Astečka zviždaljka u obliku ljudske lobanje verovatno je imala važno značenje, ali još uvek nije tačno poznato koje.
Dok su iskopavali drevni hram u sklopu ruševina astečkog grada države Tlatelolko 1999. godine arheolozi su otkrili 500 godina star kostur sahranjen sa dva misteriozna predmeta u rukama. Važnost tih instrumenata bila je nepoznata, ali jedna je stvar bila sigurna, stvarale su jeziv zvuk, piše IFLScience.
Jedan od naučnika povezan sa iskopavanjima opisao je te zvuke kao "vrisak smrti" u intervjuu za Gizmodovu seriju "Misterije zvuka".
Pronađeno je još nekoliko ovih "zviždaljki smrti" na drugim srednjoameričkim arheološkim nalazištima povezanim s astečkom kulturom, a prvi ih je službeno opisao istoričar Hoze Luis Franko 1971. godine. Ali tdo sada ni jedna nije bila pronađena pored ljudskih ostataka, koji bi mogli da razjasne svrhu ovog instrumenta.
Decenijama su se ovi predmeti smatrali običnim kuriozitetima, pa su bili smešteni u skladištima muzeja zbog pretopstavke da se radi o odbačenim igračkama, a ne važnim duhovnim relikvijama. Ali otkriće u Tlatelolkou promenilo je sve to te pokrenulo seriju istraživanja koja traju još i sada.
Proučavanje otkrivenog kostura pokazalo je da se radi o o 20-godišnjem muškarcu kome je u sklopu žrtvovanja odrubljena glava. Sahranjen je ispred hrama posvećenog Ehekatlu, bogu vetra i kiše.
Na osnovu ove nove informacije antropolozi smatraju da ovaj piskavi dubački instrument možda trebao da imitira zavijenje vetra u čast božanstva, i/ili pomoći žrtvovan da nađe put u zagrobni život, slavi boga smrti Miktlantekutlia, i/ili se koristio tokomm bitke kako bi se motivisali sopstveni i plašili protivnički vojnici.
Ali sada se bar zna kako nastaje uznemirujući zvuk zviždaljke. Eksperimenti rađeni pomoću replika pokazali su kako ovaj dvokomorni instrument stvara višestruke vazdušne struje koje se zastim međusobno sudaraju i stvaraju dramatičan rezultat.
Muzičar Ksavier Kujas Jajotl pomogao je da i šira javnost upozna zviždaljku smrti preko svojih nastupa, a jednu je dao i Melu Gibsonu za njegov film Apocalipto. Od onda su ove zviždaljke postale popularan turistički suvenir, koji se prodaje na brojnim astećkim turističkim lokacijama.
Kurir.rs/Net.hr
Foto: Profimedia