Izabrani dobitnici nagrada 5. Festivala ,,Teatar na raskršću” koje se održava u Narodnom pozorištu Niš
Peti pozorišni festival balkanskog kulturnog prostora ,,Teatar na raskršću“, koji se ove godine održava u terminu od 2. do 8. septembra 2024. godine u Narodnom pozorištu Niš, večeras će biti završen svečanom dodelom nagrada i izvođenjem predstave Borisava Stanković KOŠTANA, u režiji Jane Maričić, Narodnog pozorišta Niš, koja će biti odigrana u čast nagrađenih.
U okviru takmičarskog dela programa publika je imala priliku da pogleda 6 predstava: Dominik Smole ANTIGONA, režija Luka Marcen, Slovensko narodno gledališče Nova Gorica Slovenija (2. septembar); Branislav Nušić MISTER DOLAR, režija Miloš Lolić, Narodno pozorište u Beogradu, Srbija (3. septembar); POETESA , tekst i režija Vida Ognjenović Srpsko narodno pozorište i UG Novi tvrđava teatar, Srbija (4. septembar); Eduardo de Filipo SUBOTA, NEDELjA I PONEDELjAK, režija Paolo Mađeli, Gradsko satiričko kazalište „Kerempuh“, Hrvatska (5. septembar); Ežen Jonesko, ĆELAVA PEVAČICA, režija Jagoš Marković, Centar za kulturu Tivat, Crna Gora (6. septembar); Mišel Uelbek, ELEMENTARNE ČESTICE, režija Kris Šarkov, Naroden teatar „Ivan Vazov“, Bugarska (7. septembar);Odluke o nagradama donosio je stručni žiri festivala, žiri okruglog stola kritike i novinarski žiri.
Stručni žiri u sastavu: predsednica Irena Šarović, balerina, koreografkinja i diplomirana dramaturškinja (Srbija), prof. dr Nenad Novaković, ekspert za elektronske medije i menadžment u kulturi (BiH),), Dora Ružđak Podolski, rediteljka i profesorka (Hrvatska), dr Milica Bajić Đurov, scenografkinja i kostimografkinja (Srbija) i Dušan Kovačević, glumac i producent ( Crna Gora) doneo je sledeću odluku:
OBRAZLOŽENjE STRUČNOG ŽIRIJA
SPECIJALNA NAGRADA Specijalna nagrada stručnog žirija je ove godine pripala glumici Sandri Bugarski za posvećen glumački izraz, u kome od naizgled sporedne uloge vaja glumačku vinjetu, diskretno, a opet vrlo dominantno vladajući drugim planom scenske kompozicije.
SCENSKI POKRET Scenski pokret Lare Ekar Grlj u predstavi "Antigona" kreiran je pažljivo i struktuirano u odnosu na dramsku celinu. Gradiran od suptilnih poteza u prvom delu, u drugom "razigrava" svakog protagonistu, uvek u funkciji dramaturgije i ostalih scenskih okolnosti.
ORIGINALNA SCENSKA MUZIKA Muzika Mitje Vrhovnika Smrekara izuzetan je primer bojanja dramaturškog tkiva. U prvom delu predstave veoma suptilno naznačuje eksternu atmosferu ratišta, potcrtavajuci anksioznost koju likovi doživljavaju u skučenom enterijeru, da bi se u drugom delu rasplamsala u divljem i nemilosrdnom ritmu prateći napetost koja raste na pozornici. Time se postiže krešendo koji gledaocu omogućuje da utone u gorku i nepredvidljivu tišinu samoga kraja komada, prepuštenog na milost i nemilost sebi samom.
KOSTIMOGRAFIJA Marija Marković Milojev sa kostimografijom predstave "Ćelava pevačica" uspešno vizuelno dočarava i razigrava karaktere Joneskovog komada apsurda, suptilno provlačeći komične, gotovo karikaturalne note u vizuelnom dijalogu predstave.
SCENOGRAFIJA Nikola Toromanov u predstavi "Elementarne čestice" pročišćenim likovnim stavom i zanimljivim "futurističkim" prostornim uobličenjem, prezentuje specifičnu scensku estetiku i poetiku izvođenja, te doprinosi uspešnom razvoju scenskog narativa Ulbekovih likova između prošlosti i budućnosti.
NAJBOLjI MLADI GLUMAC Sugestivnom sposobnošću da vešto varira unutar prostora lika koga tumači, sa fokusom na glavne značenjske linije prezentacije scenske radnje, Martin Dimitrov, čini se, ispisuje nove strane savremenog glumačkog zadatka. Njegove promišljene transformacije, kao i vešto balasiranje između mimetičkog i narativnog u igri, naselile su prostor teatra svežinom visoke glumačke stilizacije i zadivljujuć nivo fokusiranosti na mnogostruka značenja teksta i specifične zahteve režije.
