Treća po redu žena Stefana Prvovenčanog i prva žena koja je ponela titulu srpske kraljice bila je Ana Dandolo, unuka moćnog mletačkog dužda Enrika Dandola i kasnije majka srpskog kralja Uroša I.
Kako je došlo do braka?
Od pape Inoćentija Trećeg Stefan Nemanjić zatražio je kraljevsku krunu. Zbog protivljenja Ugarske, papa je odbio da mu dodeli kraljevsko dostojanstvo. Ali, Stefan ne odustaje.
Kako je Venecija imala priličnog uticaja na političke prilike zemalja na Balkanu, Stefan se zbližio s porodicom mletačkih duždeva. Mletačka princeza Ana Dandolo postaje njegova treća žena 1207/08.
Novi papa Honorije Treći poslao mu je, 1217. godine, zlatnu kraljevsku krunu. Stefan Nemanjić postao je prvi nemanjićki kralj Srbije, prvovenčani kralj. Venecijanka Ana Dandolo krunisana je zajedno sa Stefanom 1217. godine u crkvi Sv. Petra i Pavla u Rasu.
Prvi srpski kralj i kraljica imali su sinove Predislava (kasnije arhiepiskop Sava II), Uroša (kasnije kralj Stefan Uroš I) i ćerku Renijeru.
Ko je Ana Dandolo
Kraljica Ana Dandolo nadživela je svog supruga skoro pune četiri decenije. Na takav zaključak jasno upućuje čuvena freska Smrt kraljice Ane Dandolo, koja je naslikana na severnom zidu priprate crkve Sv. Trojice u manastiru Sopoćani.
Nesumnjivo je da je doprinos kraljice Ane bio toliki da su se srpska i mletačka porodica međusobno visoko uvažavale. Kraljica Ana umrla je (najverovatnije) 1258. godine. Sahranjena je u manastiru Sopoćani, gde se nalazi i pomenuta freska sa motivom kraljice na odru, okružene najbližima.
Najlepša freska
Mnogi smatraju da je Smrt kraljice Ane Dandolo jedna od lepših fresaka u našoj zemlji.
Kraljica je na odru, u trenutku kada anđeo prihvata njenu dušu. Na uzglavlju su Isus Hristos i Bogorodica, dok je oko odra okupljen srpski dvor. Njen sin, kralj Uroš I prikazan je u vladarskoj odeždi sa krunom na glavi, a iza njega su prinčevi Dragutin i Milutin, kao i princeza Brnča, dok joj snaja, kraljica Jelena, ljubi levu ruku. Na fresci se vidi i drugi sin Ane Dandolo – arhiepiskop Sava II.
Serija "Nemanjići: Rađanje kraljevine"
Veliko interesovanje za njen lik i delo probudila je serija "Nemanjići - rađanje kraljevine", koja je emitovana 2018. godine. Ulogu lepe mletačke princeze i prve srpske kraljice reditelj je poverio Slobodi Mićalović.
(Kurir.rs)
Bonus video: