Nije tajna da će se neki od budućih ratova voditi za pristup vodi. Hidrolozi i politolozi su analizirali situaciju sa pristupom vodi širom sveta i identifikovali su nekoliko područja Južne Azije, Afrike i Latinske Amerike u kojima u budućnosti mogu izbiti ratovi i sukobima zbog pristupa vodi. Njihova predviđanja su objavljena u časopisu Global Envajromental Čejndž.
"Ako susedne zemlje imaju jasan dogovor o pristupu vodi, a jedna od njih uzvodno izgradi branu, obično ne dođe do sukoba, kao što je primer slučaja u dogovoru između Sjedinjenih Država i Kanade na reci Kolumbija. Nažalost, to u većini drugih slučajeva nije tako, posebno gde je situacija komplikovana, zbog ekstremnih nacionalizama, političke napetosti, suše ili naglašenog uticaja klimatskih promena", kaže Erik Sproles, hidrolog na Univerzitetu Oregon u Kornvolisu (SAD).
U poslednjih nekoliko godina je problem zbog pristupa pitkoj vodi počeo da igra vodeću ulogu u svetskoj politici i diplomatiji.
Razlozi su brzi rast svetske populacije, pristup vodenim resursima, sve veći “apetit” za vodom u ekonomiji i klimatske promene. Naime, svake godine nastaju sukobi koji su vezani za korištenje vode određenih reka i mora, od kojih neki, poput sukoba između Indije i Pakistana za dolinu Inda, u budućnosti mogu dovesti do velikog konvencionalnog ili čak lokalnog nuklearnog rata.
Erik Sproles i njegovi saradnici su identifikovali nekoliko desetina potencijalnih žarišta sukoba za kontrolu nad vodenim resursima. Analizirali su situaciju na oko 1400 postojećih ili onih u izgradnji akumulacionih jezera i brana, koji su na rekama koje teku uz granicu ili preko granice dve ili više zemalja.
Prema naučnicima, većina tih brana nalazi se u južnoj i jugoistočnoj Aziji, gde je potencijal za izbijanje sukoba zbog rijeka u Hindustanu i Indokini vrlo visok.
Osim iz Indije i Pakistana, za korištenje resursa dve reke sukob bi mogao da izbije izbiti između Kine i Vijetnama, kao i između Mjianmara i susednih zemalja zbog izgradnje brana na pritokama reke Iravadi.
Rusija u tom pogledu ima više sreće od drugih evroazijskih zemalja, a problem se može pojaviti samo na Dalekom istoku zbog reke Amur, ali ne i na drugim granicama.
Međutim, najopasnije i najspornije područje nije u Aziji, nego u Severnoj Africi, u blizini izvora Nila i doline reke Avaš u Etiopiji. Vlada ove zemlje, kao što je navedeno od strane naučnika, pokrenula je nekoliko velikih projekata za izgradnju brana na Nilu, što može uveliko da utiče na količinu vode koja ulazi u Egipat i zbog povećanja suše i propadanja useva biti uzrok sukoba između Kaira i Addis Abebe.
Naučnici se nadaju da će političari i diplomati obratiti pažnju na informacije koje su prikupili i iskoristiti ih kako bi se takvi sukobi u budućnosti sprečili ili potpisivanjem bilateralnih sporazuma o vodnim resursima, ili multilateralnih ugovora koji pokrivaju specifična područja ili kontinente.
Kurir.rs/Logično.com
Foto: Profimedia