NAJBOLjA MLADA GLUMICA Nataša Stanišić. Nagrada za najbolju mladu glumicu našla je svoj put zahvaljujući izuzetnom osećaju za preplitanje tragičkog i karakternog, lirskog i buntovnog, unutarnjeg i spoljašnjeg u igri, nastupu i transformacijama Nataše Stanišić. Njena poetesa satkana je od najfinijeg glumačkog ruha, koje obavija sudbinu žene raspetu u doba vladavine patrijarhalnih zakona, a njena unutrašnja drama predstavljena snažno, dinamički i sa puno osećaja za dramatiku epohe i duševne lomove koji iz nje proističu.
NAJBOLjI GLUMAC Bane Vidaković. Svedenim glumačkim izrazom, ali gestualnošću koja nadomešta svaki konvencionalni smisao, Bane Vidaković upleo je u svoj bogat glumački izraz i ležernost mediteranske dokolice i komičnost provincijske precioze, ne prelazeći ni jednog trenutka tanku liniju persiflaže u izrazu, pleneći darom za statično iskazivanje unutrašnje dinamike.
NAJBOLjA GLUMICA Olga Odanović. Zahvaljući savršenom sluhu, negovanom senzibilitetu i nalaženju prave mere u ozvučavanju govornih aspekata lika gospođe Borio, u predstavi ,,Ćelava pevačica“, Olga Odanović uspela je da nametne snagu i ekspresivnost svog glumačkog habitusa do nivoa potpune identifikacije gledaoca sa komičkom turbulencijom izazvanom dijalekatskim kalamburima, valerima u izgovoru i gestu, kao i posve tačnoj glumačkoj radnji.
NAJBOLjA REŽIJA Paolo Mađeli. Vođena sigurnom rukom vrsnog poznavaoca odlika i karakteristika italijanskog komičkog teatra, viđena režija Paola Mađelija demonstrirala je ukupnost postupka koji su ovu inscenaciju učinili nezaboravnom burleskom, prožetom suptilnom lirikom kao i blagim cinizmom, tako neophodnim u procesu ozdravljenja porodičnih i društvenih odnosa.
NAJBOLjA PREDSTAVA Izvođenje redstave "Ćelava pevačica" je po mnogim parametrima ostavilo najjači utisak kako na publiku, tako i na članove stručnog žirija. Majstorski transponovana u Boku, kako jezički, tako i vizuelno i mentalitetski, režija Jagoša Markovića nas još jednom, nažalost poslednji put, dovodi do suza i smeha na način koji malo kome može poći za rukom. Kolektivna igra glumaca koji posvećeno i partnerski donose Joneskov komad, svoju fantastičnu energiju i glumačko umeće nesebično i bez zadrške daruju publici stvarajući jedinstveno i katarzično pozorišno iskustvo.
OBRAZLOŽENjE ŽIRIJA OKRUGLOG STOLA KRITIKE Žiri Okruglog stola kritike 5. Festivala drame i pozorišta balkanskog kulturnog prostora Teatar na raskršću u čijem radu su učestvovali: Olivera Milošević, novinarka i teatrološkinja; prof. Dr Milivoje Milivoje Mlađenović, pisac i teatrolog; dr Saš Ognenovski, pozorišni kritičar; Nataša Govzdenović, novinarka i pozorišna kritičarka; Jelena Popović, dramaturg i pedagog i dr Dejan Petković, teatrolog i pisac, doneli su jednoglasno ODLUKU Da se nagrada Okruglog stola kritike dodeli Centru za kulturu iz Tivta (Crna Gora) za predstavu ĆELAVA PEVAČICA Ežena Joneska, u režiji Jagoša Markovića. Joneskovu Ćelavu pevačicu Jagoš Marković seli u Boku Kotorsku, u stan građanske porodice, adaptira ga u mediteranski splin zahvaljujući prevodu na bokeški dijalekt Nevena Staničića. Jagoš Marković dekonstruiše kanonsko delo kojim se označava začetak jednom pozorišnog pokreta i uređuje ga prema svom osećanju sveta i usklađuje prema svojoj rediteljskoj poetici čije je opštepoznato obeležje Mediteran kao njegovo duhovno pribežište i ishodište njegovih najuspešnih pozorišnih ostvarenja.
OBRAZLOŽENjE NOVINARSKOG ŽIRIJA Žiri novinara 5. festivala Teatar na raskršću u sastavu: predsednik Slađana Ostojić– TV Zona Plus, Predrag Šarčević – Radio Beograd i Borka Golubović Trebješanin – Politika jednoglasno je doneo sledeću odluku: Najbolja predstava ovogodišnjeg festivala ,,Ćelava pevačica“ Ežena Joneska, u režiji Jagoša Markovića, u produkciji Centra za kulturu Tivat, Crna Gora. U predstavi je ostvaren nesvakidašnji sklad svih segmenata koji čine jedno scensko umetničko delo visokih estetskih vrednosti, od izvanrednog prevoda na bokeljski dijalekt preko vizuelnih elemanata predstave, zrele a nadahnute glumačke interpretacije i, kao i uvek, autentične rediteljske vizije Jagoša Markovića.
(Kurir.rs/M.J)
Bonus video: