Samo sloga Srbina spašava ili nešto misterioznije

ZABORAVLJENA ISTORIJA: Da li znate šta znače ČETIRI OCILA na grbu Srbije?

Četiri slova "S" su čest motiv u istoriji srpske heraldike. Kao i dvoglavi orao, preuzeta su iz Vizantije, a na našim prostorima su ga prvi na svom grbu nosili Mrnjavčevići (kralj Vukašin, Uglješa, Marko Kraljević...).

Šta je uopšte ocilo? Ocilo ili ognjilo je vrsta turpije savijena u oblik koji se može videti na srpskom grbu. Kresanjem kremena o ocilo pravila se varnica koja je služila za potpaljivanje vatre.
Foto: Profimedia
Foto: Profimedia

Na srpski grb ocila je stavio despot Stefan Lazarević, nakon što je postao vizantijski vazal 1402. godine. Na grbu obnovljene Vizantije nalazila su se četiri slova "β" koja imaju identičan oblik sa ćiriličnom slovu "V". Reč je o akronimu motoa dinastije Paleolog, odnosno krilatice Vizantije, koji je opet prerađen iz vremena rimske iperije: "Car Careva, Caruje nad Carevima“ ("Βασιλεὺς Βασιλέων, Βασιλεύων Βασιλευόντων“).

Foto: Wikipedia
Prikaz Konstantinopolja (Foto: Wikipedia)

U starom Rimu se mislilo na titulu Cezara koju je kao titulu ustoličio imperator Oktavijan Avgust, koji je posle smrti izjednačavan sa božanstvom, a kasnije se, pod vladavinom Konstantina geslo promenilo i odnosi se na Isusa Hristosa - cara nebeskog, koji caruje nad svim carevima sveta.

Despot Stefan je uveo varijaciju ovog grba i umesto četiri "β" stavio četiri "S". Vizuelno su izgledala gotovo identično, a reč je bila o početnim slovima imena Srba. Posle srpskih srednjovekovnih vladara taj grb je preuzeo 1838. godine Miloš Obrenović i on od tada čini neodvojivi deo srpskog identiteta.

Ipak, značenje "Samo sloga Srbina spasava" koje je postalo i nezvanični moto srpskog naroda došlo je tek mnogo kasnije.

(Dnevno/EPK)