Sjedinjene Američke Države vraćaju više od 17.000 drevnih artefakata opljačkanih i prokrijumčarenih iz Iraka nakon američke invazije 2003. godine, uključujući 3.500 godina staru glinenu ploču sa delom epa o Gilgamešu, saopšteno je iz Iraka.
Desetine hiljada starina nestalo je iz Iraka nakon američke invazije 2003. kojom je svrgnut diktator Sadam Husein. Brojne artefakte je uništila ili prokrijumčarila i ikonoklastička Islamska država, koja je kontrolirala trećinu Iraka u razdoblju od 2014. do 2017. godine, pre nego što ju je porazila iračka vojska uz pomoć saveznika.
Američke vlasti koje rade na vraćanju artefakata nedavno su postigle dogovor s Bagdadom o vraćanju predmeta oduzetih od trgovaca i muzeja u Sjedinjenim Državama, saopšteno je iz iračkog ministarstva kulture i ministarstva spoljnih poslova.
"Vlada SAD zaplenila je neke od artefakata i poslala ih u (iračku) ambasadu. Važna ploča sa epom o Gilgamešu biće vraćena u Irak idućeg meseca nakon što se dovrše pravne procedure", rekao je Rojtersu ministar kulture Hasan Nadim.
Američke vlasti zaplenile su ploču 2019. godine, nakon što je prokrijumčarena i na aukciji prodata trgovcu umetninama u Oklahomi i izložena u muzeju u Vašingtonu, objavilo je ministarstvo pravosuđa SAD-a navodeći da je sud prošlog meseca naložio oduzimanje ukradene umetnine.
U odluci suda navodi se da je američki trgovac starinama kupio ploču 2003. godine od londonskog trgovca. Ep o Gilgamešu je 3.500 godina stara sumerska priča koja se smatra jednim od prvih književnih dela na svetu.
Nadim je rekao da se vraćaju i druge ploče ispisane klinastim pismom.
Iračko drevno nasleđe desetkovano je sukobima, uništavanjem i pljačkom, posebno od 2003. Hiljade artefakata još uvek se vode kao nestali.
Nakon 2014. godine, Islamska država, koja je propovedala netolerantno i ekstremističko tumačenje islama, pljačkala je i uništavala istorijske znamenitosti u, kako je ocenio UNESCO, "industrijskim" razmerima, koristeći plen za finansiranje svojih operacija preko krijumčarske mreže širom Bliskog istoka i šire.
Uz pomoć međunarodnih agencija, iračke vlasti pokušavaju da pronađu, vrate i sačuvaju svoje arheološke relikvije.
Kurir.rs