DERU NAS: Na uplatu od 15 platio proviziju 35 dinara?!

BEOGRAD - Kada je Beograđanin R. DŽ. uplatio 15 dinara opštom uplatnicom, nije ni očekivao da će mu biti naplaćena provizija veća od iznosa uplate – 35 dinara.

Iako je, zapravo, reč o jednoj od najmanjih provizija, budući da na šalterima pojedinih banaka ona iznosi i više od 60 dinara, njegovo čuđenje je potpuno opravdano.

Uplatio sam naknadu za izdavanje zdravstvene knjižice RFZO-u, i to opštom uplatnicom. Mali je iznos, ali je provizija više nego dvostruko veća od iznosa uplate. Zašto je to tako i ko određuje visinu provizija? – pitao je ovaj čitalac.

Banke i Pošta same određuju visinu provizija i one zavise od mnogo toga. Provizije u Pošti godinama su jedne od najnižih u Srbiji i upravo je u Pošti najviše računa za komunalije za koje se ona uopšte i ne naplaćuje. U bankama, sa druge strane, visina provizija zavisi od toga da li je neko klijent banke ili nije, dok je plaćanje računa preko sve popularnijeg e-bankinga (plaćanje preko interneta) ili trajnog naloga bez provizije za klijente.

U zavisnosti od ovih faktora, raspon provizija prilikom plaćanja računa ili uplata preko opštih uplatnica u Srbiji varira, od 30 ili 35 dinara pa do više od 60. A kako ističu u finansijskom portalu „Kamatica”, osim toga da li je neko klijent banke, na visinu provizije utiče i to o kojoj sumi je reč, koja je svrha uplate, pa čak i u koje doba dana se račun plaća.

– Banke naplaćuju različite provizije za iste usluge u zavisnosti od statusa klijenta, vremena realizacije naloga u toku dana, kao i svrhe transakcije. Tako može da se desi da u zavisnosti od svega toga, na primer, telefonski račun od 500 dinara u banci platimo čak 650 dinara – navode u „Kamatici”.

Kako kažu, provizije se naplaćuju po nekoliko principa:

– minimalna, koja označava najnižu moguću proviziju koju u toku poslovnog dana klijent može da plati za realizovanje nekog platnog naloga

– standardna, koja označava standardnu proviziju koju bi prosečan (bez posebnog statusa) klijent platio za realizaciju platnog naloga u 11 časova (iskazano u procentima)

– maksimalna koja označava maksimalni mogući iznos provizije koji bi klijent mogao platiti banci u toku poslovnog dana zbog brzine realizacije (ukoliko je nalog ispostavljen kasnije u toku poslovnog dana)

Kako u praksi funkcioniše ovaj princip naplate provizija i šta znači to kada banka kaže da je provizija, na primer, 40 dinara, odnosno jedan odsto? Ukoliko, recimo, račun za telefon iznosi 500 dinara, iznos računa se prvo množi sa procentom. Po procentualnom rasponu provizija od jedan odsto bi bila pet dinara. Međutim, ta provizija je manja od minimalne, pa će banka ipak umesto toga naplatiti svojih 40 dinara.