Srpski pripovedač

Vek i po od rođenja autora Hajduk Stanka

Foto: Milan Jovanovic
Najpoznatiji roman "Hajduk Stanko", čija je tema Prvi srpski ustanak u Mačvi, prvi put je objavio 1896. godine, a dosad je izašao u više desetina izdanja i preveden je na mnoge jezike

BEOGRAD - Srpski pripovedač i romanopisac Janko Veselinović (1862-1905), rođen je pre tačno vek i po, 13. maja 1862. u Crnobarskom Salašu u Mačvi.

Veselinović je u dvadesetak godina stvaralaštva i 43 godine života, objavio 127 pripovedaka i dva romana, a iza njega je ostalo još nekoliko nezavršenih i započetih romana i pozorišnih komada.

Najpoznatiji roman "Hajduk Stanko", čija je tema Prvi srpski ustanak u Mačvi, prvi put je objavio 1896. godine, a dosad je izašao u više desetina izdanja i preveden je na mnoge jezike.

Za Veselinovića je književni kritičar Jovan Skerlić zapisao da je bio ""raznežen pesnik idealizovanog srpskog sela iz starog dobrog doba".

Osnovnu školu je završio u Glogovcu, a četiri razreda gimnazije u Šapcu, posle čega je upisao Bogosloviju, a potom i beogradsku Učiteljsku školu. Obe je ubrzo napustio da bi se priključio nekoj pozorišnoj družini.

Ostao je boem čitavog života, pa i kada se ozbiljnije posvećivao politici.

Kao predsednik male opštine Koceljeva smenjen je, zbog navodno napravljenog deficita u opštinskoj kasi. On je radikalskim biračima, inače siromašnim seljacima, izdao fiktivne priznanice da su platili porez, što je bio uslov da mogu da glasaju, ali novac nije ušao u budžet.

U zatvoru je proveo kraće vreme, ali ne iz tog razloga, već posle verbalnog napada na sresku vlast. U zatvoru je i napisao prve pripovetke.

Od 1893. živeo je u Beogradu, gde je bio i pomoćnik urednika "Srpskih novina" Milovana Glišića. Bio je i dramaturg, a često je i glumio.

Kao urednik "Dnevnog lista" osuđen je na tri meseca zatvora zbog teksta u kome je napadnut tadašnji premijer dr Vladan Đorđević, takođe, zaslužna ličnost srpske istorije.

Veselinović je pokretao novine, ali bezuspešno, ostajao je ponekad bez kakvog zaposlenja, ali i bio solidno plaćeni državni službenik.

Umro je u roditeljskoj kući u Glogovcu, 27. juna 1905, u 43. godini.