Operacija Polarni medved: Ovo je zaboravljena vojna intervencija Velike Britanije i SAD u Rusiji
Operacija "Polarni medved" u kojoj su hiljade Amerikanaca i Britanaca ratovale na teritoriji Rusije gotovo je potpuno zaboravljena, uprkos obnovljenim tenzijama na relaciji Vašington Moskva
Kada je 1918. godine boljševička vlada potpisala mirovni sporazum sa Silama Osovine i tako zatvorila istočni front, zabrinuti saveznici odmah su organizovali ekspediciju sa ciljem regrupacije Ruske carske armije i zaustavljanja revolucije. Operacija je nazvana "Polarni medved".
Zbog straha od komunizma, Saveznici su se vrlo brzo dogovorili da pruže otvorenu podršku carskoj Beloj armiji. Ipak, iako su na teritoriji Rusije bile i američke i britanske jedinice, glavnu borbenu silu saveznika u ruskom građanskom ratu predstavljala je Čehoslovačka Legija.
Ova jedinica sastojala se od oko 40.000 ljudi, uglavnom dezertera iz austrougarske armije, koji su odbili da služe u nadi da će posle rata steći nezavisnu državu.
Iako je na početku postojao prećutni pakt nenapadanja između Crvene Armije i Legije, kada su Čehoslovaci zauzeli strateški važnu trans-sibirsku železnicu, više nije bilo provlačenja ni povlačenja - Čehoslovačka Legija stala je čvrsto na stranu belogardejaca.
Kako je u avgustu 1918. godine britanski puk zauzeo ruski grad Arhangeljsk, koji je pretvoren u bazu za dalje operacije, Legija je mogla brzo da dobije pomoć od Saveznika. Ipak, da bi se Britanci probili do Legije, kontrolu nad Arhangeljskom preuzeo je kontigent američke vojske, čiju je glavnicu činio 339. pešadijski puk.
Glavni cilj bio je da se pomogne Britancima da stignu do Čehoslovaka i belogardejaca, kako bi im pomogli da povrate kontrolu nad zemljom i ponovo otvore istočni front.
Ipak, sa dolaskom zime, pod stalnim iznenadnim napadama i dugim linijama snabdevanja, Saveznici su morali da zauzmu defanzivniji stav. Neuspeh u mobilizaciji lokalnog stanovništva za borbu protiv Boljševika samo je dalje otežavao spajanje sa Legijom.
U međuvremenu, otvorila su se dva fronta između Saveznika i Boljševika, a na frontu duž reke Dvine, Boljševici su ubedljivo pobeđivali. Primorane na povlačenje, savezničke trupe sa oduševljenjem su dočekale vest o nemačkoj kapitulaciji, potpuno nesvesne da nateže tek sledi.
Vojnici su se osećali nostalgično i beskorisno, pobuna je bila u vazduhu, pošto se sve glasnije čulo negodovanje zbog daljeg boravka na frontu. Međutim, kako su ove jedinice bile umešane u sve složeniji građanski rat, a more u luci Arhangeljsk se zaledilo već u prvim zimskim mesecima 1919. godine, povlačenje američkih trupa bilo je nemoguće. Mnogi su izgubili nadu da će ikada više videti dom.
Tek u maju 1919. godine, 4.000 britanskih vojnika poslato je u izvlačenje američkih trupa iz Arhangeljska. Uskoro, američka vojska je bila evakuisana zajedno sa ostalim savezničkim trupama koje su ratovale na tlu Rusije. Tako je završena saveznička vojna intervencija, maltene potpuno zaboravljena u istoriji.
U izveštaju iz oktobra 1919. godine navodi se da je 210 Amerikanaca izgubilo život - 110 u bici, 70 od bolesti i 30 od nepoznatih uzroka.
Ostaci američkih vojnika sahranjeni su na Vajt Čepel memorijalnom groblju u Mičigenu.
Pogledajte još na portalu Newsweek.rs:
Oružje bez premca: Ova zemlja je uspela da napravi podmornicu nosač aviona (FOTO)
Sukobljeni načini života: Zašto je Tito nervirao Kastra? (VIDEO)
Demonstracija sile: Evo zašto se NATO boji Kalinjingrada "više od svega na svetu" (FOTO)
Drevni "ruski rulet": Evo kako preživeti najstariju igru na život i smrt (VIDEO)
Ukrajinci jednim proizvodom osvavaju Zapad: Zašto je tražena slovenska kosa?