Na današnji dan izvršen je jedan od najsvirepijih zločina nad
srpskim narodom
Na današnji dan, tačno pre 78 godina, desio jedan od najstražnijih i najzverskijih pokolja nas srpskim narodom od strane ustaša!
Bestijalno iživljavanje i klanje srpskih staraca i dece, silovanje srpskih žena i devojaka dogodilo se 22. marta 1942. godine u mestima Stari Brod i Miloševići, na obalama reke Drine, u istočnoj Bosni.
Pavelićeve ustaše su u ovom pokolju ubile oko 6.000 nenaoružanih Srba, isključivo civila, koji su bežali ispred zlikovaca iz Crne Legije i Muslimanske milicije, koje je predvodio krvnik Jure Francetić.
Deo ljudi se namerno ili nenamerno utopio u reci Drini bežeći od ustaških krvoloka. Najmasovnije ubijanje ljudi je izvršeno 22. marta 1942. godine, na veliki pravoslavni praznik Mladence, ali su ubijanja potrajala sve do sredine meseca maja 1942. godine, kada je ovaj prostor Istočne Bosne bukvalno očišćen od srpskog življa i izvršena nasilna demografska promena stanovništva. U ofanzivi na krajeve koje su i malim jedinicima branili pripadnici Jugoslovenske vojske u otadžbini pod komandom narednika Radomira Neškovića u proleće 1942. bilo je čak 10.000 ustaša. Njihov zadatak bio je da učvrste ustašku vlast na istočnoj granici NDH i ovaj prostor očiste od srpskog stanovništva.
U Višegradu su prelaz ka Užicu srpskom narodu koji je bio u zbegu blokirali vojnici fašističke Italije, koji su tražili novac da ljudi mogu sa stokom i stvarima da se prebace prema Srbiji, koja je bila pod nemačkom okupacijom. Deo naroda krenuo je zbog toga prema Starom Brodu i Miloševićima po teškom terenu i izložen napadima ustaša i Muslimanske milicije. U takvim okolnostima su ljude nagomilane na obali napadali ustaše, ubijali ih, mučili, silovali žene i bacali u vodu.
Po izjavama svedoka, deo naroda su od ubijanja spasili Nemci i srpski vojnici, pod komadnom generala Milana Nedića, upravnika okupirane Srbije.
Ono malo srpskih izbeglica koji su preživeli ovaj pokolj, rečeno im je od Jure Francetića, da se vrate slobodno kućama. Naivan narod je pošao, verujući da je mukama došao kraj, ali na putu su ih ponovo presretale ustaše, pljačkali, silovali i ubijali.
Srpski pisac Momir Krsmanović, koji je kao devetogodišnji dečak preživeo ustaški pokolj u mestu Klisura podno Sjemeća u Podrinju, u svojim delima opisao je između ostalog i ustaški pir u Starom Brodu, jer je i sam bio svedok tog bestijalnog ludila.
Njegova dela u kojima su do detalja opisana zverstva hrvatskih i muslimanskih ustaša nad Srbima su - "Teče krvava Drina", "Krvave ruke islama", "Tragovi mrtve braće", "Kletva mrtve braće", "Nezarasle rane 1 i 2", "I Bog je zaplako nad Bosnom", "Tamni život nad zvezdanim nebom" i "Golgota srpskog naroda 1941 - 1957".
Srpski civili koji su stradali u ovim monstruoznim zločinima bili uglavnom sa područja mesta Rogatice, Višegrada, Han Pijeska, Kladnja, Sokoca, Olova, Pala i Sarajeva. Tačan broj žrtava nije nikada utvrđen, ali se procenjuje da je ubijeno najmanje 6.000 Srba, odnosno nevinih i nenaoružanih civila. Ovo čak potvrđuju i nemački podaci.
U mestu Stari Brod je tokom 2008. godine podignuto obeležje u znak sećanja na ovaj užasan zločin i osveštano je od strane Srpske Pravoslavne Crkve, mitropolita dabrobosanskog Nikolaja i vladike mileševskog Filareta. U pločama od kamena su uklesana imena ubijenih nedužnih civila.
