Međunarodni tim naučnika objašnjava zbog čega Istočni i Zapadni Sloveni liče jedni na druge, dok se Južni Sloveni od njih dosta razlikuju
Istraživanje jezika i genetike Slovena sproveo je tim naučnika pod rukovodstvom doktora bioloških nauka O. P. Balanovskog i akademika Riharda Vilemsa. U radu su učestvovali istraživači iz mnogih zemalja u kojima slovenski i baltički narodi čine većinu stanovništva, kao i naučnici Velike Britanije i konzorcijum međunarodnog projekta Genographic.
Sloveni su po definiciji narodi koji govore slovenskim jezicima. Sličnost svih slovenskih jezika nije potrebno posebno dokazivati. Sa druge strane, Južni Sloveni ne liče mnogo na Istočne i Zapadne.
Genetičari su istražili preko 8.000 uzoraka DNK uzetih iz preko 50 baltičko-slovenskih populacija. Osnovne grupe su činili Istočni Sloveni (Belorusi, Rusi i Ukrajinci), Zapadni Sloveni (Kašubi, Poljaci, Slovaci, Lužički Srbi i Česi), Južni Sloveni (Bugari, Bošnjaci, Makedonci, Srbi, Slovenci i Hrvati) i baltički narodi (Letonci i Litvanci).
U analizi su korišćena tri genetska sistema: Y-hromozom, koji se predaje očevom linijom, mitohondrijska DNK (mtDNK) koja se predaje majčinom linijom, i autosomalna DNK koja podjednako sadrži genome oca i majke (poligenska analiza).
Sva tri sistema su dala slične rezultate. Istočni Sloveni (Rusi iz centralnih i južnih oblasti, kao i Belorusi i Ukrajinci) formiraju jasno uobličenu grupu. Izuzetak su severni Rusi koji su genetski udaljeni od ostalih Istočnih Slovena i bliži su ugro-finskim populacijama.
Među Zapadnim Slovenima Poljaci su veoma bliski Istočnim Slovenima, a Česi, i u manjoj meri Slovaci, nešto su bliži Nemcima i drugim zapadnoevropskim populacijama. Južni Sloveni su podeljeni na zapadni (Slovenci, Hrvati i Bošnjaci) i istočni (Makedonci i Bugari) region, dok su Srbi u sredini. Južni Sloveni su genetski slični svojim neslovenskim susedima na Balkanu – Rumunima, Mađarima i Grcima.
Baltičke populacije (Letonci i Litvanci) ispoljavaju bliskost sa Estoncima koji govore jezikom ugro-finske grupe i pojedinim Istočnim Slovenima (Belorusima). Takođe se ispostavilo da su baltičke populacije genetski bliske volškoj grupi ugro-finskih naroda (naročito Mordvinima).
Obrativši se lingvistici naučnici su rekonstruisali genealoško stablo baltičko-slovenskih jezika, i za svaku populaciju su uporedili tri parametra: genetiku, jezik i geografiju. Ispostavilo se da najviše koreliraju genetika i geografski položaj populacije.
Naučnici smatraju da su Sloveni, šireći se Evropom, intenzivno apsorbovali populacije koje su živele na datim teritorijama u predslovenskom periodu. Sloveni su svuda doneli svoj jezik i apsorbovali genski fond autohtonih populacija. Taj dubinski genetski „supstrat“ razlikuje se u različitim ograncima slovenstva.
Zapadni i Istočni Sloveni su preuzeli istočnoevropski supstrat. Verovatno su njegov veći deo činili baltički narodi, koji su nekada bili naseljeni širom Istočnoevropske visoravni. Drugi, južnoevropski supstrat apsorbovali su Južni Sloveni, a on se sastojao od balkanskih naroda koje su Sloveni tu zatekli.
Ovi procesi su spojili Zapadne i Istočne Slovene u jedinstvenu genetsku zajednicu, a Južni Sloveni su na taj način postali sličniji neslovenskim narodima Balkana nego drugim slovenskim narodima.
Pogledajte još na portalu Newsweek.rs:
Remek delo arhitekture i "Kuća duhova": Ovo je dvorac grofova iz Beočina (FOTO)
Novi svedok otkriva: Ko je zaista ubio Džona F. Kenedija?
Četiri najčešće vrste raka: Prepoznajte simptome na vreme
Monika Beluči progovorila srpski (VIDEO)
Ruska fabrika smrti: Koga je sve KGB pokušao da ubije? (FOTO)