Savez ratnih vojnih zarobljenika i njihovih potomaka Srbije planira da konačno, posle 78 godina, naplati robovski rad nekoliko stotina hiljada ljudi u Nemačkoj za vreme Drugog svetskog rata.
Prema Ženevskoj konvenciji, pravo na naplatu imaju zarobljenici, njihova deca i unučad.
Podsetićemo da je Jugoslavija pristupila konvenciji 1950. godine, ali do sada samo Srbi u bivšoj Jugoslaviji nisu ostvarili ovo pravo. Po Ženevskoj konvenciji, dnevnica za vojnike je 70 centi, što bi bilo oko 11.000 evra, dok je sa kamatom taj iznos oko 170.000 evra.
Zašto sprski zarobljenici nisu ostvarili svoje pravo, zašto se toliko čeka, ali i zbog čega je pitanje ratne štete, u pravnom smislu, još otvoreno?
Povodom ove teme, gost jutarnjeg programa Kurir televizije je advokat Goran Petronijević.
Petronijević je odgonetnuo da li je robovski rad zarobljenika isto što i ratna ošteta:
- To je vid ratne oštete jer je to šteta koja je nastala tokom rata. Ženevska konvencija ima različite kategorije stanovništva, počevši od civila, zatim posebno osetljivim kategorijama poput dece, žena, starijih... Zatim zarobljenici, ranjenici... Što se tiče robovske radne snage, to su uglavnom ratni zarobljenici. Međutim, tokom Drugog svetskog rata, imali smo fenomen da su nemačke oružane snage zarobljavale civile u radne logore. Nemačka je mobilisala ogromne ljudske resurse kako bi vodila ratove. Hitler je imao parolu "rat donosi rad" pa su u to vreme doživeli veliki ekonomski bum. Nije se uopšte postavljalo pitanje da li će neko raditi 12, 16 ili 18 sati, tada je imati život bila privilegija.
Potom je rekao da je NDH bila jedna od najbližih saveznika tadašnjoj Nemačkoj.
- Stanovnici bivše Jugoslavije su bili podvrgnuti takvoj vrsti torture, odnosno robovskog rada. Međutim, Hrvatska, odnosno NDH, bila je jedna od najbližih saveznika Nemačkoj u sprovođenju takvih aktivnosti. NDH je imala i logore, a najviše su stradali na prostorima Srbije, Crne Gore, Bosne.
Potom je rekao da ova krivična dela ne zastarevaju:
- Upravo ovo što se događalo u ratu predstavlja jednu od radnji izvršenje krivičnog dela ratnog zločina, ako ne i genocida. Ta dva krivična dela ne zastarevaju. Jer sigurno će neko da pomisli kako može posle 70 godina da se podnese zahtev za naknadu štete.
Kurir.rs