Posle druge faze istraživanja u dolini Svinjaričke reke stručnjaci su zaključili da mnogobrojni arheološki ostaci ukazuju "na konstantno naseljavanje rečne terese od strane praistorijskih i protoistorijskih zajednica". Rezultati ovogodišnjih istraživanja pokazali su da je ovaj prostor, u neposrednoj blizini kasnoantičkog lokaliteta Caričin grad, bio naseljen u doba srednjeg neolita, poznog neolita, kao i tokom srednjeg i poznog bronzanog i starijeg gvozdenog doba, odnosno u periodu od šestog do prvog milenijuma pre nove ere.
Istraživanja su obavljana u okviru dve arheološke sonde u kojima je ukupno istraženo 180 kvadratnih metara. Najstariji do sada otkriveni ostaci mogu se datirati u šesti milenijum pre nove ere, a radi se o artefaktima tipičnim za starčevačku kulturu. Istraživački horizont stanovanja, površine oko 36 metara kvadratnih, sadrži ne samo veliki broj alatki, ulomaka keramike i fragmenata figurina, već i moguće ostatke podnice peći. Istraživači ukazuju na to da otkriveni sloj ruševine, koji se sastoji od malobrojnih ostataka arhitektonskih elemenata koji su intenzivno goreli, ukazuju na građenje u tehnici pletira i lepa koji prekriva različite keramičke posude, alate i druge nalaze.
- Buduće analize organskih ostataka sa zidova posuda pokazaće da li se njihov originalni sadržaj očuvao i nakon 7.500 godina. U mlađim slojevima otkriveni su ostaci ugla kuće i ulomci keramike koji se preliminarno mogu datovati u drugi milenijum pre nove ere, odnosno u srednje ili pozno bronzano doba. Rečna terasa na kojoj leži lokalitet bila je naseljena i tokom starijeg gvozdenog doba odnosno tokom prvog milenijuma pre nove ere, ističe Barbara Horejš, direktorka Instituta za orijentalnu i evropsku arheologiju (OREO) iz Beča.
Na ovu činjenicu ukazuju ostaci jama, arhitekture i ulomci keramike pronađeni na lokalitetu. Stručnjaci dodaju da se najmlađi arheološki ostaci mogu dovesti u vezu sa susednim lokalitetom Caričin grad odnosno sa poznoantičkim i vizantijskim periodom.
Oni ističu da su rezultati ovogodišnje kampanje, sprovedene od sredine prošlog do sredine ovog meseca, ispunili njihova ambiciozna očekivanja i da su pružili solidnu osnovu za dalja istraživanja i podrobnije analize otkrivenih ostataka. Kako je najavljeno, istraživanja koja se planiraju za narednu godinu treba da daju detaljnije podatke i dublji uvid u prošlost ovog regiona koji je bio naseljen ranim poljoprivrednim zajednicama u oblasti Puste reke, pre oko 8.000 godina.
Arheološka iskopavanja u leskovačkom kraju deo su šireg konteksta istraživanja puta neolitizacije Evrope. Stručnjaci se bave proučavanjem pojave zemljoradnje i tog načina života koji se širio sa Bliskog istoka ka jugu Evrope i dalje ka severu kontinenta.
Projekat, čiji je fokus prvobitno naseljavanje Leskovačke kotline u neolitskom periodu, počeo je pre dve godine pretragom terena kada je i otkriven lokalitet Svinjarička čuka gde su prošle i ove godine sprovedena jednomesečna istraživanja.
Iskopavanja se obavljaju u okviru saradnje stručnjaka iz Austrije, Arheološkog instituta iz Beograda i leskovačkog Narodnog muzeja. Projekat je finansiran od Austrijskog istraživačkog fonda. Realizuje ga austrijsko-srpski tim eksperata i studenata iz više evropskih zemalja. Trajaće još dve godine.
(Kurir.rs/Večernje novosti)