Mediji u Istočnoj Aziji najavljuju da će novi kineski nosač aviona, treći po redu i najveći do sada, verovatno biti položen u vodu u toku ovog meseca.
Mada to još uvek ne znači uvođene u operativnu upotrebu, jasno je da predstojeće formiranje mornaričke borbene grupe oko tog nosača može biti od vitalnog značaja u slučaju eventualnog oružanog sukoba oko Tajvana.
Mediji u istočnoj Aziji najavljuju da bi već u toku ovog meseca mogao da bude porinut novi kineski nosač aviona, treći brod te vrste u sastavu oružanih snaga Narodne Republike Kine, piše RTS.
On je zapravo trebalo da već bude položen u vodu ranije ove nedelje, ali je taj događaj odložen zbog, veruje se, problema koje je izazvalo zatvaranje grada Šangaja usled širenja novog koronavirusa.
Pomenuti nosač je važna vest jer se, u kontekstu ukrajinske krize i činjenice da politički establišmenti i mediji u zemljama regiona koje su bliske SAD poslednjih meseci nastoje da (u Pekingu bi rekli: bez osnova) alarmiraju svoju javnost da bi Kina slično Rusiji mogla da se odluči da uskoro vojnim putem reši pitanje svoje odbegle provincije Tajvana, doživljava kao veliko vojno pojačanje koje bi moglo biti presudno u eventualnom budućem sukobu oko tog ostrva sa 23 miliona stanovnika.
Najmnogoljudnija zemlja sveta poslednjih dvadesetak godina sistematski radi na jačanju mornarice i pre dve godine je prestigla Sjedinjene Američke Države po broju plovila u upotrebi, ali još uvek daleko zaostaje za najvećom ekonomijom planete kada je u pitanju snaga i operativna sposobnost mornarice.
Naročito je razlika vidna kada su u pitanju aktivni nosači aktivni, kojih Amerika ima jedanaest.
U brodogradilištu u Šangaju, gde se vrše radovi na suvom na novom nosaču, drugom takvom plovilu koje se proizvodi u Kini, posao se privodi kraju, te se očekuje skoro porinuće.
Ono, naravno, još uvek ne znači uvođenje broda u službu, jer je obično potrebno još godinu i po dana da se obave radovi na postavljanju opreme i izvrše svi potrebni testovi na moru pre nego što gigantsko plovilo počne da obavlja svoje dužnosti, ali jeste značajan događaj koji ubrzava i niz drugih postupaka i procesa, kao što su obuka i rad na formiranju borbene grupe čiji će nosač biti okosnica.
Okeanska neman
Novi kineski nosač aviona, na osnovu satelitskih snimaka procenjuju zapadni izvori, biće dug 320 metara i istiskivati blizu 100.000 tona vode.
On će biti opremljen elektromagnetnim katapultom za lansiranje letelica, što znači da će poletno-sletna staza biti kraća, što će pak dati više prostora za smeštaj letelica na palubi.
To će biti najveći nosač u sastavu kineske mornarice i prvi sa katapultom, budući da postojeća plovila tog tipa u naoružanju Narodne Republike, "Liaoning" i Šandong", imaju "odskočnu dasku" - na gore zakrivljenu pistu koja daje veći vazdušni potisak krilima aviona koji uzleću bez pomoći lansirnog uređaja.
Treći nosač aviona, kada uđe u upotrebu, umnogome će doprineti snazi i sposobnosti kineske mornarice, ocenjuju analitičari u istočnoj Aziji, pre svega zbog toga što će joj omogućiti da neprekidno ima bar ima jednu borbenu grupu na dežurstvu na moru.
Naime, zahvaljujući njemu, Kinezi će imati prostora da, dok je jedan nosač na opravci, održavanju i snabdevanju, a drugi, recimo, vrši obuku mornara i pilota, imaju treći na aktivnoj dužnosti, potpuno spreman za borbene operacije.
Još važnije, sa tri borbene grupe oformljene oko nosača kineska mornarica će moći da pokriva šire prostranstvo, odnosno, istovremeno projektuje svoju moć na nekoliko mora.
Prisustvo trećeg nosača naročito bi došlo do izražaja u slučaju okršaja oko Tajvana, jer bi omogućilo opkoljavanje, odnosno, prilaz tom ostrvu i "sa leđa", sa istoka.
Decenijske aspiracije
Kineska država i oružane snage ulažu novčana sredstva i trud još od devadesetih godina prošlog veka kako bi ovladali znanjima potrebnim da se projektuje i izgradi takav divovski brod, koji nosi i po više od pet hiljada članova posade.
Kinezi su, naime, otkupili čak tri islužena i jedan nedovršeni nosač aviona, tri sovjetske proizvodnje i jedan britanske, nabavljen od Australije.
Jedan od sovjetskih, "Varjag", dotegljen je iz Ukrajine, obnovljen i dovršen, te uključen u kinesku flotu pod imenom "Liaoning" 2012. godine.
Na njemu su stacionirani borbeni avioni "Šenjang J-15", kineske proizvodnje, koji su napravljeni po ugledu na ruske mornaričke letelice "Suhoj SU-33", kao i helikopteri za izviđanje, spasavanje i borbu protiv podmornica.
Očekuje se da će Kina do kraja ove decenije u upotrebu uvesti još dva nosača aviona, koji će, za razliku od sadašnjih, verovatno biti na nuklearni pogon.
Honkonški list "Saut Čajna morning post" tako javlja da postoje indicije da je već počela obuka pilota za četvrti kineski nosač.
Kurir.rs/RTS