Američki predsednik Džo Bajden potpisao je u utorak zakon kojim dodeljuje zlatnu medalju Kongresa strogo tajnoj jedinici američke vojske koja je koristila varke i taktike poput tenkova na naduvavanje, lažnih radio prenosa i zvučnih efekata da prevari neprijateljske snage tokom Drugog svetskog rata.
Poznat kao "Vojska duhova“, 23. štab specijalnih trupa američke vojske i 3133. četa za usluge signala koristili su taktiku kao što je korišćenje opreme na naduvavanje, uključujući artiljeriju i avione, i stvaranje "lažnih štabova sa lažnim generalima“ kako bi prevarili naciste da pomisle da postoje "velike američke snage tamo gde ih nije bilo i da odvuku neprijatelja od savezničkih trupa“, navodi se u zakonu.
Mnogi propadnici Vojske duhova bili su kreativci - inženjeri, arhitekte i studenti umetnosti koji su kasnije postali poznati, uključujući modnog dizajnera Bila Blasa, slikara Elsvorta Kelija i fotografa Arta Kejna.
23. štab sastojao se od otprilike 1.100 ljudi, ali su bili u stanju da prevare neprijatelja da pomisli da im ima 30.000, navode iz Nacionalnog muzeja Drugog svetskog rata.
Izveli su više od 20 misija, često blizu linija fronta, u Evropi pred kraj Drugog svetskog rata, navode iz projekta Zaostavština Vojske duhova koji čuva nasleđe jedinice i koji se zalagao da ova četa dobije kongresnu medalju, "najviši izraz nacionalnog uvažavanja" ratnih veterana.
Tokom bitke kod Bulža, 23. štab je lažnim radio vezama obmanuo nemačke snage i "servirao" im lažne informacije o kretanju Treće armije generala Džordža S. Patona koji je išao da pomogne saveznicima koji su branili grad Bastonj u Belgiji.
A u Italiji u aprilu 1945. godine, 3133. četa za signalizaciju koristila je "zvučnu obmanu“ kako bi maskirala prisustvo saveznika na nemačkim odbrambenim linijama.
U svojoj poslednjoj misiji, "Operacija Virsen“, u martu 1945. godine, 23. štab je osmislio plan kojim je nastojao da odvuče Nemce od Devete armije SAD, koja je pokušavala da pređe reku Rajnu u Nemačku. 23. se pretvarao da su dve pune divizije američkih snaga koje koriste "fabrikovane radio mreže, zvučne zapise građevinskih radova i artiljerijske vatre, i stotine pravih vozila na naduvavanje", navodi se u zakonu.
Dugo čuvana tajna
Dugo nakon završetka rata, Vojska duhova i njeno herojstvo u Drugom svetskom ratu držani su u tajnosti. Godine 1996, deklasifikovana je istorija jedinice koju je dokumentovao bivši član.
Senat je jednoglasno usvojio zakon kojim se pripadnicima odeljuju zlatne medalje Kongresa u decembru, a Predstavnički dom je usvojio zakon prošlog meseca.
"Sa današnjim potpisom predsednika Bajdena, meso i krv, mozak i herojstvo hrabrih ljudi ove jedinice konačno dobijaju javno priznanje koje zaslužuju“, rekao je demokratski senator Ed Marki iz Masačusetsa, glavni sponzor zakona.
Procenjuje se da su operacije Vojske duhova spasile oko 30.000 života savezničkih vojnika.
Kurir.rs