KRUŠEVAC - Gradska uprava Kruševca započela je temeljnu rekonstrukciju centra grada - Trga kosovskih junaka u vrednosti 380 miliona dinara, a izvođač radova je kompanija “Tehnogradnja”.
Završetak radova, koji kasne zbog pandemije korone virusa, planiran je do Vidovdana 2021, kada grad slavi 650 godina od podizanja srednjevekovne prestonice Srbije.
Temeljna rekonstrukcija centra Kruševca obuhvata kompletan uži centar grada, a netaknut biće samo velelepni Spomenik kosovskim junacima, koji predstavlja remek delo srpskog vajarstva. Za novi izgled gradskog jezgra, povodom proslave šest i po vekova srpske prestonice Kneza Lazara, je izdvojeno 380 miloiona dinara iz Budžeta grada, a obuhvata izgradnju novog ostrva oko Spomenika, podzemnu garažu, zameua pločica na svim platoima, novu fontanu i pešačke zone.
Projekat rekonstrukcije uradila je Direkcija za urbanizam i projektovanje iz Kruševca a septembarska dinamika radova odvija se prema planu, kojim su predsviđeni obimni radovi. Radiće se kompletno nova komunalna infrastruktura, jer, recimo, kanalizacija u centru grada je stara oko 100 godina, a postaviće se i novi čelični vodovi za vodovod. Zbog rekonstrukcije Trga kosovskih junaka do juna iduće godine biće zabranjen saobraćaj u centru grada, a u okolnim ulicama odvijaće se po posebnom režimu, koji je utvrdila Gradska uprava.
Spomenik kosovskim junacima je pravo remek delo srpskog vajarstva i kulture i umetnosti uopšte. Ovo monumentalno delo velikog srpskog vajara akademika Đorđa Jovanovića (1861-1953) otkrio je 1904. godine Kralj Petar Prvi Karađorđević, na stogodišnjicu Prvog srpskog ustanka. Odluka o ovom kulturno umetničkom delu i nacionalnom poduhvatu od velikog istorijsakog značaja doneta je u okviru programa obeležavanja 500. godišnjice Boja na Kosovu, a kamen-temeljac postavio je kralj Aleksandar Obrenović - 1889. godine.
Idejno rešenje Spomenika nagrađeno je Zlatnom medaljom Prvog reda na Svetskoj izložbi u Parizu 1900. godine, a Kralj Petar Prvi Karađorđević je autora Spomenika Đorđa Jovanovića odlikovao ordenom Belog orla petog stepena. Na Vidovdan 1934. Veliki molepstveni sabor proglasio je Kruševac svetim istorijskim mestom i više od 3.000 vernika obavestilo je da će se u srpsku srrednjevekovnu prestonicu dolaziti na hadžiluk.
Spomenik Kosovskim junacima je jedan od najznačajnijih srpskih nacionalnih spomenika.
Izrađen je u neoklasicističkom stilu, u obliku mermerne piramide i visok šest metara. Boško Jugović, barjaktar Srpske vojske sa slomljenim mačem, je na vrhu a vila mu na glavu stavlja lovorov venac. Na Spomeniku je prikazano pričešće vojske Kneza Lazara, detalj kako Miloš Obilić ubija turskog Cara Murata, figura guslara Filipa VišnjićaiI Kosovka devojka sa ispruženom rukom prema jugu. Predstavljeni su i srpski grbovi – grb Kneza Lazara i posveta “Srpskim kosovskim junacima”, grb svetorodne dinastije Nemanjić i novi grb Kraljevine Srbije. Brojke na Spomeniku označavaju važne istorijske događaje – 1389. – godinu Kosovske bitke, 1882. proglašenje Srbije za kraljevinui i 1904. – otkrivanje ovog monumenta.
Kurir.rs/Tekst i foto: Ž. M.