EVO KAKO SU SE SAD SVE MEŠALE U SUDBINU SIRIJE: Prvi put se to desilo pre 68 godina

Prvu ulogu SAD u Siriji je imala još 1949. godine kada su podržali pučiste u smeni legalno izabrane vlasti. Od tada, SAD je bila posredno ili neposredno uključena u sirijski rat.

Međutim, pod uticajem revolucija u arapskim državama 2010 i 2011. godine došlo je do prve krize u političkom sistemu Sirije koji je izazvala Reformistička stranke Sirije, sa sedištem i podrškom u SAD kao i podrškom Izraela.

Arapsko proleće menja situaciju na Bliskom istoku i severu Afrike pa dolazi do političkih promena u kojima su svrgnuti mnogi dugogodišnji režimi demonstracijama ili ratom, kao u Libiji.
Tako i 15. marta 2011. kreću demonstracije protiv Asada a u pokušaju da ih smiri, Bašar nudi određene ustupke. Naravno, to ne stišava apetite opozicije pa na kraju dolazi i do oružanih sukoba.

S druge strane, tada mala grupa Islamska država Iraka i Sirije, privržena Al Kaidi, postaje ozbiljna teroristička organizacija koja koristi sukob u Siriji i zauzima nekoliko većih gradova. Međutim, jačanju ove organizacije prethodio je izlazak američkih trupa iz Iraka.

Oni brzo sklapaju saveze sa drugim islamističkim grupama, pa preko njih posredno dobijaju oružje, opremu i novac od SAD i njihovih saveznika. Tako je, između ostalog, 2012. godine osvojen i veliki sirijski grad Raka, koji je danas prestonica Islamske države. Situacija izmiče kontroli pa Al Kaida naređuje raspuštanje ove organizacije, ali lider ID Abu Bakr el Bagdadi odbija da to učini.

ID napreduje, a mnogi vazdušni udari američke vojske na njihove pozicije maltene nisu imali efekta. Štaviše, ID je jačao i širio svoju strahovladu. Penzionisani general američke vojske i NATO alijanse Vesli Klark jednom je na CNN-u govorio javno ispričao da je ID nastao zahvaljujući novčanoj i organizacijskoj podršci američkih saveznika i prijatelja u cilju borbe protiv Hezbolaha.

Takođe, jedan bivši obaveštaja CIA Stiven Keli javno je govorio da je politika amerika u odnosu na ID "obična farsa", rekavši da ovoj organizaciji novčana pomoć dolazi od SAD i njenih savezhnika.
"ID je trebalo da posluži za dobijanje podrške Kongresa za napad na Siriju", rekao je tada Keli.

Teror ID, koji se proširio i na Evropu u vidu mnogobrojnih terorističkih napada, pokušala je da spreči ruska vojska umešavši se u sukob 30. septembra 2015. godine. Tada su ruski avioni započeli vazdušne napade, a na poziv aktuelnog predsednika Bašara Asada. Koliko su bili efikasni, govori i činjenica da je u međuvremenu zvanična sirijska vojska, uz pomoć Rusa uspela da vrati i značajan deo grada Alepa a oslobođen je i antički grad Palmira od džihadista.

Američki zvaničnici više puta su, bez ikakvih konkretnih dokaza, "skretali pažnju sveta" da Rusi bombarduju opozicione snage kako bi pomogle Asadu da uguši otpor u Siriji. I dok su Rusi i Sirijci napredovali u uništavanju Islamske države, činilo se čak i da će doći i do boljih odnosa vojski SAD i Rusije u zajedničkoj borbi protiv terorista Islamske države. Međutim, nakon jučerašnjeg napada snaga SAD na pozicije Sirijske armije, ovi odnosni su veoma poljuljani.

(E.P.K.)