Bista kraljice Marije Karađorđević, koja je bila poznata po dobrotvornom radu i pomoći srpskom narodu, otkrivena je danas ispred zgrade Regionalnog centra za talente iz prirodnih i tehničkih nauka u Zemunu, gde se nekada nalazio Dečji dom kraljice Marije.
Na tom mestu postojala je bista koja je nestala posle Drugog svetskog rata, a nova bista, koja je umetnički rad akademskog vajara Miloša Komada, otkrivena je povodom stogodišnjice osnivanja Dečijeg doma, na Dan opštine Zemun i dan kada je 1923. godine kraljica Marija primila pokroviteljstvo nad Domom.
Bistu su svečano otkrili zamenik gradonačelnika Beograda Goran Vesić, predsednik opštine Zemun Dejan Matić i direktorka Zavoda za zaštitu spomenika kulture grada Beograda Olivera Vučković.
Vesić je rekao da kraljica Marija spada u najčasnije ljude naše istorije za koje je u javnosti vladalo nepodeljeno mišljenje podrške jer je ona, kako je dodao, to svojim životom zaslužila.
"Tačno na današnji dan 1923. godine ona je, kao supruga vladara Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, preuzela brigu o ovom objektu, koji je tada bio Dom za nezbrinutu decu", podsetio je Vesić.
Naveo je da je kraljica Marija za svog života u Beogradu uradila mnogo dobrotvornih projekata i dodao da mnoge zgrade koje je finansirala i čiji je bila pokrovitelj i danas postoje u Beogradu.
Vesić je podsetio i da je kraljica Marija tokom Drugog svetskog rata poslala stotine hiljada paketa pomoći jugoslovenskim zarobljenicima iz Engleske.
"Na svim paketima se potpisivala kao Marija K. Djorđević kako Nemci ne bi saznali da pakete šalje kraljice i kako ih ne bi zaustavili", rekao je Vesić i dodao da je kraljica Marija, osim što je bila poznata po dobrotvornom radu, bila i prva žena reli vozač u tadašnjoj Kraljevini Jugoslaviji.
Kraljica Marija je, istakao je zamenik gradonačelnika, bila progresivna vladarka koja je bila veoma posvećena svom poslu.
"Ako neko zaslužuje da ga se sa ponosom sećamo, onda to zaslužuje ona", dodao je Vesić.
Matić je svim građanima opštine Zemun čestitao dan te opštine, 5. novembar - datum kada je oslobođen Zemun u Prvom svetskom ratu.
Naveo je da će se nastaviti započeto i završiti projekat potpune rekonstrukcije zgrade Regionalnog centra za talente iz prirodnih i tehničkih nauka.
"Nadam se da ćemo sledeće godine, kad završimo projekat, uspeti da obezbedimo sredstva za njegovu realizaciju", dodao je Matić.
Inače, u zgradi Regionalnog centra za talente iz prirodnih i tehničkih nauka nalazi se i Društvo prijatelja dece Zemuna koje je pre nekoliko nedelja izdalo Zbornik povodom sto godina društvene brige o deci.
Vučković je rekla da učinjen veliki napor, pre svega zahvaljujući Zavodu za zaštitu spomenika kulture grada Beograda i zaposlenima u toj ustanovi, da kraljica Marija bude vraćena na mesto koje joj pripada.
"Nismo našli orginalnu skulpturu koja je postojala na ovom mestu zbog čega smo odlučili da akademskom vajaru Milošu Komadu poverimo vajanje nove biste, novog izraza kraljice Marije", dodala je ona.
Kraljica Marija rođena je 1900. godine u Goti, u Nemačkoj, kao ćerka rumunskog kralja Ferdinanda i kraljice Marije.
Marija, koja je pre udaje, kao praunuka engleske kraljice Viktorije, imala titulu princeze Engleske i severne Irske, venčala se sa Aleksandrom Prvim Karađorđevićem, kraljem Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca sa kojim je dobila trojicu sinova - Petra, Tomislava i Andreja.
Voleli su je svi staleži, a narodu se odužila otvaranjem škola, bolnica, obdaništa.
Odmah posle venčanja osnovala je Fond koji je pomagao siromašnu, bolesnu decu, stare i nemoćne, a žitav njen život u emigraciji, u toku i posle Drugog svetskog rata, bio je obeležen njenim angažovanjem u humanitarnim organizacijama kao što su Komitet Jugoslovenskog crvenog krsta i Društvo "Sveti Jovan".
Preko njih vršena je pošiljka paketa i raznih drugih pomoći našem narodu, kako u zemlji, tako i zarobljeničkim logorima širom Evrope i emigrantima koji su posle rata dolazili u Veliku Britaniju.
Njen život su obelezila dva tragična događaja - prvi se dogodio 9. oktobra 1934. godine, kada je u atentatu u Marseju ubijen njen suprug, kralj Aleksandar Karađorđević, a početak Drugog svetskog rata i njen odlazak iz Jugoslavije bio je drugi.
Zajedno sa sinovima, Tomislavom i Andrejem otišla je zauvek u London.
Pred kraj života prodavala je nakit, kako bi njeni sinovi i ona preživeli, te kako bi, kada se razbolela, imala za veoma skupe lekove.
Umrla je u 61. godini, u svom stanu u londonskoj umetničkoj četvrti Čelzi.
Marija Karađorđević sahranjena je u Vindzoru, blizu groba engleske kraljice Viktorije, svoje prabake, na privatnom groblju Frogmor, u sredini kraljevskog parka.
Odatle su 2013. godine njeni posmrtni otsaci preneseni i sahranjeni na Oplencu, pored supruga, kralja Aleksandra.
Kurir.rs/Tanjug