A spomen-muzej je otvoren 7. septembra 2019. godine uz najviše zvaničnike Republike Srpske.
Ovaj zločin u Starom Brodu u proleće 1942. godine spada u deset najužasnijih na teritoriji ustaške NDH. Dugo decenija nakon Drugog svetskog rata o ovom užasnom zločinu preživele žrtve su morale da ćute. Svako ko je javno govorio i tražio da se krvnici kazne, bivao je hapšen i proganjan od jugoslovenske tajne policije UDBA.
IZJAVE SVEDOKA Miloš Bašović, rođen 1930, iz Brankovića, Borike kod Rogatice: - "…Iz Višegrada narod krene niz Drinu, prema Starom Brodu. Uz mene su bila još tri brata i sestra. Uzak put, stadosmo svi kod Puhalove njive. Za nama neka vojska trči, ali mi ne znamo da su ustaše. Narod poče bježati, a oni uglas: ‘Ne bojte se narode, ovo je srbska i crnogorska vojska…’. Kad su nas opkolili, poznadosmo mnoge muslimane komšije među njima. Jedan ustaša uze moju sestru od tri godine, baci je uvis. U ruci mu puška sa bajonetom, dočeka je i pravo baci u Drinu. Nasta pravo klanje naroda.
Mene je negdje između Miloševića i Starog Broda zajmio jedan pijani ustaša, gađajući me bajonetom. Uteknem mu nekako i šćućurim se među poubijane. Kriomice gledam kako mi ubiše majku i mlađu braću. Svega i svačega je bilo, Mnoge djevojke, gledajući zvjerstva, ne čekajući da im se približe ustaše masovno su skakale u Drinu. A Drina puna leševa, među njima samo vidiš, zaplove ženske kose…”
Milovan Bakmaz, rođen 1931, iz Sokolovića kod Sokoca: - "…Krenula kolona naroda od Olova, Kladnja, Mokrog, Pala, Prače, iz sela oko Sarajeva, Rogatice… To je bio užas, puno je Sjemećko polje srbski izbjeglica, da baciš šibicu pala bi na iksana ili na stoku koju smo poveli sa sobom. Idemo prema Višegradu u koloni, pješice, iznemogli, djeca i stari na volovskim kolima i konjima. Dođemo na ćupriju na Drini kad Italijani ne daju preko Drine. Mi onda u Miloševiće i zanoćimo po kućama.
Opkolili su nas, dobro se sjećam sve naoružani muslimani sa fesovima na glavama. Kad se smrači, čujemo ustaše kako zovu: „Jovaneee…“. Moj otac nas ubaci na nekakav čamac i pređosmo Drinu. Tu ugledamo Nedićevce i Nijemce kako razgovaraju, a onda sa jednim čamcem krenu patrola preko Drine, među narod, a druga uz Drinu i viču: Curik ustaš, curik ustaš…“. Risto Borovčanin, rođen 1932. u mjestu Žulj, 2010. u Pediši kod Sokoca:
- Po mraku stigosmo u Miloševiće. Ujutro dojaha jedan četnički kurir na konju i onako juri kroz narod pa viče: ‘Bježte ljudi, evo ustaša, poklaće i vas kao juče one u Višegradu…’ Prigone nas, prigone Drini. Siluju žene, kolju, odsjecaju ruke, noge, vade oči, bacaju malu djecu uvis i dočekuju na bajonete. Bio je to jedan strašan užas i pakao. Narod zapomaže i jauče. Ljudi sami skaču u Drinu, mlade cure posebno. Mi se oko majki grupisasmo, pokušavajući se nekako spasiti. Odjednom sam pao potrbuške među gomilu pobijenih i unakaženih. Glavni pokolj je bio negdje između 16 i 17 časova po podne. A Drina mutna, nadošla, valovita, puna leševa. Donosilo leševe i od Višegrada. To je bio nevjerovatan i strašan prizor...”
Izvor: www.zlocininadsrbima.com