Jezero Gazivode je veštačko jezero nastalo 1977. godine pregrađivanjem reke Ibar u njenom gornjem toku, a istoričarka Nevena Kovačević je na Instagram stranici "Putevima srpske istorije" nedavno podsetila na istorijsko blago koje se nalazi pod njegovom vodom.
„Malo je poznato da je Srbija imala školu za žene koju je stvorila sredinom 13. veka kraljica Jelena (žena kralja Uroša I, a majka kraljeva Dragutina i Milutina). Ova škola je bila u blizini zadužbine kraljice Jelene – manastira Gradac. Škola je bila potpuno besplatna, a sa kraljicom su i monahinje učile devojke koje bi je pohađale. Ovde je kraljica Jelena imala i svoj dvor. Sve navedeno je do 1977. godine bilo očuvano, preživelo je i Osmanska rušenja i mnogo ratova, ali komunistički režim nije. Sve je ovo potopljeno zbog jezera Gazivode i brane, danas je ispod jezera mogu videti ostaci ovih objekata“, istakla je Nevena Kovačević.
Škola za dame je samo deo istorijskog blaga u dubinama jezera. Kako se navodi na Vikipediji, tokom 2017. i 2018. godine međunarodni tim arheologa i naučnika je izvršio niz podvodnih istraživanja i otkrili su više spomenika srednjovekovne srpske kulture na dnu jezera Gazivode, koje se nalazi u opštini Zubin Potok, na Kosovu i Metohiji.
Najznačajniji od njih su: ostaci palate srpske srednjovekovne kraljice Jelene Anžujske, ostaci manastira Čkilje, zvonika iz 13. veka, dve srednjovekovne crkve, kao i devet rimskih nekropola.
(Kurir.rs/ L. S.)
Bonus video: