Posle teške godine, svakako bi bilo lepo pronaći zlatnike vredne više od 300.000 dolara u zidovima kuće ili redak tanjir od 1,7 miliona dolara sklonjen u nekoj fioci.
Bilo kako bilo, ljudi vole da čitaju o retkim otkričima na neočekivanim mestima i arheološkim iskopavanjima koja bacaju novo svetlo na prošlost čovečanstva. Takvih priča nije nedostajalo tokom 2021. godine. Ovo su neka od njih:
Jedan prsten (da spreči mamurluk)
Zlatni i ljubičasti prsten sa ametistom koji je možda bio nošen za sprečavanje mamurluka pronađen je na mestu gde je (naravno) nekada bila jedna od najvećih poznatih drevnih vinarija, saopštila je u novembru Izraelska uprava za antikvitete.
Prsten je pronađen u izraelskom gradu Javne, sasvim blizu ostataka skladišta amfora za vino. Vlasnik prstena je verovatno bio bogati Vizantijac koji je živeo između 3. i 7. veka (i verovatno bi bio iznenađen kada bi saznao da još uvek tražimo dobar lek za mamurluk 1.500 godina kasnije).
Rembrantovsko iznenađenje
Kada je slika pala sa zida u rimskoj seoskoj kući 2016. godine, ono što je počelo jednostavan zadatak restauracije, pokrenulo je neočekivani lanac događaja. Ispostavilo se da je u pitanju izgubljena Rembrantova slika, za koju se nekada verovalo da je preživela samo preko kopija koje su čuvane u vodećim kulturnim institucijama.
Ovog leta, Fondacija italijanske baštine potvrdila je da je "Poklonjenje mudraca", ulje na papiru postavljeno na platno, original koji je napravio holandski majstor. Rembrant je to delo naslikao 1632-33, a ono prikazuje tri mudraca koji se prvi put susreću sa bebom Isusom.
Drevni grad se polako pomalja
Šta je bilo najveće otkriće godine? Čitav grad star 3.000 godina - najveći otkriven u Egiptu - iskopan je iz peska. Arheolozi su započeli iskopavanje "Atonovog uspona“, koji je otkriven na zapadnoj obali Luksora, u jesen 2020.
"Otkriće ovog izgubljenog grada je drugo najvažnije arheološko otkriće od Tutankamonove grobnice“, rekla je Betsi Brajan, profesor egiptologije na Univerzitetu Džon Hopkins.
Od aprila, arheolozi su iskopali veći deo južne polovine grada, pronašavši netaknute kuće sa zidovima visokim do 3 metra, veliku pekaru i grobnicu sa skeletom. Prostorije u domovima bile su ispunjene grnčarijom, oruđem za predenje, tkanje i pravljenje stakla, kao i nakitom.
Bradavičasta svinja dobija svoje zasluge
U indonežanskoj pećini na ostrvu Sulavesi pronađen je, kako se veruje, najstariji prikaz bradavičaste svinje na svetu - najmanje 45.500 godina staro. Arheolozi su identifikovali bradavičastu svinju na osnovu njenih izbočina a scena obojena crvenim okerom prikazuje tri svinje - dve koje se bore i jednu koja posmatra borbu.
Ovo otkriće, kao i druga nedavna otkrića iz pećina u istom regionu – uključujući scenu lova od pre 43.900 godina koja prikazuje hibride čoveka i životinje – učvrstila su značaj Indonezije u ranoj ljudskoj istoriji. Dugo vremena se smatralo da su apstraktni simboli pronađeni u Evropi najstarija dela pećinske umetnosti.
"Ovo otkriće naglašava izuzetnu drevnost indonezijske praistorijske umetnosti i njen veliki značaj za razumevanje duboke istorije umetnosti i njene uloge u ranoj priči čovečanstva“, rekao je za CNN Adam Brum, profesor u Australijskom istraživačkom centru za evoluciju čoveka Grifit.
Male perle velikog istorijskog značaja
Veruje se da su venecijanske perle veličine borovnice koje su iskopane na severu Aljaske sredinom 2000ih najraniji poznati evropski predmeti u Severnoj Americi i prethode putovanju Kristofora Kolumba preko Atlantika. U januaru, Univerzitet Ferbanks na Aljasci objavio je studiju u kojoj su istraživači naveli da su perle možda stigle između 1440. i 1480. godine, decenijama pre nego što je Kolumbo otplovio 1492.
