Severna Irska je dobila prvu premijerku iz redova nacionalista, a britanski mediji navode da svi oni koji su se na Ostrvu zalagali za Bregzit i to da London "povrati kontrolu" nad zemljom od EU nisu ni razmišljali da time mogu da pomognu ujedinjenje Iraca.
Dejvid Blevins, izveštač Skaj njuza iz Severne Irske, ocenjuje kao istorijski događaj potvrdu izbora premijerke Mišel O'Nil u severnoirskom parlamentu, poznatijem kao Stormont.
O'Nil se često u javnosti pojavljuje u društvu Meri Lu Mekdonald, predsednice stranke Šin Fejn kojoj pripada i novoizabrana severnoirska premijerka, inače čelnice opozicije u parlamentu Republike Irske.
Ankete ukazuju da je Mekdonald na putu da nakon izbora postane prva žena na čelu vlade Republike Irske, zemlje koja je i dalje članica EU, za razliku od Severne Irske, koja je kao deo Ujedinjenog Kraljevstva nakon Bregzita napustila evropski blok.
Upravo je spor oko odnosa na novouspostavljenoj granici i bio razlog za to što je Severna Irska bila bez vlade pune dve godine nakon primene i poslednjih mera koje se tiču razdruživanja Velike Britanije od EU.
To što se O'Nil i Mekdonald uporno slikaju zajedno nije čudno s obzirom na to da severnoirska premijerka otvoreno zagovara pripajanje Republici Irskoj i odmah nakon izbora na funkciju saopštila je da bu referendum o izlasku iz Ujedinjenog Kraljevstva i spajanju sa južnim susedom mogao da bud eodržan u narednih deset godina.
Skaj njuz podseća da je Stormont punih 90 godina bio poznat kao "protestanski parlament za ljude koji su protestanti", ali da je sada jedna katolkinja tu izabrana na čelo vlade u Belfastu.
O'Nil je nominaciju za mesto premijerke prihvatila na irskom, a ne engleskom jeziku, ali britanska televizija navodi da ona ipak neće imati veća ovlašćenja nego što je imala dok je bila zamenica premijera.
Te dve funkcije su međusobno zavisne i njena zamenica Ema Litl-Pendželi iz Britancima lojalne Demokratske unionističke partije (DUP) će imati podjednaki uticaj na zemlju kao i premijerka, ali bez obzira na to izbor O'Nil na novu funkciju je od ogromnog simboličkog značaja.
O'Nil je članica Šin Fejna, što na irskom znači "mi" ili "mi sami", stranke koja ne priznaje razdvojenost šest okruga Severne Irske od 26 okruga Republike Irske.
Prethodnik O'Nil u vladi u Belfastu bio je Martin Mekginis, bivši komandant Irske republikanske armije (IRA), koji je prvi ostavio oružje kojim se borio protiv Britanaca kako bi postao zamenik premijera Severne Irske.
Brendan Doris, otac novoizabrane severnoirske premijerke, bio je odbornik Šin Fejna, dok je njen rođak Toni Doris bio jedan od pripadnika IRA koje su britanski specijalci iz jedinice SAS (Specijalna vazduhoplovna služba) ubili iz zasede 1991.
Gareta Malakija Dorisa, dobrovoljca IRA i takođe rođaka O'Nil, sasovci su upucali 1997, ali je preživeo.
(Kurir.rs/Sky News/Preveo i priredio: N. V.)