Mongolsko carstvo je svoj vrhunac doživelo u 13. i 14. veku, najviše zahvaljujući ozloglašenom osvajaču Džingis Kanu. Ono je i zvanično najveće carstvo koje je ikada postojalo.
Mongolsko carstvo se prostiralo od Kine do istočne Evrope obuhvatajući skoro celu Aziju i delove Evrope. Istorija je mongolske ratnike zapamtila kao borbene i nemilosrdne osvajače koji su spavali, jeli i ceo dan provodili na konjima.
Surovi osvajačiDžingis Kan (Foto: Wikipedia)
Mongolski osvajanje je bilo surovo, ali i veoma efikasno. U svakom selu i gradu koji bi pružio otpor oni bi pobili apsolutno sve stanovnike, pljačkajući i spaljujući useve, kako ostatak stanovništa ne bi imao šta da jede. Naročito su bili surovi prema ženama koje su masovno silovali. Kako su se vesti o njihovoj monstruoznosti širile, tako se sve manje protivnika usuđivalo da pruža otpor.
Profimedija
Umešni sa lukom i strelom (Foto: Profimedia)
Pojedini izvori tvrde da je Džingis Kan za života poštedeo sve one koji su se smesta predavali, dok bi one koji su u početku pružali otpor sistematski uništavao.
Kao okupatori, nisu bili zahtevni. Sve što su tražili je formalno priznavanje carstva i redovno plaćanje poreza. Nisu nametali svoju religiju ili kulturu, tako da koliko god to apsurdno delovalo, mogu se okarakterisati kao "liberalni porobljivači". Ali to ima svoju cenu jer gotovo i da ne postoje tragovi njihove vladavine, kao što su promene u jeziku, religiji ili kulturi, što nije slučaj sa ostalim osvajačima kao što su Persijanci, Makedonci i Rimljani.
Wikipedia
Poklanjanje Kanu (Foto: Wikipedia)
Eliminatori
Procenjuje se da su tokom svojih osvajanja pobili preko 40 miliona ljudi. Za tadašnje vreme, kada je našu planetu naseljavalo manje od milijardu stanovnika (danas je preko 7 milijardi), ovaj broj se čini gotovo nemoguć, a pojedini istoričaru smatraju da je ta cifra i mnogo veća. Postoje izvori koji tvrde da se posle mongolske invazije tadašnja populacija Kine smanjila sa 120 miliona na 60 miliona. Neki teoretičari idu toliko daleko da tvrde da je njihov krvavi pir drastično, pa čak i pozitivno uticao na planetarni ekosistem.
Printskrin
Moderno viđenje (Foto: Printscreen)
I u drugim zemljama situacija je bila slična. Na primer, u tadašnjoj Persiji se broj stanovnika smanjio sa 2,5 miliona na 250 hiljada. Sigurno je da nisu samo Mongoli bili uzrok ove statistike, ali činjenica je da su, nakon njihove najezde čitava prostranstva i teritorije ostajale prazne.
Osvajanje EvropeMapa Evrope (Foto: Profimedia)
Mongoli su bili nadomak osvajanja čitave Evrope. Stigli su do delova Nemačke i Poljske, ali su se sticajem okolnosti, vratili nazad. Pošto je tadašnji vladar Ogedei Kan preminuo, običaji su nalagali da se vojska vrati nazad, dok se ne ustoliči naredni vladar.
Napad na BalkanKralj Milutin
Inače, ni naši krajevi nisu bili pošteđeni mongolske invazije. U jednoj bici 1288. godine kralj Milutin je uspeo da pobedi saveznu bugarsko/mongolsku vojsku, ali je bio pošteđen osvete zato što je pristao da se načelno povinuje Mongolskoj vladavini. Poslao je bogate darove, između ostalog i svog sina, Stefana Dečanskog kao taoca. Stefan je posle deset godina uspeo da pobegne kada je umro Nogai Kan, a osvetio se Bugarima u bici kod Velbužda 1330. godine (u bici je učestvovao i njegov sin, budući car Dušan).
Druge okolne zemlje Mongoli su potpuno opustošili, naročito teritorije današnje Rumunije gde je pobijena skoro polovina stanovnika. Hrvatska je takođe pretrpela teška razaranja. Mongoli su se najviše zadržali u Mađarskoj koja im je predstavljala kapiju Evrope.