BEOGRAD - Političari u Srbiji imaju još par dana da odaberu glavnog pregovarača sa EU. U zemljama regiona to su nestranačke ličnosti, stručnjaci i karijerne diplomate.
Šef pregovaračkog tima Hrvatske u pristupnim pregovorima sa EU bio je diplomata od karijere Vladimir Drobnjak, a u Crnoj Gori, koja sa EU pregovara od 29. juna prošle godine, to je takođe diplomata Aleksandar Andrija Pejović.
Vladimir Drobnjak je 7 godina bio glavni hrvatski pregovarač. O njegovom izboru na tu poziciju su se u januaru 2005. godine usaglasili čelnici svih tadašnjih parlamentarnih stranaka - na vlasti i u opoziciji Nema podataka da je Drobnjak bio član neke od hrvatskih stranaka. Na dužnost glavnog pregovarača Drobnjak je stigao iz Njujorka, gde je od jula 2003. bio ambasador Hrvatske pri Ujedinjenim nacijama.
Za posao glavnog pregovarača Drobnjak je, kako je tada ocenjeno, bio visoko kvalifikovan zahvaljujući dotadašnjem iskustvu koje je stekao u diplomatiji.
Pre Njujorka on je Hrvatsku predstavljao pri Evropskoj zajednici u Briselu i u isto vreme je bio član hrvatskog pregovaračkog tima za Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju EU.Diplomatsku karijeru Drobnjak je započeo znatno ranije, početkom devedesetih godina, kada je bio imenovan za zamenika stalnog predstavnika Hrvatske pri UN u Njujorku.
Hrvatski mediji su ga smatrali "čovekom iz senke", a on je govorio da je kao nekadašnji novinar često bio dostupan medijima, jer je bio svestan njihove važnosti i potrebe širenja informacija o pregovaračkom procesu.
Crna Gora je šest meseci od otvaranja pregovora sa EU na poziciju šefa pregovaračkog tima na putu "od trnja do zvezda" izabrala ambasadora Aleksandra Andriju Pejovića. Pejović je istovremeno koordinator za pretpristupne fondove podrške EU Crnoj Gori.
Rođeni Kotoranin magistarske studije je završio na Nacionalnom univerzitetu Grčke u Atini, a od marta 2010. godine bio je na dužnosti šefa Misije Crne Gore pri EU. Oktobra te godine imenovan je za stalnog predstavnika - ambasadora Crne Gore pri Organizaciji za zabranu hemijskog oružja u Hagu.
Za vreme svog mandata u Briselu učestvovao je u svim najvažnijim dešavanjima vezanim za evropski put Crne Gore, od predaje odgovora na Upitnik EK, preko dodeljivanja statusa kandidata do najnovije odluke o otpočinjanju pregovora. Njegov rad se, prema informacijama sa sajta vlade, ogledao kako u odnosima, komunikaciji i susretima koje Crna Gora ima s Evropskom komisijom, Evropskim parlamentom i Savetom EU, tako i s predstavništvima država članica, ali i zemalja regiona i s ostalim pripadnicima diplomatskog kora u Briselu.
Pejović slovi za nestranačku ličnost, a na njegovo znanje primedbe nije imala ni crnogorska opozicija, osim što smatraju da mu možda nedostaje iskustva. Makedonija je još 2005. godine dobila status kandidata za EU, ali zbog problema sa Grčkom oko imena zemlje, nije dobila i “zeleno svetlo” za otvaranje pregovora.
Makedonija je ipak proletos od Evropske komisije dobila preporuku za otvaranje pristupnih pregovora, nema glavnog pregovarača, pa se pregovori odvijaju na više nivoa, od premijera preko ministra za evropske integracije...
Turska je zemlja koja je više od dve decenije u procesu evropskih integracija, ali se još ne nazire ni kada bi uopšte mogla da postane članica EU.
Turska je zvanični zahtev za članstvo u tadašnoj Evropskoj ekonomskoj zajednici podnela u decembru 1999. godine, a pregovore o članstvu je započela u oktobru 2005. godine, kada i Hrvatska. Glavni pregovarač Turske je Egeman Bagiš, bivši član parlamenta i aktuelni ministar odgovoran za EU.
BiH je Sporazum o stabilizaciji i pridruživanju sa EU potpisala 2008. godine i još treba da čeka na odluke o statusu kandidata, pa zatim o otvaranju pregovora.