BERANE – Manastir Đurđevi stupovi kod Berana veličanstveni je spomenik države Nemanjića i imao je kapitalnu ulogu u očuvanju nacionalne svesti, jedinstva srpskog naroda i širenju kulture na prostoru Vasojevića, odnosno severa Crne Gore, istaknuto je u subotu veče na svečanoj akademiji povodom osam vekova te svetinje.
Svečanoj akademiji prisustvovali su patrijarh srpski Irinej, predsednik Crne Gore Filip Vujanović, mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije, episkop budimljansko-nikšićki Joanikije, srpski ministar prosvete Žarko Obradović, crnogorski ministar kulture Branislav Mićunović, ambasador Srbije u Podgorici Zoran Lutovac.
Mitropolit Amfilohije kazao je da osam vekova manastira Đurđevi stupovi pokazuje vrednost zadužbine Nemanjića i vere naroda u hrišćanske svetinje.
“Manastir je nosio krst, koji je i nosio narod ovog podneblja. Raspeće naroda kroz vekova je bilo i raspeće manastira. Đurđevi stupovi su pet puta rušeni i paljeni za vreme turske okupacije”, naveo je on.
Vujanović je kazao da je manastir Đurđevi stupovi simbol slobode, a time što je pet puta obnavljan poslao je večnu poruku neuništivosti.
“Manastir je i simbol kulturne vrednosti ovog kraja Crne Gore, kao i veze sa ostalim delovima naše države”, istakao je on.
Vujanović je rekao da manastir nosi i simboliku bliskosti Srbije i Crne Gore, odnosno dva stara i bratska naroda srpskog i crnogorskog.
Episkop Joanikije je kazao da je malo manastira koji su u prošlosti stradali kao što je Đurđevi stupovi, ali je njegova veličina u tome što je svaki put ponovo obnavljan.
Sutra ujutro biće služena sveta arhijerejska liturgija, kojoj će prisustvovati patrijarh Irinej, srpski premijer Ivica Dačić i crnogorski predsednik Filip Vujanović.
Oni će se, kako je najavljeno, potom obratiti prisutnim građanima.
Đurđevi stupovi jedan je od manastira u Crnoj Gori koji su u prošlosti imali ulogu duhovnog centra oslobodilačke borbe protiv turskih osvajača.
Manastir Đurđevi stupovi, podignut 1213. godine, zadužbina je župana Prvoslava Nemanjića, sinovca Stefana Nemanje.
Sveti Sava je 1219. godine u Đurđevim stupovima osnovao jednu od prvih sedam episkopija – Budimljansku.
Manastir je u prošlosti pet puta spaljivan i razaran, ali isto toliko puta i obnavljan.
Đurđevim stupovima poznati su i po tome što je u njima 1857. godine doneta odluka o ujedinjenju Vasojevića sa Crnom Gorom.
Vujanović: Manastir simbol bliskosti Crne Gore i Srbije
Predsednik Crne Gore Filip Vujanović ocenio je da je manastir Đurđevi stupovi kod Berana simbol bliskosti Crne Gore i Srbije i dva naroda.
"Manastir upućuje poruku da radimo za dobro dva naroda", rekao je Vujanović na ceremoniji u manastiru Đurđevi stupovi kojom su počele svečanosti obeležavanja 800 godina postojanja tog hrama. U manastir su stigli patrijarh Srpske pravoslavne crkve Irinej i premijer Srbije Ivica Dačić.
Vujanović, Irinej i Dačić prisustvovaće sutrašnjoj liturgiji u Đurđevim stupovima. Promovisana je i Književno-istorijska spomenica manastira Đurđevi stupovi, zbirka raznih tekstova o prošlosti tog sabornog hrama. Manastir Đurđevi stupovi podignut je 1213. godine kao zadužbina Prvoslava Nemanjića, sinovca Stefana Nemanje.
Manastir je pet puta paljen i razaran, a posljednji put je zapaljen 1912. godine, uoči Prvog balkanskog rata u kome su Crnogorci oslobodili Berane, posle čega je taj grad zajedno s čitavim područjem između reka Tare i Lima pripao Crnoj Gori.
U osmovekovnoj duhovnoj misiji manastira, najznačiji je period prva polovina 19. veka, kada je njime upravljao iguman Mojsije Zečević, veliki pobornik prisajedinjenja Vasojevića Crnoj Gori.