BEOGRAD - Hoćemo li doživeti penziju i koliko će ona iznositi?
Ovo je danas jedna od vrlo čestih dilema među ljudima koji se bliže penzionisanju, ali i među sve više mladih koji se pitaju koliko će morati da imaju godina kada se budu penzionisali i kolika će im biti penzija.
Pitanje je aktuelnije tim pre što je u ponedeljak ukupno 1,7 miliona penzionera dobilo povišicu od 5,4 odsto. Prosečna penzija danas je tako nešto manja od 28.000 dinara, piše list.
Za računanje visine penzije postoji posebna, nimalo jednostavna formula. Suština je da je penzija veća što je veća zarada u odnosu na prosečnu platu u zemlji i što je više godina staža osiguranja.
Praktično, za 40 godina staža i prosečnu zaradu kroz pune četiri decenije od oko 35.000 dinara možete računati na penziju tek nešto veću od 21.500 dinara. Praktično, ukoliko je osiguranik kroz ceo radni staž dobijao zaradu u nivou prosečne plate u republici (koja danas iznosi oko 56.000 dinara, a u 2008. godini je iznosila oko 33.000 dinara), za 20 godina staža penzija bi iznosila oko 15.500 dinara.
Osiguranici sa 30 godina staža i zaradom na nivou prosečne zarade u Srbiji za sve godine rada, mogu da očekuju penziju od 23.500 dinara, dok građani sa 40 godina staža i prosečnom platom od 65.000 dinara mogu da računaju na penziju nešto veću od oko 41.000 dinara.
Visina penzije, praktično, jednaka je proizvodu ličnog i opšteg boda.
Da bismo došli do ličnog boda, moramo da izračunamo lični koeficijent. Do njega dolazimo kada svaku našu godišnju zaradu podelimo sa prosečnim republičkim zaradama u odgovarajućim godinama, a onda zbir dobijenih iznosa podelimo sa godinama staža.
Od 1. januara 1970. do 2002. godine zarada se uzima u neto iznosu, a od 2003. u bruto iznosu.
Kad znamo koliki nam je koeficijent, njega množimo sa godinama staža i dobijamo lični bod. Na kraju dobijeni iznos pomnožimo sa opštim bodom koji od januara 2020. godine iznosi 814,01 dinar.
Nova pravila za penzionisanje
Od 2020. važe nova pravila za penzionisanje žena. Zakon o penzijskom i invalidskom osiguranju izmenjen je 2014. godine. Od tada se za žene svake godine menjaju uslovi za penziju i to po pravilu da se starosna granica pomera u rasponu od dva do šest meseci godišnje.
Ove kalendarske godine dame tako u starosnu penziju mogu sa 63 godine života, umesto 62 godine i šest meseci koliko je bilo potrebno da imaju za penzionisanje u 2019. godini. Potreban broj godina radnog staža ostaje isti i iznosi minimum 15 godina.
S druge strane, muškarci u starosnu penziju u ovoj godini idu po starom - sa 65 godina života i 15 godina staža upisanog u radnu knjižicu.
Na račune i kućne adrese oko 1,7 miliona penzionera u Srbiji počinju da stižu penzije uvećane za 5,4 odsto. Isplata januarskih primanja je prva penzija koja stiže po novom obračunu, odnosno uz povišicu, zbog koje će pojedini čekovi biti "teži" i do 7.000 dinara.
(Kurir.rs/Blic)