Pre gotovo jednog veka u Srbiji su vladali potpuno drugačiji običaji u odnosu na ove danas. Verovali ili ne, o proslavljanju Nove godine nije se mnogo govorilo kod nas.
Danas je nezamislivo živeti bez novogodišnje euforije. U novinama i časopisima masovno se dele saveti kako da što bolje proslavite ovaj događaj, a prodavnice nude razne pogodnosti kako bi vam omogućile što jeftiniju kupovinu.
Međutim, nekada, novogodišnji praznici gotovo da se nisu ni spominjali, a centralni događaj sezone bio je Božić. Novine iz perioda pre Prvog svetskog rata (1914-1918) najbolje svedoče o tome. To da je stigla Nova godine pominje se uzgredno, na trećoj, četrvrtoj stranici tadašnjih novina, a o nekom specijalnom dočeku nema ni govora. Kada je u pitanju proslavljanje Božića, stvar je bila mnogo drugačija u svakom pogledu.
Jedina razlika u odnosu na današnje vreme je da se pre Prvog svetskog rata, država i crkva su vreme računale po istom, julijanskom kalendaru, pa je Božić proslavljan isključivo 25. decembra!
Za ovaj praznik štampani su specijalni brojevi novina za naredna 2-3 dana, prepuni čestitki, prazničnih oglasa i reklama za moguće poklone, a štampa obično nije izlazila 25. i 26. decembra. U ovim prazničnim brojevima, Božić su narodu čestitali kralj i patrijarh, a bilo je i oglasa viđenijih građana kojima su oni upućivali najlepše želje svojim kolegama i prijateljima.
Uvođenje novog, gregorijanskog kalendara dogodilo se odmah posle Prvog svetskog rata, 1919. godine. Kako Srpska pravoslavna crkva nikada nije priznala ovaj kalendar ona je nastavila da obeležava praznike na dotadašnji način, pa je ova godina postala prva kada se dogodilo da se Nova godina u Srbiji slavila pre Božića. Ovo se zadržalo sve do današnjih dana.
Sudeći po novinskim naslovima i oglasima iz onog doba, ovo je izazvalo priličnu zabunu. Negde u to doba i proslave Novih godina postaju sve češće, dok se Božić i dalje pominje, ali stidljivije. Međutim, 13 dana razlike nastale zamenom kalendara ostale su “problem” sve do današnjih dana. Iako su od tada praznična izdanja štampana isključivo za 6. 7. i 8. januar, među oglasima je moguće pronaći reklame za doček “nove” nove godine, “srpske” nove godine, kao i za oba Božića.
Vremenom se proslava Božića potpuno pomerila na 7. januar dok je doček Nove godine do današnjih dana ostao “dupli”.
Kurir.rs/Opanak.rs