150 godina kapetan Mišinog zdanja
BEOGRAD - Univerzitet u Beogradu sutra će na svečanosti obeležiti 150 godina Zadužbine kapetan Miša Anastasijević, u čijem se zdanju i danas nalazi Rektorat vodeće visokoškolske ustanove u regionu.
Ovu velelepnu zgradu, danas poznatu kao kapetan Mišino zdanje, Anastasijević je zaveštao "svome otečestvu" za prosvetne potrebe 24. februara 1863. godine, za smeštaj Velike škole i naučnih "zavedenija".
Rođen je 24. februara 1803. godine u Poreču na Dunavu. Bekstvo od Turaka preko Dunava u Austriju dovelo je do poznanstva sa trgovcem Stojanom Matrošlijom i uspešnog zajedničkog poslovanja.
Tokom 1817. godine Miša postaje đumrugdžija (carinar) na skeli Dubrovačkoj. Nakon nekoliko godina ovog zanimanja i određene usteđene svote novca, Miša se konačno opredeljuje za trgovinu.
Već kao dvadesetogodišnjak svrstava se među bogatije ljude u Srbiji. Postavši uspešan trgovac, Miša se 1825. godine ženi mlađom ćerkom sveštenika Ilije Uroševića, Hristinom, čiji je rođeni brat Sima tada bio jedan od pisara-sekretara kneza Miloša.
Tako stupa u saradnju i sa knezom. Napušta trgovinu "na malo" i započinje trgovinu stokom, a kasnije i solju.
Hatišerifom iz 1833. godine rešen je teritorijalni i ekonomski položaj Srbije. Dobivši pod svoju upravu Đerdap i Krajinu, Srbija je uvećala broj stanovnika i promet robom se pojačao.
Po prisajedinjenju novih nahija knez Miloš ih je obišao i tom prilikom Mišu Anastasijevića postavio za Dunavskog kapetana. Svojim novim položajem kapetan Miša tako ulazi i u sferu diplomatije i međunarodnog sudstva.
Kapetan Mišina "imperija" ili "prva srpska multinacionalna kompanija", kako bismo je danas nazvali, brojala je oko 10.000 ljudi, 23 filijale, odnosno kamarašije-solarice u raznim mestima na Savi i Dunavu i najmanje 74 broda "solarica", kao i devet spahiluka u Vlaškoj.
Glavna kancelarija "imperije" bila je u Bukureštu a uprava u Beogradu.
U politiku se kapetan Miša umešao sticajem okolnosti. Svih pet kćeri poudavao je za ljude koji su u to vreme ili već predstavljali značajne političke ličnosti ili su bili na pragu uspešne političke karijere.
Sa dolaskom Aleksandra Karađorđevića na presto 1842. godine Miša Anastasijević uspostavlja i sa njim prijateljske odnose.
Međutim, nakon Svetoandrejske skupštine Miša, pomalo razočaran politikom, napušta Srbiju i odlazi da živi u Rumuniji gde je i preminuo, 27. januara 1885. godine u Bukureštu.
Sahranjen je u Kležanima u svojoj zadužbinskoj crkvi.
Dobročinstva Miše Anastasijevića su brojna. Smatrao je da se kroz razvoj prosvete uzdiže i narod, a pošto je naš narod siromašan treba da ga pomažu imućni ljudi. On je to i činio. Kada je u Beogradu 1846. godine osnovano "Društvo za čitalište" kapetan Miša postaje njegov veliki pobornik.
Davao je dobrotvorne priloge u više mahova za Narodno pozorište, za crkve, škole i siromašne.