U proteklih godinu dana pojavilo se 18 novih droga - toliko su ih barem forenzičari uspeli da detektuju. Ali kažu da je pravo stanje još gore. Mogu lako da se nabave i legalno kupe, a delovanje im je često jače nego kod klasičnih droga.

Hrvatska policija, u saradnji s carinom i sanitarnom inspekcijom, zaplenila je lani čak 18 novih droga koje je otkrio Centar za kriminalistička veštačenja “Ivan Vučetić”. Veruju da ih je na tržištu i mnogo više, jer ima onih koje još nisu detektovane.

Karakteristika im je da imitiraju delovanje klasičnih droga, ali konzumenti kažu da često “pucaju” i mnogo jače. Među školarcima su najpopularniji sintetski kanabinoidi koji se mogu nabaviti u smart šopovima ili na internetu, a uglavnom se prodaju deklarisani kao osveživači vazduha.

Takav osveživač vaz duha sumnjivog sastava pušio je dečak (15) iz Zagreba koji je preminuo krajem februara nakon što je zapalio cigaretu u kojoj je bila biljna mešavina.

Akcija je sprovedena u devet gradova: Zagrebu, Rijeci, Zadru, Šibeniku, Splitu, Čakovcu, Slavonskom Brodu, Koprivnici i Osijeku te u 14 objekata, odnosno smart šopova. Policija je oduzela 74 uzorka, od kojih je u 66 uzoraka veštačenjem utvrđena nova psihoaktivna supstanca.

Nove i sve opasnije droge uglavnom dolaze iz Azije.

Nove sintetske droge gotovo je nemoguće pronaći u krvi ili urinu ako tačno ne znate šta tražite.

To konkretno znači da se analizom moraju tražiti sasvim određene hemijske supstance ili rezultati mogu biti lažno negativni. Tako se za aktera brutalnog silovanja u Podstrani govorilo da je bio pod uticajem neke od novih sintetskih droga, ali nalaz krvi je bio negativan.

Centar za kriminalistička i forenzična veštačenja trenutno ne poseduje adekvatnu metodologiju kojom bi mogli odmah da prepoznaju o kojoj je opojnoj tvari reč. Prvi korak u testiranju bioloških uzoraka je preliminarno testiranje na pet glavnih grupa opojnih droga.

To su: 1. opijati, među kojima je najrašireniji heroin, 2. sedativi, 3. stimulansi (kokain te amfetamin i derivati), 4. kanabinoidi (marihuana i hašiš) i 5. halucinogeni (LSD i slične droge).

Ako je reč o drogi koja, po svom hemijskom sastavu, ne pripada nijednoj od tih grupa i čije su glavne stvari neke druge supstance, test ih ne prepoznaje. U tim slučajevima se događa da je test negativan.

Prva sintetička droga koja je stigla u Hrvatsku 2005. godine bio je derivat piperazina i već na prvi pogled se moglo videti da je reč o nečemu potpuno novom.

- Bile su drugačije od svega što smo dotad videli. Tabletice su izgledale kao da su od mermera i bile su tvrde kao mermer. Nakon njih, jedno vreme nije bilo novih droga, a onda je 2009. godine krenuo pravi bum - kazala je dr. sc. Ljubica Tomašek.

Najzastupljeniji su sintetski kanabinoidi

Među novim drogama koje se pojavljuju na evropskom i hrvatskom tržištu najzastupljeniji su sintetski kanabinoidi i to s više od 85 posto. Obično je reč o biljnim mešavinama koje sadrže sintetski THC, a najčešće se deklarišu kao osveživači vazduha. Zelene su boje te već i svojim izgledom podsećaju na marihuanu. Na sličan način se i konzumiraju, odnosno konzumenti ih obično mešaju s duvanom i puše. Na tržištu se mogu naći pod više naziva.

Mefedron se u Hrvatskoj pojavio 2010. godine

Mefedron se u Hrvatskoj pojavio 2010. godine. Bio je deklarisan kao sredstvo za poticanje rasta biljaka, ali reč je o opakoj drogi koja je poharala evropske letne festivale. Na ulici je zovu “mad cat”, “luda mačka” ili “mijau mijau”. Tokom 2012. godine bjelovarska policija uhapsila je Italijana s 3052,58 grama mefedrona.

U nekim kombinacijama smrt je trenutna

Tokom zadnjih nekoliko godina u Hrvatskoj su se putem internet prodaje ili tzv. smart šopova počeli prodavati tzv. Herbal mix proizvodi koji se deklarišu kao osveživači prostora. Na njima je navedeno da nisu za ljudsku upotrebu i da se ne smeju direktno udisati. Reč je o biljnim mešavinama prskanim tvarima koje oponašaju učinke kanabisa.
osvezivac.jpg
Reddit 

Konzumenti ih koriste na isti način kao i marihuanu, odnosno puše ih. Tvrde da ih nakon toga “uhvati” nekoliko puta jače i da traje duže od “trave”. Osim što te supstance, zbog predoziranja, mogu da dovedu do smrti, kombinacija s alkoholom je višestruko opasnija.

Ketamin se obično šmrče

Reč je o stimulansu koji imitira delovanje kokaina. Među novim sintetičkim drogama koje su probali i rado koriste mladi u Hrvatskoj nalazi se na visokom trećem mestu.