FRANKFURT - Etnička struktura opštine Gračanica mogla bi ozbiljno da se poremeti izgradnjom naselja Marigona koje niče na obodu te opštine, između sela Preoce i Lepina.
Usred njiva sagrađeno je oko 200 dvospratnih vila, a planirano je još toliko, kao i škola i obdanište.
Tu Albanci bez dozvole grade nekoliko stotina objekata i prodaju po ceni od 100.000 do 500.000 evra, čak i na delu zemlje koju pravi vlasnici potražuju na sudu. Dok Srbi koji žive u okolini strahuju da bi to instant naselje koje buja poslednje tri godine moglo da promeni etničku strukturu opštine, dve kosovske opštine - Priština i Gračanica, međusobno prebacuju odgovornost.
U slučaju izgradnje naselja Marigona ima mnogo nelogiočnosti, počevši od činjenice da se gradi na zemljištu koje je 2006. kupljeno na privatizaciji po neverovatno niskoj ceni od 43 evra po aru, da nije jasno da li je zemljište preimenovano u građevinsko, da neko ipak ulaže oko 50 miliona evra u izgradnju vila, a da istovremeno deo te zemlje potražuju Srbi.
List navodi i primer Dejana Jovanovića iz sela Preoce koji godinama zahteva da se obustavi gradnja na njegovoj parceli u okviru naselja Marigona, ali procesu nikad kraja.
Jovanović objašnjava da je 2008. godine podneo tužbu posebnoj komori Vrhovnog suda Kosova i pokrenuo sudski postupak za povraćaj imovine, ali da se još ne zna u kojoj je fazi postupak.
"Jedno vreme smo obrađivali zemlju, sve dok nepoznata lica nisu ogradila, a kasnije se ispostavilo da su to vlasnici Marigone. Odmah smo od suda zahtevali da se obustavi gradnja, ali nam je odgovorio da je šteta već naneta i da nema potrebe za donošenjem preliminarne zabrane“, kazao je Jovanović, dodajući da "postoji mnogo sporova za povraćaj imovine, ali da kosovske vlasti ne priznaju ta rešenja“.
Politička pozadina priče je da je krajem 2009., prema Ahtisarijevom planu, formirana decentralizovana opština Gračanica, sa idejom da se objedini kao većinski srpska opština koja će održati takvu etničku strukturu.
Zbog gradnje u Marigoni reagovala je Međunarodna civilna kancelarija koja je 30. aprila 2010. zatražila da se preduzmu koraci ka rešavanju pitanja dozvola i da prekinu sa gradnjom dok se ovo pitanje ne reši.
Ali, gradnja u Marigoni je nastavljena i na terenu ima oko 200 objekata, među kojima škola i sportski teren.
Jovanović tvrdi da je problem u tome što lokalni moćnici ne preduzimaju ništa.
"Pre svega mislim na gradonačelnika opštine Gračanica Bojana Stojanovića. Svim odbornicima i predsedniku Skupštine opštine poslao sam zahtev za poništenje građevinskih dozvola, ali niko ništa nije preduzeo. Mislim da postoji povezanost nekih ljudi u opštini Gračanica sa onima koji grade Marigonu", tvrdi Jovanović.
Advokat iz Prištine Živojin Jokanović kaže da "ne zna po kom osnovu je data dozvola za gradnju na tom zemljištu“.
"U vreme kada su Jovanovići tražili privremenu meru zabrane tamo je bilo samo nekoliko objekata, kasnije je data dozvola za neke od njih, ali je izgrađeno dvostruko više. Ko su ti moćnici i ko koga štiti, ne znam, ali je izvesno da su zatajili inspekcijski organi i Prištine i Gračanice", smatra Jokanović.