Severnoatlanska alijansa je uoči ruskog napada na Ukrajinu, a posebno posle 24. februara značajno uvećala svoje borbene efektive na svojim istočnim granicama prema Rusiji. Osim kopnenih i pomorskih snaga uvećana je i vazduhoplovna komponenta NATO, sa posebnim naglaskom na članice koje se direktno graniče sa Rusijom i Ukrajinom.
Osim borbene komponente NATO je poseban naglasak dao na izviđačko osmatračke platforme koje lete svakodnevno 24 časa osmatrajući ukrajinsku granicu, ali i držeči pod kontrolom i Baltik.
Kako je navela ova organizacija dnevno u vazduhu se nađe i po 30 borbenih i izviđačkih aviona, kao i letelica za podršku na nebu. Osim iz baza na kopnu, angažovani su i nosači aviona čak tri države (SAD, francuske i Italije) od nuklearnih do onih sa klasičnim pogonom.
Deo izviđačkih aviona na svoje misije nad istokom Evrope poleće iz baze Ferford u Velikoj Britaniji koju koristi kako britansko, tako i američko vazduhoplovstvo.
Na krajnjem istoku posebno od početka rata u Ukrajini vazduhoplovna komponenta je ojačana i na istoku Evrope pre svega u Rumuniji koja se graniči sa Ukrajinom i prema suednoj Moldaviji i Crnom moru, dok u Bugarskoj letelice članica Alijanse zajedno sa bugarskom avijacijom kontrolišu obale Crnog mora.
Inače, sve operacije se izvode Centra za vazdušne operacije u Uedemu -SR Nemačka.
Na Baltiku vazdušni prostor Estonije čuvaju Belgijsko i Francusko RV sa letelicama F-16 , Miraž i Rafal. Vazdušni prostor Letonije i Litvanije čuvaju RV Španije, Češke i Poljske sa borbenim avionima F-18 i Eurofighter Tayphoon 2000, JAS-39 Gripen i F-16. Vazdušni prostor Poljske osim poljskih lovaca F-16 tu su takođe američki lovci F-35, F-15 i F-16, kao i izviđačke borbene platforme koje prate avio tankeri KC 135 R i KC 10.
Vazdušni prostor Mađarske i Slovačke kontrolišu borbeni avioni te dve zemlje MiG-29SD i Jas -39 Gripen C.
Za kontrolu i osmatranje Rumunskog vazdušnog prostora osim rumunskog RV sa njihovim lovcima F-16 za patrole uz granicu sa Ukrajinom i Moldavijom angažovani su RV SAD, Velike Britanije i Italije sa borbenim avionima F-35, F-15, F-16, Jurofighter Tayphoon 2000, koji podjednako koriste vazduhoplovstva Italije i Velike Britanije, a nedavno im se priključio i Portugal.
U Bugarskoj osim njihovog RV koje poseduje lovce MiG-29 angažovani su i borbeni avioni Holandije F-35.
NATO je takođe naveo i detaljno sve tipove letelice koje koristi taj vojnopolitički savez u patroli nad istokom Evrope
NATO
E-3 Awacs, strateški izvišačke bespilotne letelice RQ-4 Globalhawk i avio tankeri koji se vode na samu Alijansu
SAD
RV u Evropi koristi sledeće tipove borbenih aviona:
F-35, F-18, EA-18, F-16, F-15, strateške izviđačke dronove RQ-4, leteće radarsko-osmatračka stanice E-8C Joint Stars, strateški bombarderi B-52 u bazi Ferford, špijunski avioni U-2, kao i leteći avio tankeri KC-46A, KC-135 i borbeni dronovi MQ-9 Rapier
Rumunija
F-16
Španija
F-18
Francuska
Miraž-2000-5, Rafal F-3, radarsko osmatračka stanica E-3 Avaks
Italija
Avio tanker KC 767 i borbeni avioni Eurofighter Tayphoon 2000
Danska
borbeni avioni F-16
Belgija
Borbeni avioni F-16
Poljska
Borbeni avioni F-16 i lovci MiG-29
Turska
Avio tankeri KC-135
Velika Britanija
F-35, Eurofighter Tayphoon 2000, izviđalki avioni RC-135W, A-300 i protivpodmirnički avioni P-8 Posejdon
Nemačka
Borbeni avioni Eurofighter 2000, transportni avioni A-400 M i mornaričko-patrolni avioni PC-3
Slovačka
Borbeni avioni MiG-29
Mađarska
Borbeni avioni JAS-39 Gripen
Češka Republika
JAS-39 Gripen
Bugarska
Borbeni avioni MiG-29
Prema poslednjim informacijama NATo na istoku Evrope angažovao je ukupno 130 raznih letelica čiji je cilj kako NATO navodi uloga u odvraćanju Rusije od "zlih mera", kao i zaštita saveznika i članica Alijanse koji se direktno graniče sa Rusijom ili se u blizini nalaze veliki ruski vojni kapaciteti.
Kurir.rs/A.Mlakar
Bonus video: