18 godina od akcije "Bljesak"
BEOGRAD - U sredu se navršava 18 godina od početka hrvatske vojno-policijske akcije "Bljesak", u kojoj je, prema podacima Dokumantaciono-informativnog centra "Veritas", 1. i 2. maja 1995. godine, ubijeno 283 Srba iz zapadne Slavonije, a proterano najmanje 15.000 ljudi.
Među ubijenim Srbima je bilo 57 žena i devetoro dece.
Prema podacima Hrvatskog helsinškog odbora, ubijeno je između 83 i 100 srpskih civila, a obe nevladine organizacije ističu da niko od Hrvata nije procesuiran za ratne zločine u "Bljesku".
Povodom godišnjice "Bljeska", pomen će 1. maja biti služen u crkvi svetog Marka u Beogradu, s početkom u 11 časova. Na Spomen ploču srpskim žrtvama proteklih ratova, u neposrednoj blizini tog hrama, Udruženje porodica nestalih "Suza" položiće vence i cveće.
U Gradiški, u Republici Srpskoj, u kojoj živi najveći broj izbeglih iz zapadne Slavonije, 1. maja će sa Mosta spasa biti bačeni venci i cveće u reku Savu a u crkvi Pokrova presvete Bogorodice u tom gradu biće služen pomen.
Više od 160 poznatih grobnih mesta u zapadnoj Slavoniji još nisu ekshumirani, a proces identifikacije poginulih sporo teče.
Poslednja ekshumacija je obavljena decembra prošle godine na Medicinskog fakulteta u Zagrebu, kada su identifikovani posmrtni ostaci 17 Srba ubijenih u "Bljesku" i u prethodnim hrvatskim vojnim akcijama na područje zapadne Slavonije od 1991. do 1995. godine. U tom periodu iz zapadne Slavonije proterano je više desetina hiljada Srba.
U akciji "Bljesak", koja je trajala 1. i 2. maja 1995. godine, u taj deo zapadne Slavonije, koja je bila u sastavu Republike Srpske Krajine, odnosno sektora Zapad pod zaštitom snaga UN, ušlo je 16.000 pripadnika hrvatskih snaga.
Prema podacima organizacije za ljudska prava "Hjuman rajts voč", nakon "Bljeska" uhapšeno je 1.500 Srba, a od njih su mnogi tada bili odvedeni u logore u Varaždinu, Slavonskoj Požegi, Novoj Gradiški i Bjelovaru.
Saradnjom do rasvetljavanja zločina
Tužilaštvo za ratne zločine Srbije saopštilo je danas da tesno sarađuje sa tužilaštvom Hrvatske na rasvetljavanju ubistva 21 srpskog civila prvog dana akcije "Bljesak", pokrenute na današnji dan 1995. godine.
"Od ukupno 12 osoba, neposredno i preko Službe MUP-a Srbije za otkrivanje ratnih zločina, tužilaštvo je prikupilo obaveštenja o svim njima poznatim okolnostima smrtnog stradanja njihovih najbližih, prvog dana akcije "Bljesak", 1. maja 1995. godine, kada je u Medarima ubijen 21 srpski civil", navodi se u saopštenju tužilaštva.
Na osnovu informacija o ekshumacji, obdukciji i identifikaciji stradalih u selu Medari kod Nove Gradiške, tužilaštvo je utvrdilo da najbliži srodnici većeg broja ubijenih imaju prebivalište u Srbiji i da su srpski državljani. "U julu 2010. godine, na mesnom groblju u selu Medari, ekshumirano je 28 tela iz zajedničke grobnice nastale tokom akcije "Bljesak", među kojima su deset žena i tri deteta, od kojih je najmlađe imalo osam godina", navodi se u saopštenju.
Na osnovu sumnje da je u Medaru izvršeno krivično delo ratni zločin protiv civilnog stanovništva, prikupljena dokumentacija je, na osnovu Sporazuma o saradnji u progonu učinilaca krivičnih dela ratnih zločina, zločina protiv čovečnosti i genocida, dostavljena hrvatskom tužilaštvu 15. juna 2012. godine.