Otkako se virus SARS-CoV-2 prvi put pojavio u Vuhanu, u Kini, krajem 2019. godine, njegov genetski materijal je doživeo brojne promene. Neke varijante su bivale zaraznije, neke su izazivale teže oblike bolesti, dok kod nekih varijanti postoji opasnost od izbegavanja imuniteta stečenog vakcinacijom ili prirodnim zaražavanjem.
Omikron soj danas je potvrđen u Srbiji.
Svetska zdravstvena organizacija (SZO) nove varijante koronavirusa imenuje koristeći slova grčkog alfabeta, počevši od Alfa varijante, koja se pojavila 2020. godine, pa sve do Omikrona, koji trenutno izaziva veliku zabrinutost širom sveta.
Kurir vam predstavlja najznačajnije varijante korona virusa i razlike među njima koje su naučnici u svetu otkrili do sada.
Alfa (B.1.1.7)
Alfa je prvi put otkrivena u Velikoj Britaniji, a kao varijanta koja izaziva zabrinutost je označena u decembru 2020. Do sada je prisustvo ove varijante potvrđeno na 192 lokacije širom sveta.
Alfa varijanta, kako se navodi na sajtu Gavi (Globalna alijansa za vakcine i imunizaciju), sadrži nekoliko ključnih mutacija u spajk proteinu - ključu koji virus koristi da uđe u ljudske ćelije - koje ga izdvajaju od originalnog Vuhan soja. Jedna je mutacija N501I, koja poboljšava vezivanje proteina šiljaka za ćelijske receptore, čineći virus zaraznijim. Takođe sadrži mutaciju D614G, za koju se smatra da pojačava replikaciju virusa i mutaciju P681H, čija je funkcija nejasna, ali koja se spontano pojavila mnogo puta.
Procenjuje se da je alfa oko 50 odsto zaraznija od originalnog Vuhan soja, iako postoje značajne varijacije među studijama, a takođe se smatra i da je povezana sa težim oblikom bolesti. Na sreću, vakcine protiv Kovid-19 i tretmani monoklonskim antitelima ostaju veoma efikasni protiv njega.
SZO, takođe, prati širenje alfa varijante koja sadrži dodatnu mutaciju E484K, koja može pomoći virusu da prođe pored imunološke odbrane tela izbegavajući neutralizujuća antitela stvorena vakcinacijom ili prethodnom infekcijom.
Delta (B.1.617.2)
Delta varijanta je prvi put otkrivena u Indiji u maju 2021. i do sada je potvrđena na 176 lokacija širom sveta. U mnogim zemljama ona je brzo prestigla postojeće varijante i postala dominantna. Delta, kako se navodi na sajtu Gavi, sadrži mutaciju D614G, kao i mnoge dodatne koje se ne vide u drugim varijantama koje izazivaju zabrinutost. Ovo uključuje mutaciju L452R, za koju se smatra da povećava infektivnost i može pomoći virusu da izbegne uništenje od strane imunoloških ćelija, mutacija T478K, za koju se smatra da joj pomaže da izbegne prepoznavanje od strane imunološkog sistema, kao i mutaciju P681R, koja je povezana sa povećanom sposobnošću da izazove tešku bolest. Takođe je bilo izveštaja o varijanti "Delta plus", koja je prvi put identifikovana u Nepalu i nosi dodatnu mutaciju K417N.
Procenjuje se da je Delta varijanta 40-60 odsto više prenosiva od Alfa varijante i otprilike dvostruko zaraznija od originalnog Vuhan soja SARS-CoV-2. Podaci iz Škotske sugerišu da je povezan sa otprilike dvostruko većim rizikom od hospitalizacije u poređenju sa Alfa. Iako podaci sugerišu da su vakcine nešto manje efikasne u sprečavanju infekcije Delta varijantom - posebno među onima koji su vakcinisani najranije - one i dalje snažno štite od teške bolesti.
Omikron (B.1.1.529)
Omikron je identifikovan u brojnim zemljama u novembru 2021, nakon što su južnoafrički naučnici upozorili SZO na nagli porast slučajeva kovida-19 u južnoafričkoj provinciji Gauteng, što se poklopilo sa otkrivanjem varijante. Prva poznata potvrđena infekcija Omikronom bila je iz uzorka prikupljenog 9. novembra 2021. Od 3. decembra 2021. potvrđena je na 22 lokacije širom sveta, uključujući delove Severne i Južne Amerike, Evrope, Afrike, Azije i Australije. Omikron ima veliki broj mutacija, od kojih su neke zabrinjavajuće. To uključuje mutacije N501I, D614G, K417N i T478K, koje se takođe nalaze u drugim varijantama koje izazivaju zabrinutost, kao i mnoge druge koje još nisu okarakterisane.
Preliminarni dokazi epidemiologa u Južnoj Africi ukazuju na povećan rizik od ponovne infekcije sa Omikronom, u poređenju sa drugim varijantama koje izazivaju zabrinutost. Priroda ovih mutacija, kako navodi Gavi, je, takođe, izazvala zabrinutost da bi ova varijanta mogla biti delimično otporna na postojeće vakcine protiv kovida-19, iako su testovi za procenu toga u toku. Još nije jasno da li se Omikron lakše prenosi sa osobe na osobu u poređenju sa drugim varijantama ili infekcija njime izaziva težu bolest. Trenutno nema informacija koje bi sugerisale da se simptomi povezani sa Omikronom razlikuju od onih iz drugih varijanti, saopštila je SZO.
Kurir.rs
Bonus video: