pažnja, nije za šalu!

UPOZORENJE SRPSKIH METEOROLOGA: U naredna 2 dana najjači udari vetra u Banatu i Beogradu! Evo šta meteorolog Đurić kaže o košavi

Foto: EPA/Ilustracija

Iako često deluje da košava uslovljava hladnije vreme, ona uglavnom donosi porast temperature u proseku za oko 5 stepeni i ima fenski efekat, kaže Đurić

BEOGRAD - Tokom prve dekade decembra u košavskom području duvaće jak i olujni jugoistočni vetar, a na jugu Banata i sa orkanskim udarima, upozorio je danas Republicki hidrometeoroloski zavod.

Najjači udari vetra očekuju se sutra i u ponedeljak pre podne na jugu Banata od 100 do 140 km/h (28 do 40 m/s), a u Beogradu od 70 do 80 km/h (20 do 23 m/s).

U ostalim danima udari košave na jugu Banata biće uglavnom do 28 m/s (do 100 km/h), a na području Beograda do 60 km/h (17 m/s).

Foto: Beta/Dragan Gojić
foto: Beta/Dragan Gojić

Kada, zašto i koliko dugo duva košava?

Na Fejsbuku se povodom poslednjih nekoliko vetrovitih dana oglasio i meteorolog Đorše Đurić koji je na svo Fejsbuk profilu objasnio šta je to košava...

Košava je južni i jugoistočni, a u pojedinim situacijama i istočni vetar koji duva u južnom Banatu, Pomoravlju, Podunavlju i na području Beograda, a njen uticaj se može osetiti i do severa Bačke, Mačve, delova centralne Srbije, pa sve do Niša.

Javlja se kada se nad istočnom Evropom nalazi polje visokog vazdušnog pritiska, tj. anticiklon, a u zapadnom i centralnom Mediteranu i Jadranu niži pritisak (ciklon). U takvim situacijama izobare se uglavnom pružaju od severozapada ka jugoistoku Srbije, a iznad zapadnih i istočnih predela Srbije postoji velika razlika u pritisku (gradijent) i što je ta ralika izraženija i vetar je jači, tako da će košava duvati sve dok se ta razlika u pritisku ne izjednači.

Foto: Beta/Emil Vas
foto: Beta/Emil Vas

Košava je slapovit vetar, a često ima i veoma jake, pa i olujne udare. Može imati udare i preko 60 km/h, a kada je izražena i preko 100 km/h, pa može da uslovi lomljenje grana, čupanje drveća, štetu na krovovima i drugim objektima, pa čak da ugrozi i ljudske živote. Najjača je u oblasti južnog Banata, naročito u Vršcu, a u tom gradu zabeleženi su udari preko 150 km/h.

Najčešće duva nekoliko dana, a koliko će ona duvati zavisi od sinoptisčke situacije, tako da može duvati i jedan dan, a zabeleženo je da je neprekidno duvala i 31 dan, a isto tako može ponekada da duva i samo par sati ili samo jedan dan.

Iako često deluje da košava uslovljava hladnije vreme, ona uglavnom donosi porast temperature u proseku za oko 5 stepeni i ima fenski efekat. Ukoliko ima istočniji pravac, onda može usloviti i pad temperature, naročito ako je nad istočnom Evropom veoma hladna vazdušna masa, a to je slučaj u vreme kada nad napim predelima veći uticaj ima anticklon, pa preovladava suvo i hladno vreme.

Tokom košave vreme je uglavnom suvo, ali neposredno pre njenog prestanka i po prestanku dolazi do naoblačenje sa padavinama.

Predeli u košavskom području u zimskom delu godine običeno su topliji od ostatka zemlje, naročito tokom jutanjih časova i tada temperature mogu biti više i za 10 do 15 stepeni nego u ostatku zemlje.

Foto: EPA/Ilustracija
foto: EPA/Ilustracija

Interesantno je da predeli Timočke i Negotinske Krajine nemaju košavu, već se javlja veoma slab vetar, često i suprotnih pravaca od jugoistočnog. Vreme je uglavnom oblačno sa slabim padavinama, a tokom tih dana ovi predeli su najhladniji u našoj zemlji.

Po prelasku ciklona ili frontalnog poremećaja preko Srbije, košava prestaje i počinje da duva pojačan severozapadni vetar, a temperatura bude u osetnijem padu. Inače, ako je veći uticaj ciklona, onda uz košavu ima padavina i vetar ima više južnijiiji pravac, pri čemu dolazi i do porasta temperature.

U zimskom delu godine košava može biti veoma problematična ako se javi u vreme padanja snega i tada može da uslovi visoke smetove, čak i da blokira puteve. U vreme košave se najčešće javlja i temperaturna inverzija (temperatura vazduha raste sa porastom nadmorske visine) i tada su viši slojevi atmosfere topliji, pa prilikom padanja kiše može doći do njegog zamrzavanja u dodiru sa hladnim tlom i do stvaranja jake poledice.

Najčešće duva od oktobra do aprila, a tokom leta je veoma retka, znatno slabija i traje dan do dva, a može da pogeduje i šumskim požarima.

Foto: EPA/Ilustracija
foto: EPA/Ilustracija

Ukoliko se javi tokom leta, mininalne temperature imaju ekstremno visoke vrednosti, pa je tako tokom njegog javljanja ovog avgusta u više navrata minimalna temperatura u Vršcu bila čak 29°C, dok je dnevna dostizala i 37°C i to zbog fenskog efekta.

Za košavu je karakteristična i manja amplituda vazduha tokom dana, odnosno znatno manja je razlika između maksimalne i minimalne temperature vazduha.

U nedelju umereno oblačno, toplo i vetrovito

U Srbiji sutra ujutro po kotlinama na jugozapadu ponegde magla, a tokom dana umereno oblačno, toplo i vetrovito, dok će se u Timočkoj krajini zadržati oblačno i tmurno, uz mogućnost slabe kiše.

Vetar slab i umeren, južni i jugoistočni, u košavskom području jak i olujni, na jugu Banata i sa udarima orkanske jačine. Uveče i tokom noći sa jugozapada jače naoblačenje sa kišom. Najniža temperatura od 2 do 9C, najviša od 8 do 15C, saopštio je Republicki hidrometeorološki zavod.

Foto: RHMZ Printscreen
foto: RHMZ Printscreen

U Beogradu umereno oblačno, toplo i vetrovito. Vetar umeren i jak, južni i jugoistočni, sa udarima olujne jačine. Tokom noći jače naoblačenje. Najniža temperatura oko 8C, najviša oko 14C.

Izgledi vremena u Srbiji do 13. decembra: Hladnije, tokom celog perioda prolazna naoblačenja sa kišom, na visokim planinama sa snegom. U ponedeljak u Timočkoj krajini i sa vlažnim snegom, a tokom noći moguća je pojava ledene kise. U košavskom području duvaće umeren i jak jugoistočni vetar, a na jugu Banata i sa olujnim udarima. Od četvrtka vetar u slabljenju.

(Kurir.rs/Tanjug/Facebook)