GRAD KOŠNICA: Dom Nojevih potomaka ili kolonija Atlantiđana

Misteriozno neolitsko naselje Čatal Hojuk na prostoru današnje Turske sigurno je jedan od najstarijih gradova na svetu. Međutim, ta metropola nalik na košnicu i sa neverovatnih 10.000 stanovnika toliko je drugačija od svih drugih ljudskih naseobina u istoriji da već decenijama zbunjuje arheologe i sve druge istraživače.

Nedostatak pisanih izvora i gomila neobičnih slika i skulptura koje su stanovnici Čatal Hojuka ostavili za sobom, kao i sam izgled grada bez ulica, inspirisali su najrazličitije spekulacije o poreklu njegovih stanovnika, njihovom životu i verovanjima. Dok jedni smatraju da ga je naseljavalo društvo jednakih, drugi misle da je reč o narodu koji je istrebljen zbog matrijarhata i verovanja u Veliku boginju (Veliku majku), treći tvrde da je reč o koloniji stanovnika Atlantide, četvrti da je reč o gradu koji su stvorila napredna bića - drevni bogovi...

Otkriće naselja

Ostatke naselja Čatal Hojuk prvi je otkrio britanski arheolog Džejms Melart 1958. i na tom mestu u dva navrata, 1961. i 1965, sproveo obimna arheološka iskopavanja. On je otkrio više od 150 soba i zgrada rasprostranjenih na neverovatnih 13 hektara i u njima je bilo murala, gipsanih reljefa i skulptura. Melart je, ispitujući ostatke, zaključio da je taj grad nastao oko 7500. godine stare ere - mnogo pre gradova u Mesopotamiji, za koje se mislilo da su najstariji na svetu. Takođe, otkrio je da je oko hiljadu godina kasnije dostigao vrhunac, a da je jednostavno napušten 5600. stare ere, pre uzdizanja civilizacija u Akadu i Sumeru.

Međutim, Džejms Melart ne samo da je verovao da je Čatal Hojuk bio grad jednakih, već je, ispitujući skulpture koje su dominantno prikazivale žene, zaključio da je ceo grad bio posvećen Velikoj boginji (Velikoj majci). Drugi istraživači su, prateći to, pretpostavili da je u izuzetno patrijarhalnom društvu drevnog Bliskog istoka upravo njihovo obožavanje isključivo jednog ženskog božanstva dovelo do potpunog zanemarivanja tog grada, koji mnogi smatraju prvom metropolom u istoriji, pa čak i do brisanja svakog njegovog pomena.

Moderna tehnologija

Ima onih koji idu toliko daleko da smatraju da arheolozi koji poslednjih nekoliko godina pokušavaju da opovrgnu Melartove tvrdnje navodnim otkrićima skulptura životinja u stvari rade za međunarodne korporacije spremne da sakriju da je u tako dalekoj prošlosti postojala civilizacija u kojoj su ljudi živeli u matrijarhatu i svi bili jednaki.

Naravno, ima i potpuno drugačijih teorija.
- Dugo se mislilo da su prvi gradovi oni koje su oko 3000. godine stare ere, u vreme početka istorije, sagradili Sumeri. Međutim, otkriće Jerihona i Čatal Hojuka pokazalo je da su prva velika naselja nastala mnogo ranije - između 7000. i 6500. godine stare ere. U blizini Čatal Hojuka nije bilo kamenja, pa su ljudi, najverovatnije zemljoradnici, iskoristili cigle od blata da naprave kompaktan grad nalik na košnicu, bez ulica. Za ulazak u grad, ali i u zgrade, koristili su merdevine. Među ruševinama su otkriveni tepisi, koji su bili toliko kvalitetni da ih je moguće porediti sa današnjim - piše Dejvid Hačer Čildres u knjizi „Izgubljeni gradovi Kine, centralne Azije i Indije“.

Otkriće Čatal Hojuka, dodaje on, izazvalo je pravu revoluciju među arheolozima, iako se o njemu ni danas ne zna gotovo ništa.
- Zanimljivo je da su u impresivnim sobama Čatal Hojuka prikazani motivi bika i leoparda. To je dokaz da je stoka bila važan simbol bogatstva milenijumima. Slično tome, u Platonovoj priči o Atlantidi obožavanje bika bilo je važno. Taj kult koji je postojao u Čatal Hojuku, Kritu u minojsko doba i drevnoj Španiji potiče sa Atlantide. Tako je moguće zaključiti da je taj grad u Anadoliji bio upravo kolonija Atlantiđana - tvrdi on.

Savremeni predmeti

- Kada je reč o jednoj od najranijih civilizacija koje priznaju konvencionalni arheolozi - gradu Čatal Hojuk - niko ne može da objasni kako su nastali pojedini predmeti koje je nemoguće napraviti bez današnje tehnologije. Među njima su ogledala od vulkanskog stakla, kamene perle na kojima su bušene rupe toliko tanke da bi i danas bilo teško uraditi njihove replike, kao i legure bakra i olova. Šta bi nam stanovnici Čatala rekli da možemo da ih pitamo odakle im ti predmeti? Da li bi ih pripisali, kao što su to činili u tradicionalnim kulturama poput Egipta, Grčke ili Rima, neljudskom poreklu i bogovima sa Atlantide? - piše Pol Von Vard u knjizi „Nikad nismo bili sami: Istorija vanzemaljske intervencije“.

Nastao posle potopa

Za razvoj još jedne teorije o nastanku Čatal Hojuka zaslužno je i to što se taj grad nalazio ne mnogo daleko od planine Ararat, mitskog vrha na koji je posle Velikog potopa stigla Nojeva barka. Upravo zato pojedini istraživači veruju da grad ima tako specifičan oblik jer su ga sagradili Nojevi potomci, koji su odrastali u skučenim kabinama barke i nisu navikli na postojanje gradskih ulica i trgova.