DA LI SU CRNOGORCI IZMENILI TEMELJNI UGOVOR SA SPC? U najnovijoj verziji postoji i preambula
Vlada Crne Gore je na jučerašnjoj sednici usvojila informaciju i iskazala apsolutnu spremnost za potpisivanje Temeljnog ugovora sa Srpskom pravoslavnom crkvom.
Poslednji nacrt Temeljnog ugovora između Crne Gore i Srpske pravoslavne crkve pretrpeo je nekoliko izmena u odnosu na nacrt koji je Vlada Crne Gore ranije poslala patrijarhu SPC Porfiriju. Podgoričke "Vijesti" objavljuju je Vlada poslala SPC, a odgovor još uvek nije stigao.
Vijesti navode da Ugovor ima ukupno 20 članova, a da se na kraju kao potpisnice navode Vlada Crne Gore i Srpska pravoslavna crkva.
U preambuli novog nacrta Temeljnog ugovora, koji je Vlada Crne Gore uputila SPC, piše da je hrišćanska crkva na prostoru današnje Crne Gore prisutna od apostolskih vremena i njenog kontinuiteta kroz istorijsko pravoslavno i crkveno ustrojstvo od osnivanja Zetske, Budimljanske i Humske episkopije (1219. g.) "u sastavu Žičke arhiepiskopije, Pećke patrijaršije, odnosno Srpske pravoslavne crkve".
U prethodnoj verziji koju je Vlada slala su bile izbrisane reči “u sastavu Žičke arhiepiskopije, Pećke patrijaršije, odnosno Srpske pravoslavne crkve” sa obrazloženjem da je hrišćanska crkva postojala na prostoru današnje Crne Gore i u periodima ukidanja Pećke patrijaršije (u periodu od 1463. do 1557. godine i 1766. do 1920. godine) i da bi, ako to ne bi bilo konstatovano, podrazumevalo da crnogorske vladike iz dinastije Petrović-Njegoš i drugi crkveni poglavari iz tog peroda nisu pripadali hrišćanskoj crkvi i da je to sa stanovišta države Crne Gore neprihvatljivo.
U novom nacrtu navodno piše i da se uvažava istorijska uloga SPC (u prethodnom nacrtu pisalo je SPC u Crnoj Gori), posebno Mitropolije crnogorsko-primorske za vreme crnogorskih mitropolita-gospodara, kao i njena uloga u državnosti Crne Gore i društvenom, kulturnom i obrazovnom razvoju, što se razlikuje od prethodne verzije koja je naglašavala istorijsku ulogu Mitropolije crnogorsko-primorske, kako je tada obrazloženo iz Vlade, kao jedine od postojećih eparhija SPC koja je temelj državnosti Crne Gore.
Takođe, u poslednjem nacrtu se SPC jemči “vršenje javnopravnih ovlašćenja”, što je bilo uklonjeno iz prethodnog nacrta, sa obrazloženjem da nije valjana pravna konstrukcija jer javnopravna ovlašćenja vrše javnopravni organi, pre svega državni organi.
U ovoj verziji nacrta u članu 7, koji tretira nepovredivost svojine i državine nad manastirima i drugim nepokretnostima, piše da se to jemči Crkvi, a ne kako je Vlada prethodno sugerisala i crkveno-pravnim licima sa obrazloženjem da se na njih i vodi “većina imovine Crkve u Crnoj Gori” pa da na taj način država obuhvata i štiti pravo svojine i faktičnih vlasnika crkvene imovine u Crnoj Gori.
U članu 13 piše da nadležne vlasti u Crnoj Gori neće razmatrati zahteve za izgradnju verskih objekata koji nemaju pismeno odobrenje nadležnog eparhijskog Arhijereja, dok je u prethodnoj verziji pisalo “pravoslavnih verskih objekata”, a u ovoj je dodato i da se to radi “u skladu sa zakonom i autonomnim propisima Crkve.”
Ostale izmene su uglavnom stilske prirode.
Kurir.rs/Vijesti.me