Sudbina ima čudne puteve... Kako drugačije objasniti činjenicu da se u razmaku od nedelju dana Srbija seća trojice velikih srpskih vojskovođa iz Prvog svetskog rata?
Njih trojica vodili su Srbiju u borbi protiv daleko moćnijeg neprijatelja i zabeležili neke od najsjajnijih pobeda o kojima se i danas priča. Njihova imena - Živojin Mišić, Petar Bojović i Pavle Jurišić Šturm i danas su sinonim za hrabrost i požrtvovanje koje ne zna za granice.
Sva trojica su preminula u Beogradu - vojvoda Živojin Mišić 20. januara 1921. godine, general Pavle Jurišić-Šturm 14. januara 1922. godine, a vojvoda Petar Bojović 19. januara 1945. godine.
1. Živojin Mišić
Među vojnicima postoji izreka "Sreća prati hrabre". Potez generala Živojina Mišića da sa Kolubare 1914. godine pred silnim naletom Austrougara povuče vojsku, odmori je i onda povede u kontranapad, većina je smatrala potezom očajnika. Ipak, kockanje se isplatilo, a strategiju Živojina Mišića i danas proučavaju u vojnim školama širom sveta.
Pred kraj rata u junu 1918. zamenio je formacijsko mesto sa generalom Bojovićem i postavljen je za načelnika štaba Vrhovne komande. Komandovao je srpskom vojskom prilikom proboja Solunskog fronta u septembru iste godine, i za dva i po meseca je oslobođena Kraljevina Srbija.
Preminuo je u 66 godini života.
2. Petar Bojović
Istakao se tokom Kumanovske i Bitoljske bitke, posle kojih je dobio čin generala. Po okončanju Prvog balkanskog rata, na njegov predlog, a uz podršku vojvode Putnika, sklopljen je savez sa Grčkom, kao protivteža opasnosti koja je tada dolazila od Bugarske.
U Prvom svetskom ratu je bio komandant Prve armije. Učestvovao je u završnim operacijama Cerske bitke, a po oslobađanju Šapca, sa ovom jedinicom forsirao je, početkom septembra, Savu i prodro u Srem.
Biva ranjen u gležanj, pa je smenjen sa mesta komandanta. Od novembra 1914. do novembra 1915. godine general Bojović je bio na raspolaganju, kada je zbog Trojne ofanzive, opet reaktiviran. Opet je postao komandant trupa Novih oblasti i uspeo je da pruži otpor neprijatelju, dok se srpska vojska povlačila ka Kosovu. Kada je doneta odluka da se trupe povlače ka Albaniji, Bojović je postavljen za načelnika Vrhovne komande.
Zbog ratnih zasluga 13. septembra 1918. dobio je čin vojvode. Nosilac je mnogobrojnih najviših srpskih i savezničkih odlikovanja. Uvršten je u red najvećih vojskovođa Prvog svetskog rata i srpske ratne istorije.
3. Pavle Jurišić Šturm
Na početku Prvog svetskog rata, 1914. godine, Vrhovna komanda postavila ga je za komandanta Treće armije. Imao je zadatak da organizuje borce u front da bi zaustavili Austrougarsku vojsku preko Drine i da štiti bok Prve i Druge armije koje su nadirale prema Ceru.
Tokom Trojne ofanzive na Srbiju njegova armija je branila odstupnicu celokupnoj srpskoj vojsci tokom njenog povlačenja. Šturm je naredne tri godine proveo na Krfu, a zatim i na Solunskom frontu. Posle probijanja Solunskog fronta njegova armija je učestvovala u bici na Kajmakčalanu.
Pred kraja rata u martu 1917. godine, Šturm je postavljen na novu dužnost kancelara Kraljevskih ordena. Po završetku rata ostao je u aktivnoj službi još tri godine. Penzionisan je 8. novembra 1921. godine u 74. godini života. Za sobom je imao 56 godina vojničke službe i učešće u sedam ratova.
Uvršten je u red najvećih vojskovođa Prvog svetskog rata i srpske ratne istorije ali nije unapređen u čin vojvode.
(Dnevno)