BEOGRAD - Oslobađanje Ramuša Haradinaja za ratne zločine nad Srbima i Romima 1999. godine ponovo je povelo raspravu o ubistvima oko 37 ključnih svedoka i načinu na koji su oni likvidirani.
Srpsko Tužilaštvo za ratne zločine poseduje dokument sa imenima ključnih svedoka ubijenih tokom procesa protiv Haradinaja i okolnosti pod kojima su oni likvidirani.
Tužilac za ratne zločine Vladimir Vukčević izjavio je da je Haradinaj odgovoran za smrt 19 svedoka, a u tajnim papirima Umnika taj broj se penje na čak 37 ubijenih od 2000. godine
Uprkos dokazima tužilaštvo Haškog tribunala do samog kraja suđenja Haradinaju ostalo je pri stavu da svedoci nisu ubijani. Tužilaštvo je u suđenju protiv Haradinaja izvelo 81 svedoka, od kojih su 34 dala iskaz pod zaštitnim merama, izdato je 18 poziva pod pretnjom prinudnih mera i dva naloga za privođenje svedoka.
Ubistva svedoka na Kosovu i Metohiji, čak i onih koji su u sistemu zaštite Haškog tribunala, počela su još 1999. godine.
U nekim slučajevima navode i imena osumnjičenih za ubistvo i nalogodavci, među kojim se nekoliko puta pojavljuje i ime Ramuša Haradinaja.
Prva likvidacija potencijalnog svedoka iz redova bivše OVK dogodila 23. juna 1999. godine, kada je u Dečanima nestao Suad Ksoraj, glavni operater satelitskih veza OVK za vreme rata na Kosovu. Njegovo ugljenisano telo pronađeno je 1. avgusta iste godine u šumi nedaleko od Dečana, a pokraj leša pronađena je poruka "Ubili ga Srbi".
Porodica Suada Ksoraja prijavila je Kforu i Unmiku nestanak. Tada se Haradinaj prvi put spominje kao osumnjičeni zašta ga i porodica ubijenog Kosoraja tereti.
Ubrzo posle njega u zasedi u okolini Peći stradao je i Tahir Zemaj, zajedno sa sinom i bratom Enisom i Hasanom. Zemaj je bio takođe jedan od ključnih svedoka na suđenju bivšim pripadnicima tzv. OVK u Prištini.
Iste godine ubijeni su i Sabahete Toljaj, pripadnica KPS policije, sa svedokom Isufom Hakljajem, u zasedi, nakon čega je njihovo vozilo zapaljeno. Oboje su za vreme rata bili pripadnici FARK pod komandom Tahira Zemaja.
Na meti Haradinajevih saradnika bili su Sadik i Veselj Murići i to 2002. u Peći, kao i Dželjadin Musaj, koji je ubijen u zasedi zajedno sa unukom kod benzinske pumpe Molika u okolini Peći 2005. Dželjadin Musaj je inače bio u programu za zaštitu svedoka Haškog tribunala.
Osim Dželjadina, ubijena su i njegova braća Sadik, Ismet i Sinan Musaj i to od 1999. do 2005. Inače, Sadik Musaj i Veselj Murić bili su svedoci u slučaju Dukađini, na suđenju bivšim pripadnicima tzv. OVK, među kojima je bio i brat Ramuša Haradinaja, Daut.
Prema nezvaničnim informacijama, na spisku likvidiranih potencijalnih svedoka iz bivše OVK i FARK su nekadašnji šef obezbeđenja Ibrahima Rugove Dževat Makoli, zatim predsednik Rugovinog DSK u Srbici Bekim Kastrati, zamenik šefa Rugovinog obezbeđenja Besim Dujaku, kao i oficiri KPS - Hajdar Ahmeti i Agim Makoli.
U Peći su ubijeni i Smaj Eljezaj, otac ubijenog svedoka Avnija Eljezaja i Esat Tahiri. Oni su likvidirani u periodu od 2000. do 2004.
Među ubijenim saradnicima Rugove i Zemaja pre dolaska Kfor i Unmika su i Fabri Hamiti, jedan od osnivača Rugovine partije DSK, Enver Maljoku, član predsedništva DSK, i Ahmet Krasnići, tada samozvani ministar odbrane Kosova, koji je ubijen još 1998. godine.
Na dušu Haradinaja osim ubistava svedoka se stavljaju iznude, otmice, razni oblici reketiranja i razne vrste prekršaja i zločina protiv čovečnosti.
Međutim posle kratkog suđenja Haradinaju, on je 3. aprila 2008 godine pušten iz pritvora na slobodu, a njegov povratak predstavljen je kao trijumf.
Još tokom prvog suđenja od 10 imenovanih svedoka tužilaštva devet je umrlo ili nestalo za vreme suđenja, dok je deseti iz straha da i on bude likvidiran povukao svoj iskaz.
Zatim je usledila neprirodna smrt Ilira Selma koji je "slučajno" uboden nožem posle kafanske svađe i tuče. Na red došla su zatim Bekim Mustafa i Avnij Elzaj koji su ubijeni.
Kosovski policajci Tave i Isak Halkaj su ubijeni u svom automobilu i spaljeni, a njima se na listi pridružilo još troje svedoka na suđenju Haradinaju.
Ubijen iz drugog puta
Na spisku ubijenih svedoka je i ime Kujtima Beriše, koji je bio označen kao jedan od ključnih svedoka na suđenju Haradinaju. Pošto je preživeo prvi atentat Beriša je ubijen 16.februara 2007 godine, kada ga je pregazilo nepoznato vozilo na pešačkom prelazu u Podgorici.