Kao mlad građevinski inženjer osećam se zaista privilegovanim što imam priliku da živim i radim u Novom Sadu. U Novom Sadu, koji je nakon Beograda, danas drugo najveće gradilište u Srbiji i regionu. Međutim, ako uzmemo u obzir broj aktivnih gradilišta, odnosno broj izdatih građevinskih dozvola sa jedne strane i broj stanovnika Novog Sada i Beograda sa druge strane, lako možemo doći do zaključka da je Novi Sad danas lokalna samouprava koja se najbrže razvija u državi.
Novi Sad, drugo najveće gradilište u Srbiji, ali grad koji se najbrže razvija
Jedan od ključnih razloga za napredak našeg grada u poslednjih 9 godina jeste upravo razvoj građevinarstva, koje je motor razvoja svakog grada i za koje možemo figurativno reći da je jedna lokomotiva koja za sobom vuče preko 50 proizvodnih grana. Probudio se Novi Sad 2012. godine iz dubokog sna koji je trajao više od jedne decenije. A da su dela, a ne reči, ono u šta Novosađani veruju, najbolje pokazuje činjenica da je gradonačelnik Miloš Vučević prvi čovek u istoriji Novog Sada kom su njegovi sugrađani ukazali poverenje da u tri uzastopna mandata uspešno vodi naš grad i da na jedan domaćinski način upravlja njegovim budžetom.
Nova crpna stanica omogućiće da konačno kejom dišemo na nos
Da bismo se uverili da su dela, a ne reči, politika koju zastupa gospodin Miloš Vučević, dovoljno je da se provozamo našim gradom. U svakom delu grada možemo videti vredne neimare na organizovanim gradilištima, kranove koji podižu Novi Sad u visinu, rovove u kojima se menjaju dotrajale podzemne instalacije koje nisu menjane decenijama.
Oko 55 % vodovodne mreže, odnosno oko 550 km, bilo je izgrađeno od azbest-cementnih cevi i starije od 20 godina, a još gora je bila situacija sa kanalizacionom mrežom, gde je više od polovine mreže bilo starije od 30 godina. Od 2012. godine izgrađeno je oko 300 km kanalizacione mreže, a rekonstruisano oko 20 km, čime je Novi Sad postao grad u Srbiji sa najvećom pokrivenošću kanalizacionom mrežom, zbog čega sada komotno može da parira evropskom proseku. Uz to, u poslednjih 9 godina povećao se broj crpnih stanica sa 45 na 95. Da se tu neće stati, govori u prilog činjenica da je u okviru programa „Čista Srbija“ predviđena izgradnja dodatnih 92 km kanalizacione mreže koja će se u celosti finansirati iz budžeta Vlade Republike Srbije. Izgrađena je nova glavna crpna stanica NGC1 kod Žeželjovog mosta u vrednosti od više od 930 miliona dinara. Nakon povezivanja ove nove kanalizacione crpne stanice sa postojećom crpnom stanicom u Radničkoj ulici, konačno ćemo moći da prošetamo kejom i dišemo na nos.
Vučević izgradio čak četiri prečištača otpadnih voda, nema više slivanja u Dunav
Ali mnogo veća korist od toga da šetamo kejom bez udisanja „kanalizacionih miomirisa“ jeste zaštita naših podzemnih i površinskih voda. Gradska vlast u Novom Sadu je poslednjih nekoliko godina pokazala da je itekako svesna da se prema našoj životnoj sredini moramo ophoditi na način da ne ugrožavamo živote i zdravlje budućih generacija, kao da i zbog eventualne bahate potrošnje resursa, ne smemo ugroziti mogućnost da i buduće generacije imaju pristup istim tim resursima.
Otkako je gradonačelnik Miloš Vučević na čelu našeg grada, izgrađeno je čak četiri prečistača otpadnih voda u ukupnoj vrednosti od 826 miliona dinara i to u naseljenim mestima Kovilj, Rumenka, Stepanovićevo i Begeč. U toku je izrada tehničke dokumentacije za izgradnju centralnog gradskog postrojenja za prečišćavanje otpadnih voda, čija vrednost se predviđa da će iznositi preko 100 miliona evra. Veoma važan projekat za Novi Sad, jer nakon izgradnje ovog postrojenja, Novi Sad neće više svoje otpadne vode direktno ispuštati u Dunav, već će se one prečišćavati do nivoa kvaliteta samog recipijenta i tako prečišćene ispuštati u reku.
Problem deponije guran pod tepih 60 godina
Problem gradske deponije i odlaganja otpada u Novom Sadu decenijama je guran pod tepih. U skladu sa zakonskom regulativom, Novi Sad danas nema deponiju, već ima uređeno smetlište. I to smetlište koje postoji između autoputa E-75 i Temerinskog puta od 60-ih godina prošlog veka, danas je dostiglo visinu od preko 20 metara. Šezdeset godina je Novi Sad morao da čeka da bi neko zasukao rukave i počeo da rešava ovaj gorući ekološki problem na način koji priliči jednom modernom evropskom gradu kakav je Novi Sad. U toku je izrada Idejnog projekta izgradnje Regionalnog centra za upravljanje otpadom, odnosno izgradnje jedne moderne sanitarne deponije u skladu sa najvišim svetskim ekološkim standardima.
Postojeća deponijska polja biće udaljena od pojedinačnih kuća 350m, a prema starom planu, ova udaljenost iznosila je oko 160m. Odluka da zaštitni zeleni pojas iznosi 98.6 ha, što predstavlja 43 % ukupne površine sanitarne deponije je odlična, jer nijedna deponija u Srbiji, a skoro nijedna u Evropi, neće moći da se meri po procentu zastupljenosti zelene površine sa našom novosadskom. I to će biti još jedna stvar sa kojom će Novosađani moći da se ponose.
Prošlo 19 godina da bismo imali sva tri mosta
Devetnaest godina moralo je da prođe da bi sva tri novosadska mosta ponovo bila na broju. Partikularni interesi i feudalna podela gradske, pokrajinske i republičke vlasti Demokratske stranke i njenih derivata tokom 2000-ih godina dovela je do toga da se dvanaest godina čekalo sa početkom radova na nekada slavnom Mostu bratstva i jedinstva, među narodom poznatijem kao Žeželjev most.
Dvanaest puta most sagrađen od najčvršćeg prednapregnutog betona Branka Žeželja morao je biti gađan od strane moćne NATO alijanse da bi se srušio, kao što je i dvanaest godina morao da čeka da se neko dohvati posla da ga ponovo izgradi. Na otvaranju mosta 1. septembra 2018. godine od strane predsednika Republike Srbije Aleksandra Vučića i gradonačelnika Miloša Vučevića prvi put se čuje nagoveštaj da Novi Sad može da dobije i četvrti most. Danas, samo tri godine kasnije, sasvim izvesno, naš grad čeka četvrti i peti most preko Dunava. Novi četvrti most u Novom Sadu koji će se protezati u produžetku Bulevara Evrope do obilaznice oko Sremske Kamenice, a koji će koštati oko 130 miliona evra, veoma dugo je bio samo misaona imenica za Novosađane.
O njemu počinje da se priča još 1951. godine, a od 1963. godine on se zvanično uvrštava i u generalni urbanistički plan grada. Najveći benefit od izgradnje ovog mosta ogleda se u činjenici da će se saobraćaj na Bulevaru oslobođenja značajno smanjiti, odnosno da će se rasteretiti neke od najprometnijih raskrsnica u gradu. I baš onoliko koliki je značaj ovog mosta, toliko su beznačajni i bespredmetni napadi opozicije na izgradnju istog. Mada, ako uzmemo u obzir da se mostovi grade sa ciljem da spajaju ljude, a da je drugosrbijanska politička opcija uvek zagovarala politiku podele našeg naroda na prvu, većinsku ali po njima prostodušnu Srbiju i drugu autošovinističku malobrojnu Srbiju, ali opet po njima, elitističku Srbiju, ideja napada na sve što spaja naš narod nije nimalo čudna. Peti most preko Dunava nalaziće se u sklopu novog Fruškogorskog koridora, zahvaljujući kojem će se značajno rasteretiti saobraćaj preko Petrovaradina.
Neistine u vezi uređenja leve obale Dunava
Puno se neistina širi i u vezi sa planom uređenja leve obale Dunava. Pojedini predstavnici vanparlamentarne opozicije u Novom Sadu, poput Narodne stranke Vuka Jeremića, svaki pokušaj modernizacije dočekuju na nož, ali ne mogu mržnja i zavist da unište nešto što zaista vredi. Svu njihovu osionost i diletantizam najbolje možemo uočiti kada čujemo diplomiranog marksistu Borislava Novakovića kako govori protiv urbanista iz JP „Urbanizam“, kao i protiv inženjera iz JVP „Vode Vojvodine, koje su zadužene za upravljanje i gazdovanje vodama i protiv Instituta „Jaroslav Černi“, svetski renomiranog instituta u oblasti vodoprivrede. Uređenje priobalja Novog Sada podrazumeva potez Kamenička ada, Šodroš, Ribarsko poluostvro i ovaj plan predstavlja prirodan korak ka daljem razvoju i širenju našeg Novog Sada. Procenjena vrednost ove investicije iznosi oko 300 miliona evra i ona podrazumeva kultivaciju ovog prostora, koji danas predstavlja jedan nebrušeni dijamant koji Novi Sad poseduje. Da pojednostavnimo, spuštanjem Novog Sada na Dunav, kroz uređenje zelenih površina, ali i površina namenjenih za sport, rekreaciju i turizam, svi Novosađani će moći da uživaju u čarima Dunavima.
Park pored Detelinare i Novog naselja nova pluća grada
Gradovi koji kontinuirano rastu po broju stanovnika i po životnom standardu neminovno se susreću sa problemima u oblasti saobraćaja. Od 2012. godine do danas je izgrađeno ili rekonstruisano pet bulevara u Novom Sadu, kao i desetine kilometara novih saobraćajnica. Izgrađeno je 26 km novih biciklističkih staza a u toku su i radovi na biciklističkoj stazi od Futoške ulice do Begeča. Očekuje nas izgradnja četiri javne garaže- u Modeninoj ulici, u ulici Žarka Zrenjanina kod Skupštine AP Vojvodine, na Trgu republike i u Šafarikovoj ulici. Naravno, asfaltirane su i uređene mnogobrojne površine za parkiranje širom grada, ali uz vešto balansiranje i očuvanje zelenih površina. Posađeno je više od 50.000 novih sadnica, praktično svi postojeći parkovi su rekonstruisani i uređeni, a nakon više od 40 godina Novi Sad će dobiti jednu novu, uređenu parkovsku površinu, smeštenu između Detelinare i Novog Naselja, koja će služiti kao pluća za ova deo grada.
Imao sam prilike da 2015. i 2016. godine učestvujem u komunalnom opremanju industrijske zone Sever 4. Biću iskren, sećam se da sam se tada pitao šta će nama tolika industrijska zona, da li je moguće da će ikada stići toliko novih fabrika u Novi Sad da će se iskoristiti svo ono zemljište. Ne zaboravite, da je moja generacija odrastala slušajući o nekada slavnim a tada već zabravljenim fabrikama poput Jugoalata, Jugodenta, Hinsa, Albusa, Agrovojvodine, za koje je žuta pljačkaška privatizacija tokom 2000-ih godina značila lance i katance. Danas u okviru industrijske zone Sever 4 nema slobodnog ara građevinskog zemljišta, te je naš grad morao da komunalno opremi i osposobi novu radnu zonu u Kaću za nemački Kontinental, investiciju vrednu 140 miliona evra koja će doneti 500 novih, dobro plaćenih radnih mesta za Novosađane.
Predugačak tekst kad bi se bavili svim investicijama
Predugačak bi bio ovaj tekst kada bismo se bavili i investicijama u oblasti zdravstva, obrazovanja i kulture u našem gradu u poslednjih devet godina. Ali nije zgoreg pomenuti i radove na izgradnji Kliničkog centra Vojvodine, izgradnju „Kovid bolnice“ koja će nakon pandemije Kovid-19 ostati našem gradu kao opšta gradska bolnica, izgradnju novih i rekonstrukciju postojećih domova zdravlja o čijem značaju je u doba trenutne zdravstvene krize izlišno i govoriti, ulaganja u škole i vrtiće, izgradnju prve novosadske Koncertne dvorane sa muzičko baletskom školom, rekonstrukciju Petrovaradinskog podgrađa odnosno „Gradića“ i transformaciju ruinirane Kineske četvrti u jedan moderni Kreativni distrikt, kao i uređenje gradskog jezgra, nakon kog će naš centar dobiti jedno novo ruho u kom će uživati svi građani Novog Sada ali i svi naši gosti.
Ovo su najbolji dokazi šta je značio dolazak novih fabrika, investicija, skuplje i atraktivnije građevinsko zemljište i bolja pozicija našeg grada u svakom smislu te reči. Naše je da sačuvamo to i da nastavimo da unapređujemo naš grad kao i da ne dozvolimo onima koji su ostavili praznu gradsku kasu i ustanove u dugovima, onima koji su više fabrika zatvorili nego otvorili, da naš grad, dragi sugrađani, vrate u prošlost, Ne smemo zaboraviti da je budžet Grada Novog Sada 2012. godine iznosio 16 milijardi dinara a da danas on iznosi gotovo 35 milijardi, kao i da je to posledica odgovorne i domaćinske politike Srpske napredne stranke na čelu sa gradonačelnikom Milošem Vučevićem.
Za kraj bih se osvrnuo na viziju o modernom i evropskom Novom Sadu koju je gradonačelnik Miloš Vučević izneo u svom ekspozeu 21. septembra 2020. godine. On je naš grad definisao kroz ciljeve koji glase: da se Novi Sad razvija i raste, da Novi Sad predvodi, da Novi Sad bude po meri svih nas i da Novi Sad gleda i da bude viđen. Siguran sam da ćemo istrajati na tom putu dalje modernizacije i ravnomernog razvoja svih delova našeg Grada, naravno uvek uz puno očuvanje novosadskog duha, novosadske tradicije i svega onoga što Novi Sad ponovo čini SRPSKOM ATINOM.
(Kurir.rs/nsuzivo.rs)