i visok je 450 metara. Adrian Smit jedan je od napoznatijih svetskih arhitekata koji se diči brojnim nagradama za svoje radove, a specijalizovan je za oblakodere i radove na muzejima.
8. Vilis toranj u Čikagu, u Sjedinjenim Američkim Državama
Ova kula čiji izgled nam je poznat najviše zahvaljujući mnogobrojnim holivudskim filmovima i serijama u kojima se pojavljuje, punih 25 godina dičio se titulom najviše zgrade na svetu, sve dok mu ovu titulu nisu oduzeli oblakooderi blizanci u Njujorku tragično srušeni u terorističkim napadima 11. septembra 2001. godine. Starije generacije ipak bolje pamte ime koje jednom nosio: "Sears" toranj. Američki lanac robnih kuća "Sears" polagao je pravo na ime sve do 2003. godine, mada je ono tada isteklo, naziv je ostao sve do 2009. Tada na scenu stupa brokerska kuća "Willis Group Holdings" iz Londona koja uzima u najam deo zgrade, da bi se 16. jula te iste godine oblakoder preimenovao u Vilis toranj.
9. "Kingkey 100" u Šendženu, u Kini
Ovaj multifukcionalni oblakoder u kineskom gradu Šendženu, visok 441,8 m, može se pohvaliti kancelarijama vrhunskog kvaliteta koji se protežu na 22 sprpata i obuhvataju površinu od 35.000 kvadratnih metara, kao i luksuznim hotelom "St. Regis", od čak 6 zvezdica, koji je otvoren u septembru ove godine, a nalazi se na spratovima između 75. i 98. Noćenje u hotelu košta od 300 do 1.100 evra za običnu dvokrevetnu sobu.
10. Međunarodni financijski centar u Gvangdžuu, u Kini
Ovaj oblakoder u kineskom gradu Gvangdžuu, počeo je sa izgradnjom 2005. godine. Danas se koristi kao konferencijski centar, poslovna zgrada i hotel. Spratovi od 69. do 98. pripadaju poznatom lancu hotela "Four Seasons", a na 100. spratu nalazi se promatračnica koja privlači mnogobrojne turiste. Kula je visoka 440,2 m.
Dizajnirala ga je arhitektonska kuća "Wilkinson Eyre" sa sedištem u Londonu. Ova svetski priznata kompanija poznata je po tome što je također dizajnirala čuveni londonski Milenijski most u Londonu, posvećen britanskoj kraljici Elizabeti II, povodom pedeset godina njene vladavine, a po svom nacrtu čuvenih "Kew" vrtova, kompleksu botaničkih vrtova površine od 121 hektara koji se nalazi između Ričmonda i Kjua, u predgrađu Londona. Dve godine za redom, 2000. i 2001., osvojili su nagradu "Stirling" Kraljevskog instituta britanskih arhitekata, čime su postali jedina kompanija u isotriji kojoj je to za sada uspelo.
(fizzit)