Neke od perli pronađene su na nalazištu Punjik Poing, poznatom lokalitetu koje se nalazi na drevnom trgovačkom putu.
Stručnjaci objašnjavaju da je Venecija održavala trgovačke rute ka Aziji tokom 1400ih, a perle su možda putovale Putem svile prema Kini pre nego što su krenule na ruski Daleki istok, a zatim preko Beringovog moreuza do Arktika.
Izgubljeni hram sunca
U novembru su arheolozi otkrili da veruju da su pronašli jedan od izgubljenih egipatskih "hramova sunca“, koji datira iz sredine 25. veka pre nove ere, ispod drugog hrama u Abu Gurabu.
Veruje se da su faraoni pete dinastije podigli šest hramova sunca uz svoje piramide. Dok su im piramide obezbeđivale božanski status, hramovi su služili da pretvore faraona u božanstvo za njegovog života.
"Svaki faraon je želeo piramidu kako bi vaskrsnuo, ali to faraonima pete dinastije nije bilo dovoljno, pa su izgradili hramove kako bi postali bogovi, bogovi sunca, (poput boga Ra, egipatskog boga sunca, ujedno i najmoćnijeg egipatskog boga)", rekao je dr Masimiljano Nucolo koji je jedan od egiptologa koji tragaju za izgubljenim hramovima sunca.
Najstarije porodično stablo na svetu
U decembru, u kamenoj grobnici na Britanskim ostrima, arheolozi su pronašli najstariji rodoslov na svetu, generacije jedne porodice zakopane u 5700 godina staroj mogili.
DNK analiza ljudskih ostataka iz grobnice stare 5.700 godina otkrila je najstarije porodično stablo na svetu, bacivši "izvanredno“ svetlo na važnost porodice i porekla među ljudima koji su bili među prvim farmerima u Britaniji.
Naučnici su otkrili da je 27 bioloških rođaka iz pet povezanih generacija jedne proširene porodice. Većina su potomci četiri žene koje su sve imale decu sa istim muškarcem.
Najstarije statue Bude
Takođe u decembru, arheolozi u Kini otkrili su par minijaturnih bronzanih statua Bude, koje su po procenama arheologa najstarije pronađene do danas. Stare su 2.200 godina.
Dve bronzane statue Bude i određeni broj arheoloških predmeta iskopani su iz drevnih grobnica koje datiraju iz dinastije Istočni Han (25-220) u severozapadnoj kineskoj provinciji Šansi.
Jedna statua, poznata kao Šakjamuni, prikazuje Budu kako stoji na platformi odevenog u dugačak ogrtač, a druga je za Pet Tathagata, koja ističe pet velikih Buda.
Ali to nije sve...
U martu je izraelska vlada objavila da su arheolozi koji su radili u Judejskoj pustinji pronašli desetine fragmenata svitka sa Mrtvog mora koji nosi biblijski tekst.
Takođe u martu, istraživači su objavili da su identifikovali mural star 3.200 godina koji prikazuje boga pauka koji drži nož, koji je otkriven u severnom Peruu 2020. godine na strani hrama od ćerpiča, na lokaciji koju su lokalni farmeri uglavnom uništili.
U maju, 2.000 godina stara mermerna glava mladog Avgusta Oktavijana, prvog rimskog cara, otkrivena je u italijanskom gradu Izernija, tokom popravke teško oštećenog srednjovekovnog zida.
Ovog leta je Fondacija italijanske baštine potvrdila da je slika koja je pala sa zida rimske kuće 2016. zapravo delo holandskog majstora Rembranta, "Poklonjenje mudraca". Rembrant je to delo naslikao 1632-33, a ono prikazuje tri mudraca koji se prvi put susreću sa bebom Isusom.
U junu je iz jedne od žrtvenih jama na jugozapadu Kine iskopana zlatna maska. Maska je jedna od oko 500 relikvija pronađenih 2021. na arheološkom nalazištu Sanšingdui u blizini Čengdua. Hiljade artefakata pronađeno je na lokaciji od 4,6 kvadratnih milja otkako ju je lokalni farmer slučajno pronašao pre jednog veka. Novinska agencija Sinhua prenela je da je maska verovatno bila deo veće bronzane glave napravljene tokom kasne dinastije Šang, čija je vladavina okončana 1046. pre nove ere.
U avgustu je nova DNK analiza otkrila da je ratnik pronađen u grobu iz gvozdenog doba u Finskoj možda bio nebinarni.
Kurir.rs