Film "Podzemlje" Emira Kusturice zauzeo je peto mesto među najboljim ratnim filmovima iz devedesetih, po oceni čuvenog američkog portala Muviveb, specijalizovanog za ocenu i recenziju ostvarenja sedme umetnosti.
Priča inspirisana dramom Dušana Kovačevića našla se u društvu filmova "Staljingrad", "Tanka crvena linija", "Život je lep", "Šindlerova lista" i "Spasavanje redova Rajana".
- U režiji Emira Kusturice, "Podzemlje" je satirični srpski ratni film koji je osvojio Zlatnu palmu 1995. godine. "Podzemlje" prati priču o dvojici prijatelja koji se pripremaju za neposrednu nemačku invaziju na Srbiju, dok prikupljaju zalihe hrane i oružja i kreću u podzemlje.
Rat se završava, a Bleki (Miki Manojlović), jedini kome je dozvoljeno da izađe iz podzemnog bunkera, bira da ne obavesti svoje prijatelje o kraju rata - navodi se na ovom sajtu.
Film, poznat i pod nazivom "Bila jednom jedna zemlja", snimljen je u vreme kad su se na Balkanu događali užasi, devedesetih godina. Jedan od njegovih promotivnih slogana je glasio "Rat nije rat dok brat ne ubije brata".
- Moj film je preteča i simulira rijaliti programe. U "Podzemlju" junaci dobijaju informacije iz spoljnog sveta na kašičicu, što danas rade u ovim formatima. Današnje rijaliti emisije samo su nastavak priče o Marku, Nataliji i drugim likovima u filmu.
Publika se primila na ovu glupost. "Podzemlje" nije film samo o tome kako je Jugoslavija uništena već i o kraju jednog veka. Bližila nam se informatička revolucija, kraj milenijuma, a to je bio moj odgovor na nove stilove i vreme koje dolazi - ranije je izjavio Kusturica za Kurir.
"Podzemlje" je žiri u Kanu 1995. godine nagradio kao najbolji antiratni film dodelivši mu Zlatnu palmu, a Kusturica je otkrio da je film snimljen zahvaljujući podršci koju mu je pružio producent Karl Baumgartner.
- Dao mi je potpuno odrešene ruke. Danas ne postoje ljudi kao što je bio Karl. Putovao je po svetu i tražio mlade talente. Snimao sam film nekoliko godina i potrošio mnogo novca, što su mi često zamerali. Međutim, kad su videli rezultat na prvoj projekciji 1995, nisu mogli da aplaudiraju od šoka - govorio je reditelj.
Maestralne uloge su ostvarili Lazar Ristovski, Predrag Miki Manojlović, Mirjana Joković, Slavko Štimac, Srđan Todorović, Bata Stojković, Mirjana Karanović i mnogi drugi.
Besmrtan. Danas je postao nacionalno kulturno dobro
Ostvarenje Emira Kusturice je dobilo nekoliko priznanja a bilo je i srpski kandidat za Oskara za najbolji film van engleskog govornog područja. Britanski filmski institut ga je proglasio za najbolji balkanski film ikada snimljen.
Jugoslovenska kinoteka, na osnovu svojih ovlašćenja, 2016. godine proglasila je sto srpskih igranih filmova (1911-1999) za kulturno dobro od velikog značaja, a na toj listi se nalazi i "Podzemlje". Snimljeno je u srpsko-francusko-nemačko-mađarskoj koprodukciji.
Kusturica je zahvaljujući "Podzemlju" postao jedan od samo šest reditelja na svetu kojima je pošlo za rukom da dva puta osvoje Zlatnu palmu, prvi put ju je dobio za film "Otac na službenom putu".