Ministarstvo kulture Srbije osudilo je proglašavanje pravoslavne crkve u Gornjim Vinarcima na Kosovu za "katoličku", od strane Prištine, uz ocenu da to pokazuje "da cilj nije samo prisvajanje kulturnog nasleđa, njegovo preotimanje i ugrađivanje u temelje lažne državnosti, već pre svega brisanje tragova svega što je srpsko"."Istovremeno, reč je ne samo o falsifikovanju kulturnog porekla, što je čest slučaj u projektima Prištine i 'takozvanog Ministarstva kulture Kosova', već i o fizičkom nasilju, imajući u vidu da prištinske privremene institucije samouprave izvode radove na toj pravoslavnoj crkvi bez konsultacija sa Eparhijom Raško-prizrenskom", dodaje se u saopštenju.
Ministarstvo je ocenilo da je to još jedan vid nasilja kojem je izložen srpski narod na Kosovu, srpske svetinje i kulturno nasleđe "u mržnji prema srpskom identitetu, uz gaženje svih civilizacijskih i kulturnih vrednosti".
"Skrnavljenje svega što je srpsko uvek je imalo isti cilj, da sejanjem straha ukloni i srpski narod i tragove njegovog postojanja sa prostora Kosova i Metohije, kolevke njegove državnosti i kulture. Naravno, na tom putu bezumnog uništavanja, vekovna kulturna i verska baština uvek je bila meta razaranja, kao nepremostiva prepreka pokušaja da se zatru koreni srpskog porekla na Kosovu i Metohiji", piše u saopštenju.
Ministarstvo smatra da "nasilnici iz Prištine" nastoje da "lažnom brigom za tuđe, srpsko kulturno nasleđe pokušaju da uklone i tragove postojanja srpske pravoslavne kulture i vere".
"Ovakvi izopačeni planovi unapred su osuđeni na neuspeh. Ne samo da nakaradne i bizarne konstrukcije kao što je ova ne mogu odoleti ispitu vremena i istorije, već Republika Srbija i duhovni korpus srpskog naroda neće nikada prepustiti svoju baštinu ni bestijalnosti otimanja, ni zaboravu", dodaje se u saopštenju.
Podsetimo, eparhija raško–prizrenska saopštila je da je u svojoj kampanji prisvajanja materijalne i duhovne baštine Srpske pravoslavne crkve, tzv. Ministarstvo kulture iz Prištine samoinicijativno započelo „obnovu“ pravoslavne crkve u selu Gornje Vinarce, sedam kilometara od Mitrovice, na severnoj strani reke Ibra.
Kako je navedeno u eparhijskom saopštenju, pored toga što nije kontaktiralo SPC oko obnove ovog objekta, ministarstvo u Prištini je otišlo i korak dalje i proglasilo ovu crkvu „katoličkom“, u očiglednoj nameri da prisvoji baštinu Srpske Pravoslavne Crkve.
- Crkva je pod imenom „katolička crkva u Gornjem Vinarcu“ uvrštena u spisak „spomenika pod zaštitom Ministarstva kulture u Prištini iz 2016. godine. U tekstu na internetu koji se poziva na izvore iz ministarstva pominje se da je popravljen krov od kamenih ploča, urađen trotoar i da je crkva iznutra omalterisana, a fotografije pokazuju da su stavljena privremena vrata. Pred crkvom je postavljen znak Ministarstva kulture (*)Kosova gde se pominje opet naziv „katolička crkva u Vinarcu“ i navode dve firme koja obavlja radove, koji su, kako se tvrdi, pri kraju. Radi boljeg upoznavanja javnosti, ova Pravoslavna crkva postoji još od XIV veka, u selu koje je tada bilo čisto srpsko, sa 15 srpskih domova, što je zabeleženo i u turskom popisu neposredno nakon osmanskog osvajanja Kosova i Metohije u oblasti Isa-bega Ishakovića, 1455. godine - ističe se u saopštenju Eparhije raško-prizrenske i dodaje da se u selu ne pominje prisustvo rimokatoličke zajednice, niti je poznato Eparhiji raško-prizrenskoj, da je rimokatolička biskupija ikada koristila ovu crkvu, niti o njoj ima ikakvih pisasnih podataka i materijalnih dokaza.
- Do 1999. godine, crkvu su koristili pravoslavni vernici koji su se ovde okupljali na prvi petak posle Vaskrsa, jer je crkva bila posvećena „Životvornom istočniku“, o čemu dodatno svedoči izvor u blizini. Nakon proterivanja srpskog stanovništva, crkva u Gornjem Vinarcu je oskrnavljena, zapaljena, ispisana grafitima, a ulazna vrata su polomljena. Nažalost, to je stanje mnogih naših crkava koje su u toku rata 1998-1999. godine oštetili ili uništili albanski ekstremisti. Ovo je još jedno svedočanstvo da o crkvi koju je lokalno albansko stanovništvo smatralo srpskom, jer u protivnom ne bi bila skrnavljena i paljena, što je slučaj i sa mnogim drugim crkvama i manastirima koji su napadani, a sada se u medijima ili preko Ministarstva u Prištini proglašavaju za „albanske crkve“ - navodi se dalje u eparhijskom saopštenju i dodaje da će povodom ovog najnovijeg incidenta obavestiti međunarodne predstavnike, organizacije koje se bave verskim pravima i zaštitom kulturne baštine, jer tzv. kosovske institucije ne reaguju na tužbe SPC i ne izvršavaju svoje pravne obaveze prema našoj Crkvi čak ni u slučaju presuda najviših sudova.
- Naša Eparhija se ne protivi obnovi svojih svetinja, od kojih još mnoge koje su uništili albanski ekstremisti 1998-1999. i dalje stoje u ruševinama, ali se oštro protivi korišćenju navodne obnove radi preuzimanja srpske kulturne baštine i menjanja identiteta u cilju istorijskog revizionizma. Zato je obnova porušenih srpskih crkava nakon Martovskog pogroma rađena pod nadzorom Saveta Evrope koji je garantovao zaštitu prava SPC – zaključuje se u eparhijskom saoptenju u kojem se napominje da ako je „prvi deo strategije albanizacije ovog prostora bio proterivanje srpskog stanovništva nakon rata 1999. kada je oko 200.000 Srba i nealbanaca bilo prinuđeno da napusti ove krajeve, i sistematsko uništavanje srpskih pravoslavnih crkava i grobalja da bi se zatrli svi tragovi našeg istorijskog postojanja, sada je protivno svim normama, ali i kosovskim zakonima cilj albanskih institucija na Kosovu da te crkve koje su rušene samostalno obnavlja menjajući njihov identitet“ -
- Ovakvo ponašanje kosovskih institucija glavni je razlog nemogućnosti normalne saradnje SPC sa institucijama koje otvoreno rade na negiranju naše istorije, identiteta i nasleđa, a sve u cilju stvaranja etnički čiste albanske teritorije. Zato ovom prilikom pozivamo međunarodne predstavnike da reaguju na ove incidente i preduzmu mere kako bi se buduće nasilje nad našim crkvama zaustavilo. Menjanje identiteta crkava direktno izaziva etničku i versku neterpeljivost i kažnjivo je po zakonima (*)Kosova, izaziva etničke i verske tenzije i onemogućava smirivanje situacije koja je višestruko pogoršana posebno poslednjih godina - navodi se u saopštenju Eparahije raško-prizrenske koja opominje na novi pokušaj uzurpacije imovine SPC od strane kosovskih privremenih institucija.
Kurir.rs/Beta